Dù con chỉ học ở trường, không hề đi học thêm, nhưng năm nào con cũng đạt các giải thưởng về Toán/tiếng Việt. Đây là chia sẻ của một bà mẹ ở Hà Nội thu hút tranh luận.

Được biết, tổng thu nhập của gia đình chị này chỉ hơn 9 triệu đồng. Khoản thu nhập hạn chế đó phải chi tiêu vào các khoản như học phí, ăn uống, và các khoản sinh hoạt khác. Vì vậy, nhiều năm nay, hai con của chị, một bé học lớp 1, một bé học lớp 3, chỉ học trường công bình thường, không hề đi học thêm. Dù vậy, với bé lớn, năm nào con cũng đạt các giải thưởng về Toán/tiếng Việt các vòng loại đến vòng quốc tế các kỳ thi.

Đồng hành cùng con thế nào nếu không học thêm?

Câu chuyện này thu hút sự chú ý và tranh luận. Một bên đặt câu hỏi về sự thật của những thành tích này, cho rằng có thể bà mẹ nói quá. Thực tế trong giáo dục, các kỳ thi quốc tế, nhất là các kỳ thi về Toán và tiếng Việt, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và thường xuyên.

Luồng ý kiến ngược lại nhận định, việc một em học sinh chỉ học ở trường công và vẫn đạt thành tích cao trong các kỳ thi quốc tế về Toán và tiếng Việt cũng phản ánh một thực tế rằng không phải lúc nào việc học thêm hay đầu tư chi phí cao mới là yếu tố quyết định đến thành công của học sinh. 

Trước tranh cãi, bà mẹ này giải thích, học thêm là không cần thiết, hai vợ chồng chị hướng đến dạy con tự học.

Cụ thể, giai đoạn con 4 - 5 tuổi, vợ chồng chị tham gia các hội nhóm để học hỏi, giúp con có thói quen học vui vẻ, mỗi ngày một ít. Con có các thói quen tốt như thích tiếng Anh, phát âm chuẩn, biết đọc truyện tiếng Anh, tham gia các lớp Zoom với các anh chị lớn để làm quen với việc giao tiếp tiếng Anh. Thời gian túc tắc trôi qua thì con cũng sử dụng song ngữ ổn.

Trước khi vào lớp 1, 3 tháng hè, chồng chị dạy con như sau: Bắt con ngồi xem video dạy ghép vần, dạy chữ hàng ngày; viết mẫu chữ ra vở bắt con tô lại chữ theo. Khoảng 1 tuần con nhớ hết ghép vần thì con học các từ. Hầu như con tự biết đọc vì con đã quen phonic khi học tiếng Anh.

Anh bắt con mỗi giờ nấu ăn phải lấy sách ra đọc cho bố mẹ nghe. Từ nào không biết đánh vần và đọc thì hỏi bố mẹ; cho tập các phép Toán cơ bản. Chồng chị viết lên bảng treo tường bằng phấn rồi hướng dẫn làm, cho phép sử dụng que tính rồi bỏ dần que tính.

Kiên trì đều đặn từ tháng 6/2022 đến 9/2022, bé nhà chị vào học lớp 1 là đã biết đọc thông viết thạo, đọc nhanh và rõ (khuyết điểm là chữ xấu vì không luyện chữ, có 2 kiểu viết tiếng Anh và tiếng Việt khác nhau rất buồn cười nhưng đáng yêu).

Khi con học ở lớp: Các cô thường giao đề về nhà làm, thường 1 kỳ mất khoảng 200 - 300 nghìn đồng tiền photo in ấn tài liệu đề. Các cô rất chăm sưu tập cho các con luyện tập các dạng bài hàng ngày cả Toán và tiếng Việt. Bố mẹ ở nhà hướng dẫn cho con nếu con không hiểu, rồi lên lớp cô chấm chữa bài vào buổi học luyện chiều các ngày. 1 kỳ có khoảng 30 bài ôn luyện Toán và 30 bài ôn luyện tiếng Việt.

Lên lớp 3: Chương trình tiếng Việt và Toán nặng hơn, bắt đầu thêm nhiều tiết tiếng Anh ở trường có cả giáo viên bản ngữ dạy (lớp 1 - 2 cũng có nhưng số tiết ít hơn).

Về tiếng Anh: Chồng chị tạo môi trường ngôn ngữ tự nhiên cho con theo phương pháp 5SE. Quan trọng là cả 2 vợ chồng ứng dụng 5SE đồng hành với con nên việc học nhẹ nhàng vui vẻ, con luôn hợp tác. Chồng chị cho đọc 1 mẩu truyện nhỏ. Nghe đọc, rồi đọc theo, hiểu các từ, xem mặt chữ rồi viết lại, sau đó sau giờ cơm bố sẽ kiểm tra bằng cách nghe con kể lại. Chị cho con luyện tập thêm và tham gia IOE để trải nghiệm tiếng Anh và con tự rèn luyện (miễn phí). Con không thật sự xuất sắc về tiếng Anh nhưng trong top 3 tiếng Anh của lớp, được chọn đi thi quận (đạt trên 50% điểm). 

Về Toán: Chồng chị xem toàn bộ chương trình lớp 3 rồi giảng các kiến thức keywords mà con phải nắm được, như các phép tính nhân chia cộng trừ. Anh giao bài cho con vào các ngày cuối tuần làm theo các dạng đề luyện tập mà anh tự tổng kết để con nắm được. Vào năm học, cô giáo cho làm các bài tập trên lớp và các bài tập giao về để kiểm tra. Ở trên lớp các con làm bài tập cô kiểm tra chưa đạt là cô bắt ở lại làm cho xong mới được về. Việc này cô giáo không hề lấy thêm chi phí nào của các bạn trong lớp!

Chị đăng ký cho con tham gia các kỳ thi với chi phí thấp nhất như Toán quốc tế IMC, Timo, PhiMo, IKMC chi phí chỉ 200 - 500 nghìn đồng/1 kỳ thi tùy vòng loại. Con chị từng đạt các Huy chương Vàng, Bạc, Đồng, Khuyến khích các vòng quốc gia và quốc tế của các kỳ thi trên năm lớp 1, 2, 3.

Về tiếng Việt: Chị cho con luyện thêm "Trạng Nguyên tiếng Việt" phần trò chơi sẽ thêm phần từ vựng (có đúng, sai tích điểm) để thêm kiến thức từ vựng và ngữ pháp tiếng Việt cho con. Tham gia các vòng của sân chơi Trạng Nguyên tiếng Việt (miễn phí). Con chị đạt giải Nhì, Ba, Khuyến khích kỳ thi Trạng Nguyên tiếng Việt các vòng thi trường, quận (kỳ thi Hương) mấy năm qua.

Câu chuyện của bà mẹ cho thấy, khả năng tự học của các em, cùng với sự hỗ trợ từ gia đình và sự chăm chỉ, cũng có thể giúp các em đạt được những thành tích xuất sắc.