Trong tác phẩm "Dậy thì muộn" (tạm dịch), Mạc Ngôn - nhà văn lớn của Trung Quốc, từng nói: Nếu một ngày cha mẹ qua đời, mối quan hệ anh chị em trong nhà thoải mái và đoàn kết nhất khi mỗi người đều làm được 3 điều.
1. “Lưỡi ngắn ba tấc”, nói ít nghe nhiều
Mạc Ngôn đã viết trong "Dậy thì muộn" rằng: "Gặp người thì nói ít hơn ba phần lời, đừng nên lột trần hết tâm can". Ý nói người sống ở đời không nên thổ lộ hết tâm sự, chuyện lòng của mình, lời nói ra lúc nào cũng nên ít hơn lời giữ lại, chỉ cần thể hiện ra ngoài 3 phần là đủ.
Thật vậy, nếu ai cũng khoe khoang, nói ra chuyện của anh chị em với người ngoài thì chuyện gia đình xấu xí bị bại lộ cũng khó tránh khỏi.
Đúng như Mạc Ngôn đã nói, cho dù có muốn hòa hợp với anh chị em một cách toàn tâm toàn ý cũng không thể tiết lộ hết mọi thứ, chứ đừng nói đến việc công kích lẫn nhau. Nói ít, lắng nghe nhiều, cho dù anh chị em có phàn nàn chuyện gia đình trước mặt thì cũng đừng tùy tiện bày tỏ ý kiến, kiểm soát cái miệng sẽ duy trì được mối quan hệ gắn bó lâu dài.
2. Nhường nhịn vài phần, có cho mới có nhận
Mạc Ngôn nói: "Người, vốn dĩ để yêu; tiền, vốn là thứ để dùng. Sở dĩ thế giới hỗn loạn là vì người lại bị dùng, tiền lại được yêu".
Câu của nhà văn nghe thật thô thiển chói tai, nhưng là một thực tế trong cuộc sống.
Không chỉ anh chị em trong nhà, mà mối quan hệ nào cũng vậy, hầu hết mâu thuẫn thường xuất phát từ tiền bạc, lợi ích. Xã hội ngoài kia có không ít trường hợp cha mẹ qua đời, tài sản còn lại phân chia không đều, thế là xảy ra tranh chấp. Nếu mỗi người trong cuộc đều hiểu "nhường nhau vài phần, dù gì nó vốn không thuộc về mình, có cũng được, mà không có cũng không sao" thì cuộc sống dễ dàng hơn nhiều.
Nếu mỗi người có thể dựa vào chính mình, tôn trọng đối phương, thì ai hưởng lợi nhiều hơn cũng không thành vấn đề. Lắm lúc, cho đi cũng là một loại đầu tư, sống chân thành với người thì người cũng hào phóng với ta.
Suy cho cùng, như Mạc Ngôn đã nói với chúng ta, tuy tiền bạc rất quý giá nhưng tình cảm gia đình lại là vô giá.
3. “Khoảng cách” là giới hạn cơ bản, tình thân cũng không ngoại lệ
Trong "Dậy thì muộn" có câu này: “Điều cấm kỵ nhất trên đời là phải hoàn hảo. Chuyện gì cũng để lại vài phần khiếm khuyết thì mới có thể vĩnh hằng, bền lâu”.
Đôi khi, giữa anh chị em không có sự hòa hợp, phát sinh mâu thuẫn cũng là chuyện bình thường. Song lúc này cần phải nhìn nhận đúng đắn, mâu thuẫn suy cho cùng cũng từ việc không tôn trọng lẫn nhau mà ra.
Quan hệ càng thân thuộc, đặc biệt là gia đình, chúng ta thường mất đi thứ gọi là chừng mực và giữ khoảng cách. Dù thân thiết đến đâu cũng phải cho nhau "khoảng lặng riêng tư, không gian cá nhân và chuyện tâm sự không thể nói".
Cũng chính vì tình cảm vốn gắn bó nên một khi mâu thuẫn xảy ra lại càng khó hàn gắn, tình mất tình tan lúc nào không hay.
Giữ khoảng cách là thể hiện sự chủ động nhượng bộ, nhường nhịn. Nếu không, "dưới mái hiên sẽ có quá nhiều người, đông đúc chật chội, giống như chim sẻ hót líu lo, ồn ào. Mà càng đông thì càng dễ sinh sự".
Nên hiểu những gì Mạc Ngôn nói, mù quáng theo đuổi sự đoàn kết giữa anh chị em trong nhà sẽ phản tác dụng, chỉ có giữ khoảng cách mới duy trì mối quan hệ lâu dài.
