Walt Disney Annimation Studios là một trong những hãng phim lớn nhất thế giới, có trụ sở tại Mỹ, chuyên sản xuất các sản phẩm phim hoạt hình, phim ngắn và chương trình truyền hình.
Một số bộ phim kinh điển của hãng có thể kể đến như: Nàng Bạch Tuyết và bảy chú lùn, Người đẹp ngủ trong rừng, Alice ở xứ sở thần tiên, Nữ hoàng băng giá, Aladdin, Người đẹp và quái thú,…
Với trẻ em khắp thế giới, hoạt hình Disney là một phần tuổi thơ không thể thiếu. 10 em nhỏ thì có đến 7, 8 em biết đến Walt Disney. Sở dĩ hoạt hình Disney được yêu thích đến thế bởi mỗi bộ phim, mỗi nhân vật đều dạy cho người xem những bài học nhân văn, ý nghĩa về sự lương thiện, ở hiền gặp lành.
Tuy nhiên nếu xem kỹ lại những bộ phim hoạt hình Disney, chúng ta sẽ nhận thấy ngoài mặt tích cực, chúng ảnh hưởng khá nhiều điều tiêu cực lên nhận thức của trẻ.
Hoạt hình Disney gài gắm những chi tiết đến người lớn cũng đỏ mặt
Với các dòng hoạt hình khác, thông qua nội dung và phong cách vẽ, ta có thể phân biệt phim nào dành cho trẻ em, phim nào dành cho người lớn. Nhưng Disney thì luôn được mặc định dành cho trẻ em bởi những hình ảnh thân thiện cùng các câu chuyện cổ tích. Điều này khiến nhiều người yên tâm vì nó an toàn và phù hợp với trẻ em.
Thực tế không phải vậy. Nhà sáng lập Walt Disney đã từng nói: "Tôi không vẽ phim hoạt hình cho trẻ thơ, tôi vẽ phim hoạt hình cho đứa trẻ trong mỗi chúng ta". Điều đó có nghĩa phim được tạo ra dành cho mọi lứa tuổi có nhu cầu mua một tấm vé trở về tuổi thơ.
Trong bộ phim hoạt hình Hercules, Zeus đã dùng mây để làm cho con trai một cái nôi. Không hiểu nguyên do gì, phía trên cái nôi xuất hiện hình bộ phận nhạy cảm của nam giới, kích cỡ lớn dần lên rồi sau đó mới teo lại.
Cũng trong bộ phim này, một phân cảnh tai tiếng không kém khác là đoạn các nàng thơ cất giọng hát ca khúc Zero to Hero sau khi Hercules đánh bại con quái vật Hydra. Một trong số những nàng thơ đã bị tốc váy và bên trong không hề mặc đồ lót. Khoảnh khắc này kéo dài 2 giây.
Bộ phim Who framed Roger Rabbit cũng có phân cảnh tương tự khi nữ chính bị bật ra khỏi xe và lăn vòng trên đường. Váy của Jessica bị thổi tung trong khi cô không hề mặc quần lót.
Bê bối nhất phải kể đến bộ phim Vua sư tử đình đám. Khi nhân vật Simba nằm nghỉ trên vách đá, các dải sao bụi trên bầu trời xếp thành chữ "sex" (tình dục). Chữ "sex" cũng xuất hiện rất nhiều lần trong các phân cảnh khác của bộ phim.
Ngoài ra, hoạt hình Disney còn chứa các yếu tố bạo lực như cảnh hoàng hậu yêu cầu thợ săn cắt quả tim còn đập của Bạch Tuyết. Hay cảnh cậu bé Pinocchio bị lạm dụng thể xác trong bộ phim cùng tên.
Khi khán giả phản ánh, Disney thường không đưa ra phản hồi chính thức hoặc lái sang vấn đề khác.
Hoạt hình Disney không còn phù hợp với xu thế xã hội hiện tại
Xã hội hiện đại coi trọng bình đẳng giới. Nữ giới ngày nay năng động và sẵn sàng đảm nhiệm những vai trò, trọng trách to lớn trong xã hội.
Chúng ta có các nữ tổng thống, nữ thủ tướng, nữ bộ trưởng. Nhưng trong hình Disney nhân vật nữ thường khá thụ động. Việc của các nàng là xinh đẹp, ăn mặc chải chuốt và chờ hoàng tử đến đón. Bạch Tuyết vì xinh đẹp nên được thợ săn tha mạng, được 7 chú lùn cứu mạng và có hoàng tử đến đón.
Bella vì xinh đẹp nên lấy được lòng quái vật. Hay công chúa ngủ trong rừng chỉ việc ngủ thật xinh đẹp, còn lại đã có hoàng tử lo.
Không chỉ vậy, các nhân vật phù thủy, kẻ ác trong hoạt hình Disney luôn có vẻ ngoài ma chê quỷ hờn, xấu xí vô cùng. Điều này có thể ảnh hưởng đến nhận thức của các em nhỏ, đặc biệt là bé gái.
Trẻ có thể đánh giá người khác bằng ngoại hình, và lúc nào cũng đề cao vẻ bề ngoài. Nguy hiểm hơn, trẻ sẽ nghĩ, so với thực lực và nỗ lực thì ngoại hình mới là yếu tố quyết định.
Định nghĩa hạnh phúc lệch lạc
Trong các phim hoạt hình Disney, hầu như nhân vật chính đều là hoàng tử, công chúa, hoặc ít nhất cũng phải kết hôn với hoàng gia. Nàng Rapunzel của Công chúa tóc mây sau bao năm sống trong rừng sâu mới phát hiện ra mình là công chúa thất lạc.
Hay nàng Cinderella cũng chỉ hạnh phúc sau khi cưới được hoàng tử. Dù rằng chàng còn chẳng nhớ mặt nàng sau một đêm khiêu vũ bên nhau. Đến nàng tiên cá Ariel tình cờ cảm mến một chàng thủy thủ thì hóa ra chàng là hoàng tử của vương quốc trên bờ.
Hóa ra, chúng ta cứ phải đến với tầng lớp cao trong xã hội thì mới có được hạnh phúc?
Hy sinh cực đoan cho tình yêu
Trong bộ phim Nàng tiên cá, nhân vật Ariel vì muốn lên bờ theo đuổi chàng thủy thủ mà quyết định hy sinh giọng nói, giọng hát trời phú của mình. Đây là những thứ quý giá nhất với Ariel.
Điều này vô tình khiến trẻ xem xong bộ phim có suy nghĩ: Một người phụ nữ nên từ bỏ tất cả những gì cô ấy yêu, những phần tốt đẹp nhất của bản thân để có được chàng trai. Trong khi phụ nữ ngày càng có tiếng nói hơn trong xã hội thì chi tiết này sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến trẻ nhỏ. Trẻ có thể nghĩ rằng hành vi hy sinh cực đoan cho tình yêu là điều bình thường.
Chứa nhiều cảnh quá thương tâm
Nhiều người cho rằng hoạt hình Disney chứa quá nhiều cảnh thương tâm có thể gây chấn động tâm lý cho trẻ nhỏ. Điển hình cảnh những đứa trẻ trong Pinocchio hoảng hốt, sợ hãi và tuyệt vọng khi biến thành lừa.
Chú nai Bambi sống đơn độc trong khu rừng tuyết sau khi mẹ bị thợ săn bắn chết. Hoặc cảnh sư tử nhỏ Simba chứng kiến bố bị đàn linh dương đầu bò giẫm đạp khi rơi xuống vực. Những cảnh tượng này đến chính người lớn cũng không kìm được nước mắt.
Bố mẹ cần làm gì để bảo vệ con khi xem hoạt hình Disney?
Nhiều phụ huynh trên thế giới đã cấm con xem phim Disney, tiêu biểu như trường hợp của ngôi sao Keira Knightley.
Tuy nhiên, xét cho cùng ngoài những mảng tiêu cực thì hoạt hình Disney vẫn dạy cho trẻ nhiều bài học cuộc sống ý nghĩa, nhân văn. Nhiều bộ phim khuyến khích trẻ theo đuổi ước mơ, dạy trẻ học tinh thần lạc quan.
Những năm gần đây, hoạt hình Disney cũng dần thay đổi khi đề cao vai trò nữ giới hơn. Chúng ta có nữ hoàng Elsa mạnh mẽ quyền năng của Nữ hoàng băng giá. Hay nữ tướng Hoa Mộc Lan thay cha ra trận. Pocahontas cũng là nàng công chúa vô cùng mạnh mẽ và không cần đến bất kỳ chàng hoàng tử nào đến giải cứu hay hôn để đánh thức.
Các câu chuyện của Disney cũng dần đa dạng hơn, không chỉ còn một màu như trước.
Vậy nên để bảo vệ con trẻ, bố mẹ có thể không cấm xem tuyệt đối. Thay vào đó, bố mẹ nên xem trước những bộ phim hoạt hình của Disney để chọn lọc cho con, hoặc cùng xem để giảng giải những chi tiết chưa phù hợp.