Cá đục là một trong những loại cá nằm trong bộ "cá vược", có lớp vảy màu xà cừ đẹp mắt, hình dạng khá giống cá bống nước ngọt nhưng phần thịt bên trong dai và thơm hơn. Cá đục có với bên ngoài đẹp nên được sử dụng để chế biến rất nhiều món ăn ngon và cũng là một trong những đặc sản Hà Tĩnh nổi tiếng gần xa được nhiều người yêu thích.
Theo các nghiên cứu, cá đục chứa rất nhiều vitamin, dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Các chất dinh dưỡng có trong cá đục bao gồm: vitamin (A và B), khoáng chất, Omega3,... Khi bạn chế biến cá đục cùng các thực phẩm khác với chế độ ăn uống đủ chất, cuộc sống lành mạnh sẽ rất tốt cho cơ thể.
Thực chất món gỏi cá đục có nguồn gốc từ vùng biển Tam Bình thuộc tỉnh Bình Thuận. Nhưng cá đục cũng có rất nhiều ở vùng biển Hà Tĩnh - Lộc Hà nên người dân tại đây đã tận dụng và chế biến loại cá này thành món gỏi nhưng có biến tấu độc đáo và mới lạ hơn rất nhiều.
Điểm độc đáo của món gỏi cá đục của người Hà Tĩnh đó chính là được sơ chế rất sạch sẽ, phần thịt cá sẽ được ướp với nước cốt chanh để thịt chín tự nhiên. Nước ướp cá về sau sẽ được tái sử dụng để làm nước gia vị chấm.
Cách thưởng thức món gỏi cá đục Hà Tĩnh cũng rất khác. Để cho món ăn ngon và chuẩn vị nhất, người dân Hà Tĩnh đã chế biến ra một loại nước chấm rất tỉ mỉ, công phu từ 15 loại gia vị khác nhau khiến cho bất cứ ai thưởng thức cũng đều ngất ngây với hương vị của món ăn này.
Để làm phần gỏi cá đục cho 4 người ăn cần chuẩn bị: Cá đục (1kg); Lòng đỏ trứng gà (2 quả); Cà chua (5 quả); Cà rốt (3 củ); Xoài chua (1 quả); Dứa (1 quả); Hành tây (1 củ); Hành tím, tỏi (1 thìa cà phê); Đậu phộng rang (50g); Ớt bột (1 thìa cà phê); Nước cốt chanh (3 quả); Dầu ăn (2 thìa cà phê); Gia vị thông dụng: muối, bột ngọt, hạt nêm,...Rau ăn kèm: bánh tráng, xà lách, tía tô, lá sung, lá đinh lăng, dưa leo, khế chua, rau thơm,..
Sơ chế nguyên liệu: Cá đục mua về sơ chế thật sạch, cắt đôi, lọc phần xương sống, ngâm cùng nước cốt chanh và đảo đều tay khoảng 10 - 15 phút. Sau khi ngâm với nước cốt chanh đủ thời gian, vớt cá để ráo nước. Hãy giữ lại phần nước ngâm này để làm gia vị chấm. Cà chua rửa sạch và cắt nhỏ, xoài, cà rốt rửa sạch và bào sợi nhỏ, hành tây bỏ gốc, bỏ vỏ, rửa sạch rồi cắt sợi. dứa gọt vỏ, bỏ mắt và thái dọc vừa ăn. Các loại rau ăn kèm rửa sạch và ngâm với nước muối khoảng 10 phút sau đó vớt ra để ráo.
Nấu nước chấm gỏi: Bắc nồi lên bếp, cho 2 thìa cà phê dầu ăn, 1 thìa cà phê hành tỏi băm và phi đến khi thơm vàng thì cho cà chua vào đảo đều. Sau khi đảo cà chua được khoảng 3 phút thì bạn tiếp tục cho phần nước ướp cá ở bước 1 vào cùng 50ml nước lọc. Nêm nếm thêm các gia vị sao cho vừa khẩu vị ăn là được. Cho thêm 1 lòng đỏ trứng gà vào nồi và đánh đều tất cả. Cuối cùng bạn hãy cho 1 thìa cà phê đậu phộng đã được giã nhuyễn vào và khuấy đều tay cho tới khi phần nước chấm sền sệt lại thì tắt bếp.
Cách làm gỏi cá đục ngon công đoạn trộn cá: Chuẩn bị một chiếc bát to, cho cá đục cùng cà rốt, xoài non, hành tây, thơm đã sơ chế ở bước 2 vào cùng 5 thìa cà phê đậu phộng. Trộn đều tất cả các nguyên liệu lên, thêm ½ thìa cà phê ớt bột để tạo hương vị. Sau cùng bạn hãy nêm nếm lại gia vị vừa ăn sau đó trình bày ra đĩa và thưởng thức.
Cách ăn gỏi cá đục ngon đúng phong cách người Hà Tĩnh: Món gỏi cá đục chuẩn vị, đúng phong cách người Hà Tĩnh sẽ phải có bánh tráng, rau thơm, đinh lăng, xoài non, dứa, cà rốt bào sợi, chuối xanh thái lát mỏng,... chấm cùng phần nước sốt đặc biệt. Khi thưởng thức gỏi cá đục, bạn sẽ cảm nhận được vị béo, ngậy của thịt cá, vị bùi của đậu phộng, cộng thêm vị chua, cay, mặn, ngọt vô cùng đặc biệt.