Chọn trường mầm non cho con luôn là một thử thách tốn nhiều suy tư, thời gian và công sức của bố mẹ. Mỗi gia đình sẽ có một "bộ tiêu chuẩn" riêng khi tìm trường cho con để phù hợp với cá tính của con, điều kiện sống của gia đình và thu nhập của bố mẹ. Trong một chuyến đi thăm quan tới các trường mầm non ở Sài Gòn, tôi nhận thấy rằng phụ huynh có khá nhiều sự lựa chọn. Bên cạnh trường mầm non công lập, hệ thống trường mầm non quốc tế xuất hiện khá nhiều, các trường tư thục được đầu tư về cơ sở vật chất và chương trình học cũng vô cùng phong phú.
Đặc biệt, tôi cảm thấy vô cùng ấn tượng với một mô hình trường đặc biệt – đó là những trường mầm non mà việc bạn có đủ khả năng cho con học hay không không hẳn phụ thuộc vào khả năng chi trả học phí, con bạn có đủ tuổi hay không… mà phụ thuộc vào việc chính bố mẹ có vượt qua được "bài kiểm tra" xét tuyển của nhà trường hay không?
Không gây ấn tượng với phụ huynh bằng sự hoành tráng về cơ sở vật chất, hay gây "sốc" vì mức học phí khủng, đây là các mô hình trường mầm non hướng tới việc xây dựng một cộng đồng phụ huynh cùng chí hướng và hiểu rõ tầm quan trọng của việc dành thời gian cho con nên quy mô của những trường mầm non đặc biệt này cũng vừa nhỏ, không quá hoành tráng, trung bình mỗi trường sẽ nhận khoảng 50 đến tối đa là 80 em học sinh. Trình tự nhập học của trường cũng khá khác biệt khi mỗi tháng chỉ nhận từ khoảng 2-3 học sinh mới, việc tuyển sinh cũng trải đều các tháng trong năm.
Cô Nguyễn Thúy Uyên Phương, sáng lập trường mầm non Đa trí thông minh ở quận 7 cho biết, việc quy định số học sinh mới nhập học từng tháng rất có ý nghĩa, điều đó vừa giúp cho các bạn học sinh mới được chăm sóc tốt hơn để thích nghi dần dần với việc đi học, vừa giúp cho các thầy cô giáo đảm bảo được chất lượng của các hoạt động trong lớp, đồng thời các bạn nhỏ cũng có đủ thời gian để làm quen và hỗ trợ các bạn bè mới của mình.
Ngoài ra, còn rất nhiều điều lạ lùng nữa ở những ngôi trường này khiến cho phụ huynh tò mò tìm hiểu và bị hấp dẫn lúc nào không hay.
Đề cao vai trò của bố mẹ trong hành trình nuôi dưỡng và giáo dục trẻ, các trường mầm non "kén" phụ huynh ở Sài Gòn đang trở thành sự lựa chọn đầy tin tưởng của các phụ huynh văn minh - những người không chủ trương phó thác con cho nhà trường mà chủ động tham gia các hoạt động vui chơi, học tập cũng như giáo dục con ở trường. (Ảnh: Hải An)
Tuyển phụ huynh, không tuyển học sinh
Với quan điểm "cốt lõi và nền tảng quan trọng nhất của giáo dục trẻ nhỏ không phải là chương trình, phương pháp học mà chính là gia đình", và ý nghĩa cao nhất của giáo dục chính là sự gắn kết, đồng hành giữa gia đình và nhà trường, các trường mầm non đặc biệt này rất chú trọng vào việc lựa chọn những phụ huynh phù hợp với quan điểm giáo dục của nhà trường, cam kết đồng hành cùng nhà trường trong việc nuôi dạy con, thay vì tập trung vào các mục tiêu về số lượng học sinh nhập học.
Ở Konnit Daycare, các bạn nhỏ từ 2 tuổi đã được trực tiếp tham gia vào việc chuẩn bị, nấu nướng bữa ăn cho mình và bạn bè. Trẻ được tiếp xúc với nước, lửa, gió, mưa từ rất sớm để làm giàu trải nghiệm cuộc sống của chính mình, không phải phụ huynh nào cũng "đủ gan" để con mình có được những trải nghiệm đó. (Ảnh: Hải An)
Trường mầm non Đa trí thông minh Tomato ở quận 7 xây dựng cả một lịch trình "hội nhập cùng con" cho các bố mẹ đến tìm hiểu về trường và đăng ký nhập học cho con. Trước đó, các bố mẹ sẽ được "phỏng vấn" để cùng chia sẻ những hiểu biết của mình về triết lý giáo dục của trường, về quan điểm giáo dục con của mình cũng như đề ra các cam kết và mục tiêu đồng hành với nhà trường trong suốt quá trình học của con. Để chuẩn bị tâm lý tốt nhất cho con khi đi học, bố mẹ sẽ đi học cùng con trong "tuần hội nhập" và tách dần con khi con đã quen với thầy cô, bạn bè. Ở trường còn có một phòng riêng dành cho các phụ huynh khi đi học "hội nhập" với con, khi con đã hòa nhịp với hoạt động ở lớp, bố mẹ có thể lên phòng đó nghỉ ngơi, làm việc để khi nào con chợt nhớ bố mẹ, cần sự có mặt của bố mẹ để vững tâm hơn thì bố mẹ có thể xuất hiện bên con nhanh nhất có thể.
Chương trình học của các trường mầm non này thường được xây dựng với bản quyền riêng, dựa trên nền tảng của các giáo dục hiện đại được rất nhiều phụ huynh ở các nước trên thế giới tin tưởng, lựa chọn như Montessori, Reggio Emillia, Steiner, Đa trí thông minh... Phụ huynh vì thế cũng là những người đòi hỏi phải am hiểu về phương pháp giáo dục mà nhà trường theo đuổi, có như vậy mới tin tưởng vào các hoạt động của trường và được truyền cảm hứng để thực hiện các hoạt động đó ở nhà với con. Ví dụ các phụ huynh của trường Little Foot ở khu Thảo Điền, quận 2 phải cực kì thấu hiểu tinh thần của phương pháp giáo dục Reggio Emillia để không "giật mình, thót tim" với những trải nghiệm thiên nhiên và cuộc sống chân thực mà các bạn nhỏ sẽ được trải nghiệm ở trường.
Một hoạt động trải nghiệm giác quan cho các bạn nhỏ ở trường Little Foot. (Ảnh: Facebook nhà trường)
Những tiêu chuẩn dễ "mất lòng" phụ huynh
Với số đông cha mẹ bận rộn, cho con đi học là một giải pháp hợp lý để con vẫn được chăm sóc, dạy dỗ tốt mà bố mẹ không phải dành quá nhiều thời gian của mình cho con, vì thế, không phải phụ huynh nào cũng cảm thấy vui vẻ với những "quy định dành cho phụ huynh" của các trường mầm non đặc biệt này. Khi đến thăm Konnit Daycare ở quận 7, tôi vô cùng ngạc nhiên khi ở đây không có… wifi, thứ mà bây giờ người ta có thể dễ dàng tìm thấy ở bất cứ đâu. Cô quản lý trường chia sẻ, điện thoại di động, thiết bị điện tử kết nối wifi khiến phụ huynh bị phân tán và xao lãng rất nhiều khi tương tác với các con, cả ở nhà lẫn ở trường. Nhà trường kiên định việc không phát wifi để khi phụ huynh đến trường sẽ chơi thực sự cùng con, sẽ dành thời gian để quan sát con chơi, sẽ ôm hôn con thay vì dán mắt vào điện thoại… và điều này cũng khiến nhiều phụ huynh thắc mắc, khó chịu.
Ở trường mầm non Tre Xanh, quận 2, phụ huynh được hướng dẫn và yêu cầu cam kết về nhà không cho con xem tivi và cuối tuần không cho con đi chơi ở các khu trung tâm thương mại hay khu vui chơi quá đông đúc để duy trì nhịp điệu ổn định cho trẻ, tuy nhiên, theo cô quản lý của trường, không phải phụ huynh nào cũng có thể thực hiện được ngay, cần có một thời gian dài để làm quen và thích nghi với lịch sinh hoạt mà nhà trường đề xuất.
Tuy cơ sở vật chất không hoành tráng, nhưng các trường mầm non được xây dựng theo mô hình tinh gọn, kén phụ huynh thường được chăm chút cực kì kĩ càng, từ không gian thiên nhiên vui chơi ngoài trời cho trẻ đến các đồ dùng, học cụ đều được lựa chọn vô cùng kĩ lưỡng, gần gũi với thiên nhiên. (Ảnh: Hữu Dương)
Ở một số trường khác, phụ huynh được "giao nhiệm vụ" đến trường trực nhật, nấu ăn, đọc sách, lau rửa đồ chơi… luân phiên nhau trong tuần để các cô giáo được nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động; thậm chí, một số trường còn giao cho phụ huynh trồng vườn rau của trường, đứng ra tổ chức các buổi thăm quan dã ngoại hay như trường mầm non Đa trí thông minh Tomato, mỗi tuần một lần phụ huynh được luân phiên nhau tổ chức một "bữa tối cộng đồng" để mời tất cả các gia đình trong lớp tới ăn tối, đây được coi là một hoạt động để gắn kết các gia đình với nhau, chia sẻ những khó khăn và kinh nghiệm nuôi dạy các con, cũng như để kết nối chặt chẽ hơn với nhà trường trong các hoạt động. "Hiểu con, hiểu bạn bè của con, thân thiết với bố mẹ của các con" chính là công thức nuôi dạy con hạnh phúc và thành công mà cộng đồng phụ huynh ở những trường mầm non này tin tưởng theo đuổi và thực hiện.
Ngoài việc "giao nhiệm vụ" để phụ huynh tham gia vào hoạt động cùng các con và góp sức cùng cô giáo, nhà trường, các hoạt động cộng đồng, hội thảo chuyên đề cho phụ huynh, ngày gia đình... ở những trường mầm non này cũng vô cùng phong phú và được tổ chức thường xuyên như "Yoga morning" dành cho mẹ và bé ở trường mầm non Little Foot hay "Pa Ja Ma Day" của trường mầm non Me School (quận 2) để các bố mẹ và con cùng trải nghiệm giấc ngủ trưa ngoài thiên nhiên tuyệt vời...
Ở một số trường mầm non, các bữa ăn xế của trẻ có thể sẽ được phân công luân phiên cho phụ huynh đảm nhiệm. Bố mẹ sẽ có cơ hội để tham gia vào cuộc sống ở trường của con, làm quen với bạn bè của con và hiểu con mình hơn. (Ảnh minh họa: Hải An)
Các bạn nhỏ say sưa ngủ một giấc thật ngon trong tiệc ngủ trưa ngoài trời của Me School. (Ảnh: Facebook nhà trường)
Hoạt động ngủ trưa ngoài thiên nhiên của các con ở Me School trở nên ngọt ngào và đáng nhớ hơn khi có sự tham gia của các mẹ. (Ảnh: Facebook nhà trường)
Đề cao giá trị và vai trò của bố mẹ, gia đình đối với sự trưởng thành và hạnh phúc của học sinh, các trường mầm non này còn tổ chức hoạt động và lớp học theo đúng mô hình sinh hoạt ở nhà của trẻ, ví dụ, các lớp học thường được trộn độ tuổi theo nhóm từ 0 đến 3 tuổi và từ 3 đến 6 tuổi, bữa ăn của trẻ cũng là một bữa ăn gia đình khi trẻ cùng cô giáo ngồi quây quần bên một bàn ăn với các món ăn bày trên mâm để mọi người cùng ăn và chia sẻ… Những giá trị và sự gắn kết tuyệt vời đó chính là những món quà vô cùng nhân văn mà nhà trường dành tặng cho các em bé và gia đình của các em.
