Vào thời cổ đại, người Mãn đã dựa vào hàng vạn binh lính và ngựa để càn quét vùng đồng bằng, từ đó thành lập một đế chế thống nhất. Sau khi thành lập vương triều, một vấn đề mà họ phải đối mặt là sự chênh lệch với người Hán.

Do số lượng người Hán thực sự quá lớn nên người đứng đầu triều đình lo sợ họ có thể đe dọa trực tiếp đến sự thống trị của người Mãn. Để giải quyết vấn đề, hoàng đế nhà Thanh đã thiết lập nhiều quy định để đề phòng điều này. Trong đó có biện pháp sử dụng hôn nhân và các lễ hội để liên minh.

Một trong số đó phải kể đến bữa tiệc nghìn người già - "Thiên tẩu yến" nổi tiếng trong lịch sử. Đây là một yến tiệc trong cung đình tương đối lớn, mục đích là để cải thiện mối quan hệ với nhân dân các dân tộc. Thời xưa, một bữa tiệc quy mô như vậy cũng rất hiếm.

Đến thời Càn Long, nhờ vào sự phát triển của nhà Thanh lúc bấy giờ và quốc khố đủ đầy, Hoàng đế "muốn gió được gió, hô mưa được mưa", cuộc sống tự do tự tại, thực hiện nhiều chuyến Nam tuần xa xỉ, tổ chức yến tiệc triền miên.

Năm 1785, học theo ông nội Khang Hi, vua Càn Long cũng tổ chức "Thiên tẩu yến" ở Càn Thanh cung để kỷ niệm "ngũ đại đồng đường", tức gia đình 5 thế hệ cũng như phát huy đức tính truyền thống kính già yêu trẻ.

Theo "Tiếu đình tục lục - Thiên tẩu yến" ghi lại: Tham gia thọ yến lần này không chỉ có hoàng thân quốc thích, mà còn có người già ngoài hoàng cung. Số lượng lên tới hơn 3.900 người với hơn 800 bàn tiệc.

Càn Long còn cho ông lão 90 tuổi đến ngự tiền, đích thân kính rượu, sau đó lại để cho hoàng tử, hoàng tôn lần lượt kính rượu, thể hiện đức hạnh kính già yêu trẻ của hoàng thất.

Nghe nói lúc ấy còn có một cụ ông tên là Quách Chung Nhạc, 141 tuổi, có thể xem là người sống thọ nhất lúc bấy giờ. Càn Long nhất thời cao hứng, tự làm một câu đối tặng cụ ông, ngụ ý nói về sự trường thọ.

Tuy nhiên, điều mà mọi người không ngờ là hơn 3.900 bô lão đã chết một cách khó lý giải sau khi trở về từ yến tiệc. Hiện tượng này đã thu hút nhiều nghi vấn từ giới học giả.

Điều gì đã xảy ra trong bữa tiệc? Tại sao hơn 3.900 người già lần lượt chết? Một số giả thuyết cho rằng trong bữa tiệc đã có độc. Tuy nhiên, sau này các chuyên gia đã vào cuộc và ''giải oan'' cho Càn Long.

Thứ nhất, những người già tham dự "Thiên tẩu yến" đến từ khắp nơi, và giao thông vào thời đó không thuận tiện như hiện nay. Họ trải qua thời gian dài mệt nhọc, vội vàng tới kinh thành, đến hoàng cung thì thân thể tương đối mệt mỏi, dù sao người già đi đường dài cũng là một loại cực hình.

Thứ hai, Hoàng đế Càn Long rất coi trọng nghi thức quân - thần. Khi bắt đầu thọ yến, người già phải quỳ lạy 3 lần với Hoàng đế. Động tác này cũng không phải đơn giản đối với người già sức khỏe yếu kém, xương cốt không còn như xưa. Sau đó Càn Long mới cho họ bắt đầu nhập tiệc. 

Chưa kể lúc đó hoàng cung phải phục vụ cho 800 bàn, hơn 3.900 người. Đầu bếp hoàng cung không có khả năng làm ra nhiều thức ăn như vậy.

Bởi vậy món ăn trên bàn có thể được làm trước một thời gian, thậm chí có một số cũng đã bắt đầu hỏng. Người già tham gia "Thiên tẩu yến" của hoàng cung, cũng là cơ hội ngàn năm có một, nên cố gắng ăn nhiều "cao lương mỹ vị" trên bàn hết sức có thể.

Ăn quá nhiều, cộng thêm đồ ăn nguội lạnh sau hàng loạt nghi thức trước khi nhập tiệc, người cao tuổi ăn vào đương nhiên không tốt cho dạ dày. Đó là còn chưa kể sau khi tan tiệc ăn uống no đủ, họ còn lập tức lên xe ngựa trở về. Tất cả những yếu tố này đã khiến hơn phân nửa người già tham gia yến tiệc đổ bệnh qua đời.

Vốn mục đích tổ chức yến tiệc để tạo không khí vui vẻ nhưng không ngờ lại xảy ra đại họa, đến Càn Long cũng không thể lường trước. Kể từ đó, ông không bao giờ tổ chức tiệc chiêu đãi "Thiên tẩu yến" nữa.

Nguồn: Tổng hợp Sohu