Theo thông tin của Bệnh viện Nhi Trung ương, trong vòng 10 ngày, các bác sĩ khoa Cấp cứu và Chống độc của bệnh viện đã tiếp nhận 2 bệnh nhi 3 tháng và 6 tháng tuổi nhập viện trong tình trạng tím tái, ngừng thở, ngừng tim trước khi đến bệnh viện.

BS CKII Đinh Thị Thu Phương (Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết trường hợp thứ nhất là một bé trai khoẻ mạnh, 6 tháng tuổi. Trưa ngày 10/10 vừa qua, sau khi ăn bé được cho ngủ một mình trong phòng, khi gia đình phát hiện thì lúc này trẻ đang nằm úp mặt xuống đệm và tím tái.

Trường hợp thứ hai là bé gái 3 tháng tuổi, ở Hà Nội. Vào khoảng 23 giờ đêm ngày 19/10/2022, trẻ được cho ngủ cùng bố mẹ. Đến khoảng 1 giờ 30 phút sáng, khi mẹ tỉnh dậy phát hiện trẻ trong tình trạng tím tái toàn thân, không thở nên đã gọi xe cấp cứu đưa bé vào Bệnh viện Nhi Trung ương.

Dù đã được các bác sỹ nỗ lực cấp cứu, nhưng các bé vẫn không qua khỏi và được chẩn đoán là hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ (SIDS/ Sudden Infant Death Syndrome).

baby-sleep-position-1538650093.jpeg

Hình minh họa. (Nguồn: Netdoctor).

SIDS là gì?

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Mayo Clinic, Mỹ: Hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ (SIDS) là cái chết không rõ nguyên nhân, thường là trong khi ngủ, của một em bé khỏe mạnh dưới một tuổi. SIDS đôi khi được gọi là cái chết trong nôi vì trẻ sơ sinh thường tử vong trong cũi của mình.

Nguyên nhân nào có thể khiến một đứa trẻ đối mặt với SIDS?

Mặc dù nguyên nhân gây bệnh đến nay chưa được biết rõ, nhưng các chuyên gia cho rằng SIDS có thể liên quan đến một số vấn đề sau đây:

1. Các yếu tố vật lý

Các yếu tố thể chất liên quan đến SIDS bao gồm:

- Khuyết tật não bộ. Một số trẻ sơ sinh bẩm sinh đã có nhiều vấn đề dễ gây đột tử, ví dụ như khả năng kiểm soát hơi thở, nhịp tim kém.

- Sinh non hoặc mẹ sinh nhiều làm tăng khả năng khuyết tật não ở trẻ.

- Cân nặng khi sinh quá thấp.

- Trẻ có bệnh về đường hô hấp. Nhiều trẻ sơ sinh chết vì SIDS do bị cảm, điều đó góp phần gây nên các vấn đề về đường hô hấp.

SIDS2.jpeg

Hình minh họa. (Nguồn: Westchesterhealth)

2. Các yếu tố môi trường ngủ

- Trẻ nằm sấp hoặc nằm nghiêng. Trẻ nằm ở những tư thế này để ngủ có thể khó thở hơn trẻ nằm ngửa. 

- Ngủ trên bề mặt mềm mại. Nằm úp mặt trên chăn bông, nệm mềm hoặc giường nước có thể làm tắc đường thở của trẻ sơ sinh. 

- Ngủ chung giường với người lớn. Trong khi nguy cơ SIDS giảm xuống nếu trẻ sơ sinh ngủ cùng phòng với cha mẹ của mình thì nguy cơ lại tăng lên nếu trẻ ngủ cùng giường với cha mẹ, anh chị em hoặc vật nuôi. 

- Quá nóng. Mặc quá ấm khi ngủ có thể làm tăng nguy cơ SIDS ở trẻ.

3. Các yếu tố rủi ro

Mặc dù hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh có thể tấn công bất kỳ trẻ sơ sinh nào, nhưng các nhà nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ sơ sinh. Chúng bao gồm:

- Giới tính: Các bé trai có nguy cơ tử vong vì SIDS cao hơn các bé gái một chút.

- Tuổi tác: Trẻ sơ sinh dễ bị tổn thương nhất trong khoảng thời gian từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 4.

- Tiền sử bệnh gia đình: Trẻ sơ sinh có anh chị em hoặc anh chị em họ chết vì SIDS có nguy cơ bị SIDS cao hơn.

C_Baby_Sleeping_3.png

Hình minh họa. (Nguồn: Givetostopsids)

- Hít phải khói thuốc lá: Trẻ sơ sinh sống với người hút thuốc có nguy cơ mắc SIDS cao hơn.

- Sinh non: Việc sinh sớm và nhẹ cân đều làm tăng khả năng bị SIDS của bé.

4. Các yếu tố nguy cơ của bà mẹ

Trong thời kỳ mang thai, người mẹ cũng ảnh hưởng đến nguy cơ bị SIDS của con mình, đặc biệt nếu cô ấy:

- Dưới 20 tuổi.  

- Hút thuốc lá.  

- Sử dụng chất kích thích hoặc nghiện rượu.

- Chăm sóc trước khi sinh không đầy đủ

Làm sao để phòng tránh trẻ đối mặt với SIDS?

Theo bác sĩ Lê Ngọc Duy (Trưởng khoa Cấp cứu chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương): Hội chứng SIDS thường xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo trước, khiến đột tử ở trẻ nhỏ trở thành nỗi ám ảnh lớn đối với nhiều gia đình. 

Tử vong ở trẻ nhỏ do SIDS là vấn đề liên quan đến giấc ngủ, do đó cần nâng cao cảnh giác, tạo môi trường an toàn cho giấc ngủ của trẻ. 

Hà Nội liên tiếp ghi nhận 2 trẻ sơ sinh đột tử trong khi ngủ, chuyên gia phân tích nguyên nhân và cách phòng tránh - Ảnh 4.

Hình minh họa. (Nguồn: Fatherly)

Các gia đình nên đảm bảo một số điều sau để giảm thiểu nguy cơ SIDS ở trẻ:

- Đảm bảo trẻ nằm ngửa khi ngủ: Thường xuyên quan sát trẻ. Sử dụng núm vú giả cho trẻ dưới 1 tuổi giúp mở thông đường thở. Để nhiệt độ phòng phù hợp, thông thoáng quần áo.

- Đặt trẻ nằm trên tấm đệm ít bị trũng xuống. Không sử dụng gối, đồ chơi nhồi bông, chăn có nhiều lông hoặc quá lớn ở khu vực cũi/giường của trẻ.

- Trẻ sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi cần nằm cũi, giường riêng, bên cạnh giường ngủ của người chăm sóc. Không sử dụng miếng đệm phụ trong cũi.

- Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch để nâng cao sức đề kháng cho trẻ.

- Chăm sóc thai nghén sớm và thường xuyên. Nuôi con bằng sữa mẹ.

- Không hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng ma tuý trong thai kỳ và thời gian nuôi con nhỏ.

Khi thấy trẻ có bất cứ dấu hiệu nào bất thường cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.