Trong vài thập kỷ qua, đã có rất nhiều những tiến bộ đáng kinh ngạc trong nghiên cứu ung thư vú. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây của Mỹ cho thấy rằng có một sự chênh lệch đáng kể liên quan đến ung thư vú giữa những phụ nữ da đen và da trắng. Theo một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Cancer Epidemiology thì khoảng cách này ngày càng trở nên rộng rãi hơn ở nhiều thành phố tính từ 1999-2009. Câu hỏi được đặt ra là: Tại sao mỗi năm lại có nhiều phụ nữ da đen chết vì ung thư vú hơn phụ nữ da trắng?

Những phát hiện đáng sợ

Một nghiên cứu mới nhất thực hiện bởi Viện nghiên cứu sức khỏe Sinai Urban và Avon Foundation for Women đã chỉ ra rằng những bất bình đẳng chủng tộc này diễn ra ở một vài thành phố trên cả nước. Sau những phát hiện này, các bệnh viện trên toàn nước Mỹ đã yêu cầu họ hãy nhìn vào số lượng thống kê ở các thành phố của họ. Các nhà nghiên cứu đã xem xét những trường hợp tử vong vì ung thư vú ở 50 thành phố lớn nhất nước Mỹ tại 4 thời điểm (1990-1994, 1995-1999, 2000-2004, và 2005-2009). Trong số 50 thành phố này, họ chỉ có thể lấy được số liệu từ 41 thành phố. Mục đích là để xem tỷ lệ tử vong vì ung thư vú giữa phụ nữ da đen và phụ nữ da trắng và tỷ lệ này thay đổi như thế nào theo thời gian. Chúng tôi đã hy vọng là tỷ lệ này sẽ giảm nhưng thật đáng tiếc không phải như vậy.

Và kết quả là: Từ 1990-1994, tỷ lệ này ở nước Mỹ là 17%. Điều này có nghĩa rằng tại thời điểm đó, có 17% phụ nữ da đen chết vì ung thư vú hơn phụ nữ da trắng. Sự chênh lệch này ở các thành phố khác nhau là không giống nhau nhưng ở thời điểm đó, có rất ít thành phố có sự chênh lệch lớn. Chuyển đến thời điểm 2005-2009, tỷ lệ này đã tăng lên 40%. Một lần nữa có một số thành phố tình hình khả quan hơn các thành phố khác ví dụ: ở New York, sự chênh lệch chỉ là 19% trong khi ở Memphis là 111%. Tại thời điểm 2005-2009, họ đã nhìn thấy có sự chênh lệch ở 39 trong số 41 thành phố và khoảng cách này tăng theo thời gian ở 35 thành phố. Về cơ bản, tỷ lệ phụ nữ da trắng chết vì ung thư vú đã giảm, trong khi tỷ lệ phụ nữ da đen chết vì ung thư vú thì thay đổi không đáng kể. 

Lý do phụ nữ da đen chết vì ung thư vú cao hơn phụ nữ da trắng 1
Phụ nữ da đen bị chết vì ung thư vú nhiều hơn phụ nữ da trắng và tỷ lệ này ngày càng tăng. Ảnh minh họa

Lý do của sự chênh lệch

Phạm vi của những phát hiện này cho thấy rằng sự khác biệt này hoàn toàn không phải do yếu tố di truyền. Nhà nghiên cứu đồng tác giả Marc Hurlbert, giám đốc điều hành của Chiến dịch chống ung thư vú Avon cho biết: “Những nghiên cứu khác chỉ ra rằng phụ nữ da đen có nhiều khả năng mắc bệnh ung thư vú gấp 3 lần và ở các thể nặng hơn như ung thư vú nhiễm trùng so với phụ nữ da trắng. Nhưng tính từ năm 1990 hầu như không có sự chênh lệch nào đến một sự chênh lệch đáng kể vào năm 2009 thì người ta cho rằng sự thay đổi theo thời gian và biến đổi địa lý có thể là những vấn đề có liên quan”.

Trong khi những nhà nghiên cứu không thể chắc chắn chính xác lý do tại sao sự chênh lệch này tồn tại hay tại sao nó tiếp tục tăng lên thì có một vài giả thuyết được đưa ra: “Một số tiến bộ công nghệ liên quan đến sàng lọc và điều trị trở nên phổ biến vào những năm 1990 như chụp Xquang ngực kỹ thuật số, những tiến bộ trong phẫu thuật và các loại thuốc mới để điều trị chưa tiếp cận được với những phụ nữ da đen, những người quá nghèo và không có khả năng tiếp cận với những tiến bộ đó”, tác giả nghiên cứu chính Tiến sỹ Steve Whitman, Giám đốc của viện nghiên cứu sức khỏe Sinai Urban đã phát biểu như  vậy trong một thông cáo báo chí.

Trong nghiên cứu trước đó vào năm 2012, họ thấy rằng những thành phố có khoảng cách giàu nghèo lớn và những thành phố bị cô lập thường có tỷ lệ tử vong vì ung thư vú giữa phụ nữ da đen và da trắng lớn hơn so với các thành phố khác. Ở những thành phố như thế này, ít phụ nữ da đen có điều kiện tiếp cận với những dịch vụ chăm sóc toàn diện nhất – bao gồm những bệnh viện tốt nhất, chụp Xquang ngực kỹ thuật số, những chuyên gia về ung thư vú đọc phim Xquang, và những hoa tiêu hướng dẫn phụ nữ trong thời gian ấy. Đây là tất cả những điều đã được chứng minh để cải thiện cơ hội sống của bạn tuy nhiên không phải tất cả mọi phụ nữ đều có thể nhận được, ông Hurlbert cho biết.

Thu hẹp khoảng cách

Kể từ khi những dữ liệu thu thập được kết thúc vào năm 2009, các nhà nghiên cứu không chắc chắn được liệu sự chênh lệch này có tiếp tục tăng lên nữa hay không, “chúng tôi lạc quan rằng việc bổ xung những chương trình tài trợ của Avon và Luật bảo hiểm y tế cũng đồng nghĩa là sẽ có nhiều phụ nữ hơn được tiếp cận với quyền bảo hiểm. Nhưng điều đó có thể mất đến gần một thập kỷ.

Trong khi đó, ông Hurlbert gợi ý rằng tất cả phụ nữ nên được nhận thông báo về nguy cơ mắc ung thư vú của họ và tiếp cận với những nhu cầu sàng lọc và điều trị chất lượng cao. Hãy tìm một trung tâm với máy móc chuyên dụng và yêu cầu một chuyên gia về ung thư vú đọc kết quả chứ không phải là một bác sỹ quang tuyến nói chung. Bắt đầu điều trị sớm là bước quan trọng để tạo ra một sự khác biệt lớn trong kết quả của bạn.

Ông Hurlbert cũng đã đưa ra một số gợi ý nhằm làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư vú như: tập thể dục, duy trì trọng lượng khỏe mạnh và giảm uống rượu. Trong khi những phát hiện mới này còn đang gây sốc, ông Hurlbert hy vọng rằng chúng sẽ giúp chỉ cho chúng ta đi đúng hướng cho những nghiên cứu trong tương lai.