Lá chúc (có nơi còn gọi là lá trúc) có tinh dầu, vị the và mùi thơm đặc biệt. Trái chúc cũng giống như trái chanh nhưng vỏ xù xì, dùng lấy nước làm gia vị trong chế biến món ăn. Hiện nay nhiều nhà vườn tại miền Tây còn trồng thêm chúc để cung cấp trái và lá cho các hàng quán.
Nhờ mùi vị đặc trưng của lá chúc nên nhiều nơi đã tìm tòi và chế biến thành nhiều món ngon độc đáo phục vụ nhu cầu thưởng thức ngày càng tinh tế của các “thượng đế”, đặc biệt là món bò xào lá chúc, gà hấp lá chúc, cháo gà lá chúc, thịt nướng lá chúc...
Món canh chua gà lá chúc được biến tấu từ “gà hấp lá chúc”, món ăn vừa thơm ngon, vừa bổ khỏe nhờ vị the the, nồng nồng của lá chúc phối hợp với mùi vị ngọt ngào tự nhiên của thịt gà giúp cho món ăn trở nên thăng hoa.
Để có được một nồi canh chua gà lá chúc tuyệt hảo, các bà nội trợ thường chọn những con gà tơ mạnh khỏe, loại gà vườn, gà thả lan càng ngon. Gà sau khi làm sạch, chặt ra thành miếng vừa ăn, sau đó đem ướp với gia vị gồm tiêu, hành, tỏi, gừng, ớt, bột nghệ, bột nêm, nước mắm.
Đợi cho gia vị thấm đều mới đổ thịt vào chảo xào cho đến khi bốc mùi thơm lừng. Sau cùng cho nước xúp vào nồi và rải đều lá chúc đã xắt nhuyễn cùng ớt đỏ và hành phi lên thịt.
Nồi canh chua ngon hay không một phần là nhờ nước xúp. Nước xúp phải hội đủ các thành phần chua, cay, ngọt, mặn sao cho vừa miệng ăn, không quá chua mà cũng không quá ngọt.
Thường canh chua gà nấu bằng me, bằng chanh, nhưng hấp dẫn nhất vẫn là cơm mẻ. Cơm mẻ sẽ giúp nước canh có vị chua thanh, dịu và đậm đà thi vị hơn.
Nhìn lẩu canh chua bốc khói lại có thêm ngũ vị, ngũ sắc làm người ngồi vào bàn ai nấy cũng thấy háo hức, chỉ nhìn thôi đã thấy ngon.
Gắp một miếng thịt gà còn vướng vài sợi lá chúc chấm vào chén muối ớt pha nước trái chúc vừa chua chua vừa cay cay rồi nhai chầm chậm mới thưởng thức hết cái vị thơm ngon đáo để của món ăn vừa dân dã, vừa sang trọng này.
Món canh chua gà lá chúc là món chính dùng với cơm nhưng hấp dẫn nhất là dùng chung với bún. Nước canh chua được coi như nước xúp, nước lèo dùng chan bún, thậm chí còn hấp dẫn hơn nhờ mùi vị và chất lượng vượt trội của thịt gà vốn rất giàu dinh dưỡng.
Muốn ngon hơn nữa có thể ăn kèm với rau tươi như kèo nèo, rau muống... đặc biệt là rau ghém chuối cây, thứ rau vừa ngon vừa sạch. Không chỉ dân dã, lá chúc còn là “món ăn vị thuốc” làm tăng thêm hương vị cho món ăn và kích thích khẩu vị.
Mấy năm trước đây, món ăn từ lá chúc chỉ là đặc sản của vùng Bảy Núi, An Giang, nay hầu hết các tỉnh miền Tây đều khai thác những món ăn này, nhất là tại Cần Thơ. Một bếp trưởng còn tự hào cho biết nhờ món canh chua gà lá chúc mà chị đã làm nên thương hiệu.
