Một nhà tâm lý học nổi tiếng từng nói:

Gieo một hành động, gặt một thói quen; Gieo một thói quen, gặt một tính cách; Gieo một tính cách, gặt một số phận.

Hình thành những thói quen, hành vi tốt quan trọng hơn việc thu nhận kiến thức.

Có câu: "Học xấu ba ngày, học tốt ba năm". Điều này cho thấy việc hình thành thói quen tốt không thể làm trong ngày một ngày hai, mà phải tích lũy qua thời gian.

Trước khi con bạn 16 tuổi, hãy buộc con hình thành 4 thói quen tốt dưới đây. Những thói quen này sẽ mang lại lợi ích cả đời.

1. Rèn luyện thể thao để có một thể chất khỏe mạnh

Một người phụ nữ có cậu con trai, ở nhà được chiều chuộng vô cùng. Sở thích lớn nhất của cậu bé là xem tivi và chơi điện thoại. Vào cuối tuần, dù gia đình cố gắng đưa cậu ra ngoài vận động, nhưng cậu nhất quyết không chịu đi.

Vì không thích vận động, sức khỏe của cậu bé yếu hơn bạn bè, thường xuyên cảm lạnh và sốt, phải ra vào bệnh viện liên tục. Cơ thể yếu đi, cậu bé càng không muốn vận động.

Sau đó, cha mẹ cậu bé đến hỏi chuyên gia làm cách nào để con yêu thích vận động. Vị chuyên gia nói:

"Muốn trẻ yêu thích vận động, cha mẹ cần để trẻ thử và trải nghiệm nhiều loại hình vận động khác nhau, giúp trẻ tìm ra môn thể thao mà mình yêu thích". 

Vị chuyên gia gợi ý họ sử dụng phương pháp "Thử nghiệm – Kiên trì – Đồng hành", cách này sẽ hiệu quả trong việc khơi dậy niềm đam mê thể thao của trẻ.

Cha mẹ cậu bé sau đó đã cho con thử nhiều môn thể thao, và phát hiện rằng cậu bé rất thích bơi lội. Họ liền đăng ký một lớp học bơi và mỗi tuần đều đồng hành cùng con. Giờ đây, không chỉ sức khỏe của cậu bé tốt hơn, mà cậu còn đại diện trường tham gia cuộc thi bơi lội thiếu nhi cấp thành phố.

Thể thao không chỉ giúp trẻ khỏe mạnh về thể chất, tinh thần vui vẻ mà còn tăng cường khả năng học tập.

Một vị Giáo sư khoa học não bộ cho biết: "Vận động kích thích cơ thể tiết ra nhiều chất tích cực, giúp phát triển trí thông minh! Nhờ đó, khả năng tư duy, tự kiểm soát, sự kiên nhẫn, khả năng cạnh tranh và hợp tác của trẻ cũng được nâng cao". 

Ở Mỹ, một trường trung học từng thực hiện dự án giáo dục nổi tiếng mang tên "Tiết thể thao lúc 0 giờ". Mỗi buổi sáng, học sinh sẽ tham gia tiết thể thao yêu thích trước khi học môn khó nhất trong ngày.

Hơn 19.000 học sinh tham gia dự án này, và khả năng đọc hiểu của họ tăng thêm 17%.

Bộ Giáo dục Trung Quốc gần đây cũng ban hành một thông báo: Điểm thể dục trong kỳ thi trung học sẽ được tăng dần qua các năm, ngang với điểm các môn Toán, Văn và Ngoại ngữ. Điều này cho thấy quốc gia rất chú trọng sự phát triển toàn diện của trẻ về đạo đức, trí tuệ và thể chất.

Tương lai của trẻ không chỉ dừng lại ở việc cạnh tranh trí tuệ.

Trẻ yêu thích thể thao mới thực sự chiến thắng ngay từ vạch xuất phát.

2. Đọc sách – Tài sản trọn đời

Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng điểm số là quan trọng nhất, chỉ cần học tốt kiến thức trong sách giáo khoa là đủ, còn đọc sách ngoài lề không quan trọng. Thậm chí, họ thu hồi sách truyện của con. Đây là một sai lầm nghiêm trọng.

Có câu nói rất hay:

"Trẻ không đọc sách sẽ trở thành học sinh yếu kém tiềm năng. Một đứa trẻ có thói quen đọc sách sẽ có kiến thức phong phú hơn, khả năng đọc hiểu, diễn đạt và tổ chức ngôn ngữ vượt trội hơn hẳn". 

Một nghiên cứu cũng chỉ ra rằng: Những học sinh tiểu học thích nghe kể chuyện và đọc truyện có năng lực đọc hiểu và diễn đạt gấp 2 lần so với những học sinh ít đọc.

Trẻ yêu thích đọc sách không chỉ mở mang kiến thức mà còn thay đổi khí chất.

Nhà văn Canada Alberto Manguel trong cuốn sách "Lịch sử đọc sách" đã viết: "Mỗi người đều phải đọc để hiểu bản thân và thế giới xung quanh. Đọc sách quan trọng như hơi thở – là một chức năng cơ bản của con người".

Đọc sách là thói quen mà một người cần duy trì cả đời. Nhờ đọc sách, chúng ta có thể mở mang tầm nhìn, hiểu rõ bản thân và cảm nhận sâu sắc hơn về cuộc sống.

Hãy tập cho trẻ thói quen đọc sách càng sớm càng tốt. Những cuốn sách trẻ đọc, kiến thức trẻ học, sẽ trở thành con đường rộng lớn dẫn trẻ đến nơi chúng muốn đến trong tương lai.

3. Đúng giờ – Giúp trẻ trở thành người có kỷ luật

Nhiều trẻ trước kỳ thi thường luống cuống, làm bài tập thì thiếu tập trung, sáng dậy đi học thường xuyên tìm không ra đồ đạc, tiêu hết tiền tiêu vặt trước cuối tháng... Tất cả đều bắt nguồn từ việc không có khái niệm thời gian.

Cha mẹ cần biết rằng, trẻ không thể lập kế hoạch một cách hoàn chỉnh như người lớn. Chúng dễ bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài, dẫn đến không thể tập trung vào một mục tiêu cụ thể. Do đó, cha mẹ cần giúp trẻ rèn luyện thói quen sống tốt để cải thiện vấn đề này.

Ví dụ, thay vì liên tục thúc giục trẻ làm bài tập, hãy thử áp dụng phương pháp Pomodoro (quả cà chua).

Chia công việc thành từng khoảng 30 phút. Trong mỗi khoảng, trẻ tập trung học 25 phút, sau đó nghỉ 5 phút. Sau 4 chu kỳ, trẻ có thể nghỉ dài 30 phút. Phương pháp này giúp trẻ rèn luyện ý thức về thời gian một cách hiệu quả.

Người biết trân trọng thời gian là người có khả năng tổ chức tốt, sống có kế hoạch và trách nhiệm.

Thời gian là tài sản quý giá nhất của mỗi người. Có câu: "Người đúng giờ chưa chắc đã xuất sắc, nhưng người xuất sắc chắc chắn đúng giờ". 

4. Tính tự lập – Xây dựng khả năng tự chăm sóc và trách nhiệm

"Tự lập" là một thói quen, càng rèn luyện sớm càng tốt. Nếu cha mẹ làm mọi thứ thay con, trẻ sẽ nghĩ rằng việc đó là trách nhiệm của người lớn.

Tolstoy từng nói: "Yêu thương con cái là điều mà cả gà mái cũng làm được, điều quan trọng là cách dạy dỗ".

Nhiều bậc phụ huynh thường mắc sai lầm "bao biện tất cả", từ việc nhỏ như cho ăn, dọn dẹp đến việc lớn như tài chính, học tập, và cuối cùng khiến trẻ trở nên phụ thuộc.

Yêu thương thực sự chính là "buông tay đúng lúc". Hãy khuyến khích trẻ làm những việc trong khả năng của mình, để chúng cảm nhận giá trị và thành tựu từ những việc mình tự làm.

Ví dụ, khi phòng của trẻ bừa bộn, hãy nhắc nhở chúng tự dọn dẹp. Sau khi trẻ hoàn thành, hãy khen ngợi: "Con giỏi quá, lớn thật rồi!". 

Một đứa trẻ muốn độc lập cũng cần sự khích lệ để trưởng thành. Hãy để trẻ hiểu rằng, chỉ khi tự lập và mạnh mẽ, trẻ mới có thể tự đứng vững trong cuộc sống.

Việc "ép buộc" trẻ hình thành những thói quen tốt từ nhỏ thực chất là giúp trẻ sống một cuộc đời tự tin và tự chủ hơn.