Có một thực tế đáng lo ngại là không ít trẻ khi vừa chuyển sang giai đoạn ăn dặm thì lập tức sụt cân, biểu đồ tăng trưởng yếu đi, không còn tốt như giai đoạn bú mẹ hoặc bú bình hoàn toàn nữa. Các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá: Ăn dặm là một việc rất quan trọng nhằm bổ sung cho bé những chất dinh dưỡng cần thiết để bé phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần. Đây còn là cách hỗ trợ quá trình tập ăn cũng như giúp bé quen dần với mùi vị các loại thức ăn khác nhau.

Quan trọng là thế, nhưng không ít bà mẹ lại thiếu những kiến thức căn bản cần thiết để chuẩn bị thực đơn cho bé. Vì vậy bà mẹ trẻ nào cũng nên "nằm lòng" 8 quy tắc sau để tạo cho con một bước khởi đầu tốt đẹp khi bắt đầu bước vào giai đoạn ăn những thực phẩm bổ sung ngoài sữa.

1. Thời điểm bắt đầu và kết thúc phải chuẩn

Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng thì trẻ cần được ăn dặm từ khi 6 tháng tuổi và kết thúc khi được 24 tháng tuổi.

Từ 6 tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày, trong khi đó trẻ cần khoảng 700kcal/ngày. Do vậy, thức ăn bổ sung là cần thiết để bù đắp năng lượng bị thiếu hụt.

Sau 24 tháng tuổi, mẹ nên kết thúc thời kỳ ăn dặm cho bé vì nếu kéo dài sẽ khiến trẻ gặp nhiều rắc rối như không biết nhai, khó hòa nhập với trường lớp vì ăn theo chế độ khác mọi người...


2. Ăn từ ít đến nhiều

Quy tắc đầu tiên là ăn từ ít đến nhiều. Mẹ có thể bắt đầu tập cho bé ăn bột với ½ bát ăn cơm bột mỗi bữa; 1-2 bữa một ngày.

Ngay cả khi bé ăn rất ngon miệng và ăn “hết veo” nửa bát bột trong bữa ăn đầu tiên, mẹ cũng không nên cho bé ăn thêm. Nên tuân thủ quy tắc 1 (từ ít tới nhiều) vì hệ tiêu hóa của bé còn non nớt, nếu mẹ cho bé ăn quá nhiều bột, bé có thể bị rối loạn tiêu hóa.

3. Từ loãng đến đặc

Do bé đang quen với thức ăn chính là sữa nên khi mới cho ăn dặm, mẹ nên pha loãng bột cho con. Nếu mua bột ăn dặm bán sẵn (đóng hộp), mẹ nên tuân thủ cách pha bột theo hướng dẫn trên bao bì. Nếu là bột mẹ tự xay thì khi pha bột, mẹ nên pha thành hỗn hợp loãng, mịn và sánh như kem là được.

4. Từ ngọt đến mặn

Khi tập cho bé ăn dặm, mẹ chỉ nên cho bé ăn bột ngọt (tức là bột gạo, bột yến mạch… nấu cùng rau, củ quả và không nêm gia vị). Sau khoảng 2-4 tuần, có thể nấu bột mặn cho bé (bột cùng với thịt, cá…).

5. Để bé làm quen với một loại thức ăn trong 3-5 ngày

Cách này giúp mẹ phát hiện xem bé có bị dị ứng với thức ăn dặm nào đó không. Sau khoảng 3 ngày, nếu bé không phản ứng với loại thức ăn nhất định, không bị rối loạn tiêu hóa, nổi ban… thì hãy chuyển sang cho bé tập ăn loại khác.

6. Mỡ/ dầu ăn là điều tối quan trọng đối với trẻ

Không cho hoặc cho rất ít dầu khiến bát bột không cung cấp đủ năng lượng cho trẻ. Thực ra dầu ăn dễ tiêu hóa lại rất giàu năng lượng và giúp hòa tan các chất khác khiến cơ thể dễ hấp thu.

Không những thế, mỡ/ dầu ăn còn cung là yếu tố quan trọng để cơ thể trẻ hấp thu vitamin D và canxi.


7. Cân đối 4 nhóm thực phẩm

Khi trẻ đến giai đoạn ăn bổ sung, mẹ cần bổ sung 4 nhóm thực phẩm gồm:

- Nhóm bột đường: gạo, nếp, bột mì, bánh mì, mì, nui, bún, phở, hủ tiếu, khoai, bắp.

- Nhóm đạm: nguồn động vật như thịt, cá, trứng, sữa, tôm tép, lươn…; nguồn thực vật như đậu nành, các sản phẩm chế biến từ đậu nành và các loại đậu đỗ khác.

- Nhóm béo: dầu, mỡ, bơ, hạt có dầu.

- Nhóm vitamin và chất khoáng: rau củ, trái cây các loại.

Nhiều mẹ nấu bột có thói quen cho thật nhiều thịt, cá, trứng,… và nghĩ như thế mới đủ chất nhưng lượng đạm quá nhiều không những làm bé rối loạn tiêu hóa mà còn dễ dẫn đến biếng ăn.

8. Không nêm mắm/ muối vào đồ ăn dặm của bé

Nếu mẹ nghĩ rằng nêm chút mắm vào đồ ăn dặm sẽ khiến món ăn đậm đà hơn và kích thích vị giác của trẻ thì mẹ đã hoàn toàn sai lầm. Các chuyên gia hàng đầu về sức khỏe trẻ em vẫn luôn khuyên các bà mẹ không nên cho con ăn muối vì thận của trẻ vẫn còn yếu. Khi mẹ nêm mắm muối vào đồ ăn của con sẽ khiến thận của bé phải làm việc quá sức.

---