Chìm đắm vào việc lướt TikTok, Instagram hay các MXH nói chung không chỉ là hành vi gây tốn thì giờ, mà còn khiến "hầu bao" của bạn nhanh đạt tới trạng thái ọp ẹp, chẳng còn lại bao nhiêu, thậm chí là rỗng tuếch.

Dù mục đích ban đầu của phần lớn mọi người khi dùng MXH chỉ là để giải trí hoặc cập nhật thông tin, nhưng trong quá trình ấy, một vài món đồ trông có vẻ hay ho, đẹp đẽ bỗng dưng trồi lên newfeed, mời gọi chúng ta chốt đơn. Nếu bạn thêm chúng vào giỏ hàng và tiến hành các thao tác thanh toán ngay lập tức, tiếc thay, bạn chính là một trong những người đã rơi vào cái bẫy mua sắm theo cảm hứng.

Hiểu một cách đơn giản: Mua sắm theo cảm hứng là việc chốt đơn những món đồ theo cảm xúc nhất thời, không có sự cân nhắc kỹ lưỡng về tính cần thiết, hữu dụng của mặt hàng mình sắp nhận về.

GenZ và Millennials xứ cờ hoa chi ngàn đô cho việc mua sắm trên MXH

Cuộc khảo sát được thực hiện và công bố bởi Bankrate (Công ty Dịch vụ Tài chính & Tiêu dùng có trụ sở ở New York, Mỹ) vào tháng 9/2023 cho thấy: 48% người dùng TikTok, Instagram đã từng có ít nhất một 1 lần hấp tấp mua một sản phẩm được chạy quảng cáo, hoặc vô tình lọt vào tầm mắt khi lướt MXH.

Một cuộc khảo sát khác của Bankrate, được thực hiện vào tháng 12/2023, thậm chí còn cho thấy con số đáng bất ngờ hơn: Trong năm 2023, 71 tỷ USD là số tiền mà người trưởng thành ở Mỹ (những người trên 18 tuổi) đã chi cho việc mua sắm tùy hứng khi dùng MXH. Con số này cao hơn doanh thu tổng sản phẩm quốc nội của các quốc gia như Slovenia, Ghana hay Jordan.

Cụ thể trong năm 2023:

- 60% thế hệ GenZ (18-26 tuổi): Từng có ít nhất 1 lần mua sắm theo cảm hứng khi dùng MXH, 58% trong số này cảm thấy hối hận về quyết định mua sắm ấy.

- 61% thế hệ Millennials (27-42 tuổi): Từng có ít nhất 1 lần mua sắm theo cảm hứng khi dùng MXH, 55% trong số này cảm thấy hối hận về quyết định mua sắm ấy..

- 42% thế hệ GenX (43-58 tuổi): Từng có ít nhất 1 lần mua sắm theo cảm hứng khi dùng MXH, 56% trong số này cảm thấy hối hận về quyết định mua sắm ấy.

- 34% thế hệ Baby Boomer (59-77 tuổi): Từng có ít nhất 1 lần mua sắm theo cảm hứng khi dùng MXH, 62% trong số này cảm thấy hối hận về quyết định mua sắm ấy.

Như vậy có thể thấy: GenZ và Millennials là 2 thế hệ nổi bật trong xu hướng mua sắm theo cảm hứng. Đây cũng là 2 nhóm đối tượng có tỷ lệ hài lòng với các quyết định mua sắm bốc đồng cao hơn so với nhóm đối tượng trung niên.

844 USD (khoảng 20,8 triệu đồng) là số tiền trung bình mà 1 GenZ trong độ tuổi 18-26, đã chi trong 1 năm, cho việc mua sắm khi lướt MXH. Với thế hệ Millennials (những người từ 27 đến 42 tuổi), con số ấy là 1016 USD (khoảng 25 triệu đồng).

Theo Bankrate, ngân sách trong khoảng 800-1000 USD/năm, hoặc thậm chí là nhiều hơn thế, hoàn toàn không phải là một con số quá lớn hay quá phi lý để phục vụ cho việc mua sắm những món đồ hữu ích, thiết thực cho cuộc sống. Tuy nhiên, nếu đó là ngân sách bạn dùng cho việc mua sắm theo cảm hứng, điều này thực sự lãng phí vì 1000 USD là con số lớn hơn số tiền trung bình mà 1 người Mỹ có trong quỹ khẩn cấp.

Làm sao để chấm dứt "cơn nghiện mua sắm bốc đồng"?

Để không tốn tiền cho những món đồ dễ thương, đẹp mắt nhưng không thực sự hữu dụng với mình, hãy thử tham khảo 2 lời khuyên dưới đây.

1 - Cứ thêm vào giỏ hàng, nhưng đừng vội thanh toán

Keith Barron - Chuyên gia tài chính cá nhân, đồng thời là Giám đốc Tiếp thị tại Ngân hàng Jenius (Mỹ) cho biết: "Một trong những yếu tố thôi thúc người dùng MXH mua sắm ngay lập tức, khi họ nhìn thấy một sản phẩm hiện lên trang chủ, chính là món đồ đó đang được giảm giá. Tuy nhiên, đó thực sự chỉ là "chiêu trò" của người chạy quảng cáo hoặc người bán hàng" .

Trong khoảng thời gian ấy, Kaith Barron khuyên bạn nên nghĩ lại về tính thiết thực của món đồ, đồng thời so sánh giá bán món đồ ấy của những cửa hàng khác nhau để có thể tìm ra nơi bán rẻ nhất với chất lượng tốt nhất.

2 - Gỡ liên kết thẻ tín dụng, thẻ thanh toán khỏi MXH

Để không tiến hành thanh toán ngay lập tức khi thêm sản phẩm vào giỏ hàng, hãy nghĩ tới tiệc gỡ liên kết thẻ tín dụng hoặc thẻ thanh toán khỏi trang MXH đang cố gắng "móc tiền trong túi của bạn".

Thanh toán bằng tiền mặt đồng nghĩa với việc bạn sẽ ít được áp mã giảm giá hơn, thường thì nền tảng mua sắm nào cũng vậy. Trong trường hợp bạn đang cần cai "cơn nghiện mua sắm theo cảm hứng", đây sẽ là một cách rất hay để bạn có thêm thời gian suy nghĩ, cân nhắc lại về việc chốt đơn của mình.

Theo CNBC