Serotonin là một chất trung gian hóa học quan trọng của hệ thần kinh
trung ương, có tác dụng trên các cơ quan đích như thần kinh, tim mạch,
máu, tiêu hóa, tiết niệu...
Với một lượng serotonin bình thường trong
máu sẽ không có biểu hiện gì đặc biệt. Nhưng khi chất này tăng cao sẽ
xuất hiện hội chứng có thể nguy hiểm đến tính mạng. Thuốc là một trong
những nguyên nhân gây nên hội chứng này.
Biểu hiện của hội chứng serotonin
Một nam thanh niên trẻ được đưa vào khoa cấp cứu trong tình trạng
kích thích, không tiếp xúc được, mạch nhanh 146 lần/phút, huyết áp
130/70 mmHg, nhiệt độ 38oC, thở nhanh nông, đồng tử giãn.
Khám lâm sàng và cận lâm sàng không cho bất cứ một gợi ý chẩn đoán nào.
Khai thác kỹ tiền sử cho thấy, bệnh nhân trước đó đã dùng một loại thuốc
điều trị trầm cảm…
Với
một lượng serotonin bình thường hằng định trong máu sẽ không có biểu
hiện gì đặc biệt. Tuy nhiên, khi lượng serotonin tăng cao hơn mức bình
thường sẽ biểu hiện các triệu chứng từ nhẹ đến nặng tùy theo mức tăng
của chất này. Các dấu hiệu hay gặp nhất là lú lẫn, mất định hướng, tình
trạng hưng phấn, kích thích, chóng mặt, ảo giác, nặng hơn có thể co
giật, hôn mê.
Các triệu chứng thần kinh - cơ như: máy cơ, giật cơ, tăng phản xạ
gân xương, run, thất điều, mất hợp tác, co giật nhãn cầu, dấu hiệu
Babinski hai bên kèm theo các biểu hiện của tăng cảm hệ thần kinh thực
vật: sốt cao; vã mồ hôi; nhịp tim nhanh; tăng huyết áp; giãn – mất phản
xạ đồng tử, giãn mạch dưới da; tiêu chảy; tăng tiết nước bọt; đau; cồn
ào vùng thượng vị; nặng hơn nữa bệnh nhân có thể bị hôn mê sâu; tụt
huyết áp và tử vong.
Xử trí như thế nào?
Hiện chưa có xét nghiệm đặc hiệu xác định hội chứng serotonin. Việc
chẩn đoán dựa vào các triệu chứng xuất hiện nhanh vài phút hoặc vài giờ
sau khi dùng các thuốc có nguy cơ gây hội chứng serotonin như đã liệt kê
ở trên. Bên cạnh đó cũng cần chẩn đoán phân biệt với một số tình trạng
bệnh lý giống hội chứng serotonin như hội chứng kháng cholin cấp, tình
trạng tăng thân nhiệt ác tính, cơn cường giáp cấp, hội chứng cai rượu…
Xử trí hội chứng serotonin phụ thuộc vào mức độ của bệnh. Nếu biểu
hiện nhẹ, chỉ cần ngừng dùng thuốc bị nghi là nguyên nhân và theo dõi tình
trạng bệnh. Thông thường các triệu chứng sẽ hết sau 24 giờ.
Nếu ngộ độc
qua đường tiêu hóa sớm trước 6 giờ có thể rửa dạ dày, cho than hoạt tính để
loại bỏ các thuốc gây hội chứng serotonin. Phối hợp điều trị hạ sốt bằng
chườm mát, cho thuốc hạ sốt, bù đủ dịch, cho các thuốc an thần như nhóm
benzodiazepin, các thuốc làm chậm nhịp tim và hạ huyết áp như chẹn
bêta giao cảm, nitropress, cho thở ôxy hoặc đặt ống nội khí quản, thở
máy nếu suy hô hấp nặng…
Có thể sử dụng thuốc điều trị đặc hiệu là
cyproheptadine để làm giảm sản xuất serotonin theo chỉ định của thầy
thuốc chuyên khoa.
Hội chứng serotonin mặc dù hay xảy ra và có thể nguy hiểm đến tính
mạng người bệnh. Nhưng nếu cả bác sĩ và người bệnh đều chú ý đến những tác dụng phụ khi dùng thuốc thì sẽ tránh được những tác hại này.
_______________________________________________________________________________________________________________
Để giúp bạn "gỡ rối" về tâm sinh lý liên quan đến chuyện phòng the
tế nhị, aFamily sẽ tổ chức buổi giao lưu trực tuyến với sự tham gia tư
vấn của:
- Bác sỹ Lê Thị Kim Dung - Phó Giám đốc viện sức khỏe Sinh sản RAFH, phụ trách khoa sản Trung tâm Y tế Thái Hà.
- Chuyên viên tư vấn Mai Anh - Công ty đầu tư và phát triển con người Nhật Minh – tổng đài tư vấn Ánh Dương.
Để được các chuyên gia tư vấn, ngay từ bây giờ bạn có thể gửi mail đến địa chỉ:
[email protected]_____________________________________________________________________________________________________________
Bạn muốn dùng mặt nạ thuốc Bắc nhưng chưa biết những tác hại của nó? Hãy tham khảo bài viết dưới để biết chi tiết!