Theo các nhà nghiên cứu tại Viện Sức khỏe Toàn cầu Barcelona (ISGlobal), những bé trai chịu ảnh hưởng từ môi trường ô nhiễm khi còn nằm trong bụng mẹ và qua suốt thời thơ ấu có thể có trí nhớ kém hơn và kỹ năng tư duy nghèo nàn hơn.
Cụ thể, các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu của 2.221 trẻ em trong độ tuổi 7-10. Kỹ năng nhận thức của trẻ được đánh giá thông qua việc sử dụng nhiều bài kiểm tra trên máy tính. Mức độ tiếp xúc của những đứa trẻ này với ô nhiễm không khí ở nhà, suốt giai đoạn thai nhi và qua tuổi ấu thơ được xác định bằng một mô hình dùng đơn vị đo thực.
Kết quả, mức độ tiếp xúc lớn hơn PM2.5 - chất ô nhiễm nhỏ xíu từ khí thải diesel, hay còn gọi là bụi mịn - từ trong bụng mẹ cho tới năm 7 tuổi liên quan tới điểm số các bài kiểm tra đòi hỏi sự vận dụng trí nhớ ngắn hạn ở bé trai.
Kết quả này cũng gợi ý rằng, tiếp xúc với các hạt bụi mịn trong suốt giai đoạn nghiên cứu có tác động tích tụ, tức là chúng ngày càng trở nên tồi tệ hơn theo thời gian.
Trí nhớ vận hành là một hệ thống trong não bộ, chịu trách nhiệm lưu trữ thông tin tạm thời, tương tự trí nhớ ngắn hạn. Nó có khả năng giới hạn và lượng thông tin được xử lý trong quá trình sử dụng, ví dụ khi viết ra giấy một số điện thoại. Trí nhớ vận hành đóng vai trò nền tảng trong việc học tập, lập luận, giải quyết vấn đề và thấu hiểu ngôn ngữ.
Dạng chú ý điều hành (cấp cao – executive attention) là một trong 3 hệ thống tạo nên năng lực chú ý của một người và có liên quan tới dạng thức chú ý cấp cao. Cụ thể là để ý và giải quyết mâu thuẫn, phát hiện lỗi và điều hòa suy nghĩ, cảm xúc.
Các kỹ năng ghi nhớ vận hành (trí nhớ ngắn hạn) kém có tác động xấu tới việc học tập của trẻ bởi trên lớp cũng như mọi hoạt động thường ngày khác, trẻ cần có sự tập trung.
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu không áp dụng cho các bé gái. Các nhà khoa học Tây Ban Nhan tin rằng, nguyên do có thể là trẻ trai và gái khác nhau ở hormone và di truyền. Tuy nhiên, có một điểm lưu ý là: Cả bé trai và gái tiếp xúc với không khí ô nhiễm từ trong bụng mẹ và suốt thời thơ ấu cũng ít có khả năng tập trung khi thực hiện một nhiệm vụ trên máy tính.
Tiến sĩ Ioar Rivas, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: "Chúng tôi vẫn chưa thực sự hiểu được vì sao lại có sự khác biệt giữa trẻ trai và gái. Nhưng có nhiều cơ chế di truyền và hormone có thể dẫn tới việc các bé gái phản ứng tốt hơn với các quá trình viêm gây ra bởi bụi mịn. Bé gái cũng ít nguy cơ bị tổn thương bởi độc tố từ những hạt bụi mịn này".
Ô nhiễm không khí tác động nặng nề đến sức khỏe con ngươi
Chính nhóm nghiên cứu này trước đó từng phát hiện cấp độ phát triển nhận thức kém hơn ở những trẻ đến trường trong tình trạng có mức tiếp xúc với không khí ô nhiễm liên quan tới giao thông cao hơn.
Nhưng nghiên cứu này đánh giá mức độ tiếp xúc ô nhiễm không khí trong khoảng thời gian dài hơn - từ khi mang thai tới năm 7 tuổi. Còn nghiên cứu trước chỉ giới hạn trong vòng 1 năm.
Tác giả nghiên cứu, Jordi Sunyer, điều phối viên chương trình môi trường và tuổi thơ tại ISGlobal, khẳng định các nguy cơ của ô nhiễm đối với thành công tương lai của trẻ: "Nghiên cứu này củng cố kết quả trước đó của chúng tôi và xác nhận tiếp xúc với ô nhiễm không khí ở giai đoạn đầu đời và xuyên suốt thời thơ ấu là mối nguy thực sự đối với sự phát triển não bộ, là trở ngại khiến trẻ không thể phát huy trọn vẹn tiềm năng".
Như vậy, nghiên cứu trên tiếp tục bổ sung vào kho dữ liệu ngày càng lớn cho thấy không khí ô nhiễm đang đe dọa nghiêm trọng não bộ và chức năng nhận thức của trẻ.
