Thị trường ảm đạm nhưng tổng thu nhà, đất vẫn cao
Bất động sản Việt Nam đang trong giai đoạn khó khăn khi số lượng giao dịch trên thị trường sụt giảm mạnh. Nguyên nhân là do nhiều dự án mới bị trì hoãn mở bán trong năm 2022, trong bối cảnh quá trình phê duyệt pháp lý chờ được khai thông với Luật Đất đai sửa đổi. Đồng thời, tâm lý người mua nhà suy yếu do hạn mức tín dụng hạn chế, lạm phát do chi phí đẩy cao và lãi suất tăng mạnh.
Theo số liệu công bố mới nhất của Tổng cục Thuế, trong 11 tháng vừa qua của năm 2022, tổng khoản thu từ nhà, đất chiếm khoảng 17,2% tổng thu nội địa, số thu ước đạt 222.626 tỷ đồng, tăng gần 40% so với dự toán và tăng 30,5% so với cùng kỳ.
Trong đó, thu tiền sử dụng đất ước đạt 183.681 tỷ đồng, tăng hơn 36% dự toán và tăng gần 35% so với cùng kỳ; thu tiền thuê đất ước đạt 35.382 tỷ đồng, tăng hơn 43% dự toán và tăng hơn 10% so với cùng kỳ.
Tổng cục Thuế đánh giá, nguyên nhân số thu nhà, đất tăng trên 30% so với cùng kỳ là do thị trường bất động sản sôi động từ cuối năm 2021 cho đến cuối Quý I/2022. Cùng với đó là bởi cơ quan thuế đã tăng cường đôn đốc thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và thu nợ đối với các dự án đã thực hiện giao đất và cho thuê đất trong năm 2021, kịp thời nộp vào đầu năm 2022. Trong khi công tác thực hiện chống thất thu đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản cũng được đẩy mạnh.
Nhưng, đến những tháng gần đây, số thu thuế, phí từ lĩnh vực bất động sản có dấu hiệu chững lại và sụt giảm đáng kể, bao gồm cả thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản đến thu lệ phí trước bạ nhà đất.
Trước đó, thống kê của Tổng cục Thuế cho thấy, tháng 6 thu lệ phí trước bạ tăng 78,4%, thì bước sang tháng 7, số thu chỉ bằng 76,8% so với tháng 6, tháng 8 bằng 72%, tháng 9 bằng 56,4%, tháng 10 bằng 57,4% và tháng 11 ước chỉ bằng 44,9%.
Hầu hết người Việt Nam vẫn muốn mua thêm bất động sản
Mặc dù vậy, theo bảng công bố khảo sát về tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam của Batdongsan.com.vn cho thấy, trong năm 2022, bất chấp những khó khăn của thị trường, 70% hộ gia đình có thu nhập từ 40 - 70 triệu đồng vẫn mua thêm ít nhất 1 sản phẩm bất động sản. Khi được hỏi về dự định mua bất động sản, gần một nửa những người chưa có nhà cho biết họ sẽ mua nhà trong vòng 1 năm tới. Tỷ lệ này ở những người đã sở hữu từ 1 bất động sản trở lên còn cao hơn. Càng nắm giữ nhiều bất động sản , xu hướng muốn mua thêm nhà, đất của người tiêu dùng càng tăng nhanh
Thậm chí, có đến 79% người đang sở hữu từ 2 bất động sản cho biết họ sẽ mua thêm bất động sản trong tương lai gần, tỷ lệ này ở những người đã làm chủ 3 bất động sản lên đến 87%.
Các số liệu vừa nêu cho thấy, nhu cầu mua nhà, đất để ở và đầu tư của người dân luôn ở mức cao.
Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực phía Nam cho biết, nhóm khách hàng có nhu cầu thực sự vẫn đang chờ đợi, nhưng cũng có những người muốn có nhà ở ngay đã bắt đầu tìm kiếm cơ hội mua .
Do đó, ông Tuấn cho rằng nhu cầu thực sẽ là "điểm sáng" tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản hiện tại, nên các chủ đầu tư đều tái cơ cấu nợ, thay đổi chính sách bán hàng và tập trung tất cả hoạt động vào việc phục vụ nhu cầu này của khách hàng.
Tuy nhiên, để dòng vốn thực sự được khơi thông sẽ cần phải có lực mua đủ lớn. Vì vậy, muốn kích hoạt được dòng tiền từ người mua ở thực thì giá bất động sản cần giảm tiếp.
Còn ông Võ Hồng Thắng, Phó Giám đốc R&D DKRA Vietnam cho rằng, rất khó để có thể đưa ra nhận định thị trường đã ở vùng đáy hay chưa, nhất là ở thời điểm hiện tại, bức tranh chung còn nhiều khó khăn bất ổn liên quan đến việc tăng cường kiểm soát tín dụng, lãi suất tăng cao, thanh khoản thị trường giảm mạnh chỉ bằng 10 - 20% so với đầu năm.
Hiện nay, lãi suất cho vay đang cao (12 - 14%/năm) và có thể tiếp tục tăng trong thời gian tới bên cạnh việc thanh khoản thị trường đang sụt giảm mạnh. Việc đầu tư bất động sản có sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ khó đạt hiệu quả nếu không nói có nguy cơ “lời” sẽ không bù được “lãi”. Do đó, trong giai đoạn hiện nay nếu nhà đầu tư yếu vốn thì nên cân nhắc tạm dừng để quan sát thị trường, ông Thắng cho biết.
Đánh giá về tiềm năng thị trường bất động sản trong thời gian tới, ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com.vn nhận định, thị trường hiện tại vẫn có nhiều tiềm năng nhưng thiếu sự tự tin. Lực cầu vẫn có song niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường sụt giảm. Do đó, hầu hết nhà đầu tư đang trong tâm thế nghe ngóng và quan sát diễn biến thị trường.