Lần đầu tiên ghi nhận cúm A/H7N9 trên người

Virus cúm A/H7N9 là loại virus gia cầm, gây bệnh trên gia cầm, động vật có vú và sau đó có thể lây bệnh cho người. Người nhiễm virus A/H7N9 sẽ xuất hiện các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính như sốt, ho, sau đó viêm phổi nặng, khó thở và có thể tử vong.

TS Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương cho biết, trước đây virus A/H7N9 chỉ tồn tại trên gia cầm. Tuy nhiên, từ tháng 2.2013 đến nay Tổ chức Y tế thế giới WHO đã ghi nhận có 3 bệnh nhân người Trung Quốc nhiễm cúm A/H7N9, trong đó có 2 trường hợp tử vong.

Cả 3 ca nhiễm cúm A/H7N9 đầu tiên trên người đều có triệu chứng viêm đường hô hấp diễn tiến nhanh tới viêm phổi và suy hô hấp. Ngoài 2 ca đã tử vong (người Thượng Hải)  thì ca nhiễm cúm A/H7N9 còn lại (người An Huy) vẫn đang trong tình trạng trầm trọng. Bệnh nhân này có tiền sử tiếp xúc với gia cầm. Điều tra dịch tễ cho thấy trước khi một bệnh nhân ở Thượng Hải khởi phát bệnh và tử vong thì 2 thành viên khác trong gia đình  đã bị viêm phổi nặng. 

Trước lo ngại cúm A/H7N9 đã lây lan từ người sang người, TS Dương cho biết: "Hiện tại, WHO khẳng định đây là lần đầu tiên nhiễm cúm A/H7N9 gây bệnh nặng trên người ; đồng thời vẫn chưa có bằng chứng bệnh lây từ người sang người. Cơ quan y tế Trung Quốc đã theo dõi 88 trường hợp tiếp xúc với 3 bệnh nhân này nhưng chưa thấy có sự lây nhiễm nào nên khả năng lây từ người sang người chưa thể kết luận. Các nhà khoa học đang tiến hành điều tra sâu hơn về việc bùng phát bệnh dịch, nguồn lây nhiễm, phương thức lây truyền, cách thức điều trị, cũng như các biện pháp dự phòng. Do đó, WHO chưa khuyến cáo các biện pháp hạn chế giao thương đi lại giữa các quốc gia và với Trung Quốc".

Lo ngại cúm A/H7N9 ở TQ lan sang VN 1
Trước đây virus cúm A/H7N9 chỉ có ở gia cầm, giờ đã xuất hiện trên người và gây tử vong (Ảnh minh họa)

Lo ngại cúm A/H7N9 lây sang Việt Nam

Mặc dù cho đến nay chưa có bằng chứng bệnh lây truyền từ người sang người của chủng virus cúm A/H7N9 nhưng theo TS Dương, đây là những ca bệnh đầu tiên virus này gây bệnh nặng trên người nên các nhà chuyên môn đang hết sức quan tâm, theo dõi.

Bộ Y tế Trung Quốc mới thông báo ghi nhận thêm 4 người ở tỉnh Giang Tô đã nhiễm cúm A/H7N9. Như vậy, tổng số người nhiễm cúm virus này tại Trung Quốc đã lên tới 7 trường hợp, trong đó có 2 trường hợp tử vong. 4 bệnh nhân mới mắc ở tỉnh Giang Tô đều đang trong tình trạng nguy kịch. Hiện có Bộ Y tế Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ 167 người đã tiếp xúc với 4 bệnh nhân trên và chưa thấy có thêm trường hợp xuất hiện triệu chứng sốt hoặc suy hô hấp.

"Một điều đáng lo ngại nữa là đặc tính chung của virus cúm là có khả năng biến đổi cao, nếu xuất hiện chủng virus cúm A/H7N9 mới có khả năng lây lan từ người sang người sẽ có độc lực rất mạnh, tử vong cao", TS Dương cảnh báo.

Lo ngại tình cúm A/H7N9 gây chết người ở Trung Quốc có thể lan sang Việt Nam, chiều ngày 4.3, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã có công văn khẩn đề nghị Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường giám sát, kiểm tra nhập khẩu gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới, ngăn ngừa nhập lậu gia cầm nhằm ngăn chặn kịp thời gia cầm không được kiểm dịch xâm nhập vào Việt Nam. Đẩy mạnh các hoạt động quản lý mua bán gia cầm, nhằm hạn chế việc lưu thông gia cầm không được kiểm dịch, không rõ nguồn gốc trên thị trường, tiếng hành điều tra, giám sát phát hiện sớm các ổ dịch cúm trên gia cầm, trong đó có nguyên nhân từ cúm A/H7N9.

Bộ Y tế cũng mong muốn hai bộ trên kịp thời thông báo và chia sẻ thông tin với Bộ Y tế về tình hình dịch để phối hợp triển khai các biện pháp ngăn ngừa không để dịch lây truyền sang người.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng yêu cầu Sở Y tế các địa phương triển khai tốt công tác kiểm dịch y tế biên giới, giám sát chặt chẽ đối với người nhập cảnh, xử lý y tế kịp thời đối với các trường hợp nghi mắc bệnh, đặc biệt chú ý khách nhập cảnh từ vùng có ca bệnh. Các cơ sở khám chữa bệnh, bệnh viện cần tăng cường giám sát các trường hợp mắc bệnh viêm phổi nặng nghi do vi rút tại các cơ sở y tế và cộng đồng, kịp thời lấy mẫu gửi về các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur để xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh; thực hiện tốt việc giám sát chặt chẽ các trường hợp có tiếp xúc với bệnh nhân, xử lý triệt để khi có dịch xảy ra.

Để phòng tránh nhiễm cúm A/H7N9, các chuyên gia dịch tễ khuyến cáo, cũng giống như việc phòng chống các bệnh đường hô hấp nói chung, người dân cần thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân, đặc biệt thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, thực hiện các nguyên tắc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Hạn chế tiếp xúc gần với người có biểu hiện mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp, tránh đưa tay lên mũi và miệng, làm thông thoáng nơi ở và nơi làm việc, thường xuyên lau chùi bề mặt, dụng cụ đồ vật quanh người bệnh bằng các chẩt tẩy rửa thông thường. Đồng thời nâng cao sức khỏe bằng việc ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện thể thao hợp lý… Đặc biệt, người dân cần lưu ý không vận chuyển, buôn bán, sử dụng động vật (lợn, gia cầm) ốm,chết hoặc không rõ nguồn gốc.

Trường hợp bị cúm nên đeo khẩu trang nhằm hạn chế lây truyền ra những người chung quanh. Khi có biểu hiện sốt cao, ho, đau ngực, khó thở... cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.