Những ngày qua, người dân Thủ đô được chứng kiến hình ảnh đoàn tàu Cát Linh – Hà Đông, tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Hà Nội chạy thử nghiệm, chuẩn bị vận hành chính thức.
Theo kế hoạch, sau chạy thử nghiệm khoảng 3-6 tháng, đoàn tàu sẽ vận hành thương mại. Dự kiến, cuối năm nay Bộ GTVT sẽ bàn giao tuyến Metro Cát Linh – Hà Đông cho Hà Nội.
Tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông chạy bằng điện. Ảnh: Tổ Quốc
Đối với hệ thống tuyến đường sắt đô tuyến Cát Linh – Hà Đông này, tàu chạy bằng điện, do đó nguồn cung cấp điện được xem là cực kỳ quan trọng, nhất là bối cảnh nguồn điện còn thiếu hụt, chưa ổn định như hiện nay. Vậy, trong trường hợp tàu đang vận hành mà bị mất điện, tàu sẽ hoạt động như thế nào là vấn đề mà nhiều người quan tâm.
Theo đại diện Ban quản lý Dự án đường sắt (Bộ GTVT) cho biết, tàu sử dụng cho tuyến Metro có 2 đường cấp điện độc lập và dự phòng lẫn nhau. Trường hợp một trong hai đường điện bị ngắt, đường điện còn lại sẽ tự động cung cấp liên tục cho đoàn tàu.
Tuy nhiên xác suất mất điện cả 2 đường dây cùng lúc là rất thấp. Mặc dù vậy, nếu khi tàu đang chạy cùng lúc cả hai đường điện cùng ngắt, tàu sẽ tự động dừng lại.
Khi tàu dừng lại, tàu sẽ tự động kích hoạt hệ thống hãm khẩn cấp (sử dụng hãm khí nén). Lúc đó, nguồn điện dự phòng khẩn cấp (ắc quy) sẽ được bật để đảm bảo hoạt động trong khoảng thời gian từ 30 - 45 phút của hệ thống: Điều khiển, tín hiệu bảo vệ, thông gió, chiếu sáng, đóng mở cửa...khoảng thời gian này đủ để các đơn vị liên quan tổ chức cứu hộ, sơ tán hành khách, kéo tàu đến điểm đỗ gần nhất.
Tàu Cát Linh - Hà Đông đang vận hành thử và sẽ đưa vào khai thác thương mại cuối năm 2018. Ảnh: Tổ Quốc
Với Metro Cát Linh – Hà Đông, hệ thống cấp điện tạo sức kéo cho tàu được thiết kế nối từ trạm biến áp sẽ cấp điện cực dương trực tiếp lên ray tiếp xúc chạy song song bên cạnh đường tàu chạy.
Đoàn tàu lấy điện từ ray tiếp xúc để hoạt động thông qua cần tiếp điện ở vị trí phía dưới hai bên hông tàu.
Được kết nối với các phương tiện khác
Dọc hành lang tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông nối QL6 có 34 tuyến xe buýt đang hoạt động, chiếm 30% số lượng tuyến của toàn mạng lưới xe buýt Hà Nội.
Các tuyến buýt có lộ trình hoạt động chủ yếu trên trục QL6, đoạn Ngã Tư Sở - Yên Nghĩa có 6 tuyến trục (01, 02, 19, 21A, 21B, 27) hoạt động trùng với lộ trình tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông; 10 tuyến có lộ trình hoạt động cắt ngang quốc lộ 6 (05, 22, 29, 33, 37, 39, 57, 60A, 60B, 62). Ngoài ra còn có nhiều tuyến buýt cắt ngang trùng từ một đến 3 ga với tuyến đường sắt.
Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông cũng được kết nối với các tuyến buýt hướng ra ngoại thành theo các trục QL6, QL21B (như tuyến 72 Bến xe Yên Nghĩa - Xuân Mai, tuyến 37 Bến xe Giáp Bát - Chương Mỹ, tuyến 57 bến xe Nam Thăng Long - KCN Phú Nghĩa...).
Sau khi đường sắt đô thị đi vào hoạt động, các tuyến buýt trùng nhau sẽ được giảm và điều chỉnh để gom khách cho tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Việc kết nối theo nguyên tắc xe buýt sẽ cung cấp và giải tỏa tối đa hành khách của tuyến đường sắt đô thị tại các nhà ga. Tất cả các nhà ga đường sắt đều có kết nối với hệ thống xe buýt thành phố.
681 công nhân, kỹ sư sẽ vận hành tàu Cát Linh - Hà Đông
Theo ông Vũ Hồng Phương - Phó giám đốc phụ trách Ban quản lý dự án Đường sắt đô thị (Bộ GTVT) cho hay, hiện toàn bộ lực lượng hỗ trợ kỹ thuật từ phía Trung Quốc đã đến Việt Nam; sẽ có 681 nhân sự tham gia dự án, có mặt tại hiện trường trong những ngày này với mục đích vừa tham gia đào tạo vừa tiếp nhận dự án để sau này quản lý, vận hành.
Khi vận hành chính thức sẽ có 651 công nhân và 30 kỹ sư, nhân sự quản lý vận hành tuyến Metro này.
Ông Phương cũng cho biết, quá trình vận hành dự án sẽ có camera giám sát tại các khu gian và trên đường để kiểm soát tác động bên ngoài. Đoàn tàu chạy đường riêng trên cao, và theo quy định thì khoảng cách an toàn hành lang trên tuyến được đảm bảo, nhà ga có rào chắn..., nên người ngoài không thể tiếp cận đường ray.
Được biết, hiện các hạng mục xây dựng trên toàn tuyến Cát Linh – Hà Đông đã xong trên 96%; hơn 95% thiết bị được nhập về và lắp đặt hoàn chỉnh khoảng 85%.