Mặt trái "đen tối" của mùa Giáng Sinh: Tỷ lệ chia tay là cực cao và làm sao để biết thời điểm phù hợp nhất để chấm dứt một mối quan hệ

Mùa Giáng Sinh nữa lại đến, thời khắc của sự yêu thương và trao gửi. Nhưng có lẽ nhiều người không biết một mặt tối khác của lễ Giáng sinh: đó là thời điểm tỷ lệ chia tay đôi lứa là cực cao.

Dựa trên thống kê về tình trạng quan hệ trên Facebook, trang The Visual Miscellaneum đã nhận thấy tỷ lệ chia tay trong tháng 12 mỗi năm đều tăng đến đột biến. Lý do thì không được nêu rõ, nhưng phải chăng viễn cảnh phải thêm một mùa Giáng sinh bên cạnh người thương đã quá quen mặt đã khiến nhiều người chùn bước, và suy nghĩ lại về mối quan hệ của mình.

Mà không chỉ vậy đâu! Xét về các cặp đôi đã kết hôn, tỉ lệ ly dị cũng đạt đỉnh ngay trong tháng 1, nghĩa là sau Giáng Sinh có mấy ngày thôi.

Nhưng tạm thời bỏ qua cái "mặt tối" này đã. Trên thực tế thì trong một mối quan hệ, việc xác định được đâu là thời điểm nên chia tay thực sự là rất khó. Thà là bỏ đi hết ta làm lại từ đầu, hay là cố gắng hơn để giữ cho mối nhân duyên được tốt đẹp và phải đối mặt với rủi ro tốn nhiều tiền bạc, thời gian mà tình vẫn "toang"?

Trong một nghiên cứu vào năm 2018 trên 447 người, các chuyên gia xác định được có khoảng 27 lý do khiến một người chần chừ, không muốn chia tay, trong đó chủ yếu là cảm xúc, hòa hợp về thể chất, trách nhiệm gia đình, và lợi ích về kinh tế khi ở chung. Lý do chia tay thì bao gồm việc thiếu tin tưởng, không thỏa mãn chuyện chăn gối, mâu thuẫn thường ngày, không hòa hợp trong tính cách, và đặc biệt là... tìm thấy người mới.

Nhưng sau tất cả thì việc chọn đi hay ở vẫn cứ là rất khó. Vậy câu hỏi là làm thế nào?

Hãy xem khoa học nói gì

Để tìm hiểu câu chuyện này, các chuyên gia từ ĐH Essex (Anh Quốc) đã thực hiện một mô hình nghiên cứu để xác định đâu là yếu tố khiến con người ta chọn ở lại bên nhau.

Yếu tố đầu tiên là sự thỏa mãn - không phải riêng chuyện chăn gối, mà còn là cảm xúc khi ở bên nhau. Đây chính là yếu tố đánh giá trải nghiệm khi ở cùng nhau là tích cực hay tiêu cực. Khi tính thỏa mãn ở mức cao, cũng có nghĩa nhu cầu của cả 2 đều được đáp ứng.

Thứ hai là sự đầu tư vào mối quan hệ - bất kể là lời hay lỗ. "Đầu tư" ở đây là về mặt tài chính - chu cấp tiền, dùng chung tài khoản, chung tiền thuê nhà... cho đến các khoản tiền cho con cái, bạn bè chung và họ hàng thân thích.

Và cuối cùng là chất lượng của những yếu tố thay thế - có thể hiểu là khả năng tìm thấy người mới, hoặc bạn bè xung quanh, gia đình, thậm chí là sở thích... đại khái là tất cả những gì có khả năng thay thế tình yêu.

Kết quả từ mô hình cho thấy, 2 yếu tố đầu tiên: tính thỏa mãn và sự đầu tư tỷ lệ thuận với khả năng chọn ở lại bên nhau, trong khi những yếu tố thay thế thì kéo mối quan hệ đi xuống. Nghĩa là trong trường hợp lý tưởng, nếu người trong cuộc cảm thấy cực kỳ vừa lòng, chi rất nhiều tiền và không có yếu tố nào tác động, mối quan hệ ấy sẽ cực kỳ êm đẹp. Và ngược lại, khi không thoải mái, chưa đầu tư nhiều (nghĩa là không mất nhiều) và có quá nhiều yếu tố thay thế, chuyện tình không sớm thì muộn cũng chấm dứt mà thôi.

Nhưng đó là lý thuyết. Còn thực tế, việc đánh giá những yếu tố này không hề đơn giản. Nhiều người có thể tự đánh giá quá cao hoặc quá thấp khả năng tìm thấy người mới sau khi chia tay, dẫn đến việc họ có những lựa chọn sai lầm.

Nhà tâm lý Veronica Lamarche - tác giả nghiên cứu đưa ra ví dụ về cô gái tên Jordan. Cô quen anh chàng tên Josh vài tháng, và mối quan hệ cũng hết sức vui vẻ, cho đến khi Micha xuất hiện.

Micha là nữ đồng nghiệp của Jordan, cực kỳ quyến rũ, sở hữu nhiều sở thích chung, và quan trọng nhất là đang có ý đồ tán tỉnh cô. Vậy là bất chấp việc cả hai đã từng rất vui vẻ, Jordan quyết định bỏ rơi Josh và xem mối quan hệ với Micha sẽ diễn ra như thế nào.

Mấu chốt vấn đề là kể cả khi Jordan có cân nhắc kỹ thế nào, cô cũng sẽ không thể so sánh cùng chuyện với Micha, vì... nó đã xảy ra đâu. Mọi thứ cô quyết định lúc đó giống như một canh bạc, có thể đúng, có thể sai, nhưng cô vẫn chọn như vậy.

Chia tay sẽ buồn, luôn là vậy, nhưng sẽ đến lúc phải cất bước

Dù viễn cảnh có một mối quan hệ mới thường mang đến nhiều lợi ích, nhiều người vẫn sẽ chọn ở lại. Đơn giản là vì họ không nỡ gây tổn thương với đối phương, hoặc không muốn chính bản thân mình chịu tổn thương.

Xét cho cùng, chia tay sẽ buồn. Nó khiến con người ta thất vọng, làm tâm trạng đi xuống, thậm chí khiến ta đánh mất bản thân. Thậm chí, nó khiến bạn mất đi nhiều cơ hội vốn chỉ có khi 2 người bên nhau.

Thế nên, chẳng có gì ngạc nhiên khi nhiều người sợ chia tay. Nhưng điều này cũng đồng thời gây ra một nghịch lý: nhiều người quyết định sẽ "yên ấm" với những điều mà bản thân không mong muốn, chỉ bởi không còn lựa chọn khác. Họ sợ cảm giác phải hối hận sau khi đưa ra quyết định, và vì trực giác bảo rằng không nên làm vậy.

Trên thực tế, người độc thân vẫn thường bị xã hội đánh giá ít nhiều. Họ bị xem là những kẻ cô đơn, kém hạnh phúc và không đủ khả năng để hấp dẫn người khác. Đâm ra, nhiều người dù chẳng sợ gì chuyện độc thân cả, nhưng xã hội và văn hóa khiến họ vô tình chùn bước.

Nhưng khi đến lúc thì vẫn phải cất bước! Vấn đề là làm sao xác định được thời điểm ấy?

Muốn làm được như vậy, bạn phải suy nghĩ thật khách quan về những điểm tốt trong mối quan hệ của bạn. Bạn thấy thoải mái không, đã đầu tư vào những gì, và sự thay thế mà bạn đang có - không nhất thiết phải là người mới, mà đến từ bè bạn, sở thích... Ngoài ra, hãy tính đến cả nỗi sợ nữa. Bạn có thể nhanh chóng yêu người mới, nhưng có công bằng không khi bạn đến với người đó chỉ vì nỗi sợ phải cô đơn?

Và khi đã chia tay rồi thì đừng hối hận. Hãy dành nhiều thời gian hơn cho gia đình và bạn bè - yếu tố bạn phải cân nhắc trước khi chia tay. Ngoài ra, tận dụng mọi thứ học được khi yêu để trở thành một con người tốt hơn, và điều này sẽ giúp bạn có một cuộc sống mới hết sức tốt đẹp.