Câu
nói: “Dậy con từ thưở còn thơ...” đến
nay vẫn khẳng định tính khả thi của nó. Khi trẻ mới sinh ra, bé nào cũng như bé
nào đều như những trang giấy trắng, bố mẹ vẽ lên tờ giấy trắng đó như thế nào
thì sẽ có bức tranh như thế trong tương lai. Khi trẻ lớn lên, trưởng thành, có
thành đạt hay không, đạo đức thế nào đều phụ thuộc vào cách dậy bảo vào sự hiểu
biết của bố mẹ.
Nhưng dậy
con cũng là một nghệ thuật!
Việc
dậy con trong các gia đình hiện nay đang có nhiều xu hướng khác nhau, người thì
cho rằng muốn con ngoan thì phải đe cho con biết sợ ! Phải thật nghiêm! Có
quan điểm ngược lại giáo dục không phải dùng đến biện pháp mạnh!
Thực
tế trong nhiều gia đình, bố mẹ thường có những cách dậy con không giống nhau, ở
gia đình chị T cũng vậy. Khi con gái lớn bắt đầu vào học lớp 1, là lúc công việc
dậy kèm con học ôn bài ở nhà trở thành chủ đề thường được đưa ra tranh luận. Ai
cũng có quan điểm riêng của mình và cho rằng quan điểm của mình là đúng hơn cả.
Mỗi
khi con gái làm bài sai hoặc viết chữ xấu, mẹ lại quát và doạ đánh con nếu như còn
viết hoặc làm sai! Bố thì cho rằng làm điều đó là sai lầm! Làm bố mẹ, khi dậy
con phải đặt địa vị của mình vào chỗ của con, hiểu được tâm lý của con, con đang
trong quá trình chuyển giai đoạn từ chỗ vui chơi tự do sang học tập nghiêm túc,
đòi hỏi phải có thời gian nhất định để làm quen. Khi dậy con học ở nhà nên hoà
cùng với con, hướng dẫn con học bằng nhiều cách như dùng hình ảnh để minh hoạ
cho bài học, có phải chăng là do chị T quá mệt mỏi với công việc của mình ở cơ
quan! Hay là chưa thật sự hiểu tâm lý của con trẻ.
Những
cách dậy con bằng cách doạ như vậy là tiềm ẩn những mối nguy hại rất lớn đối với
trẻ. Từ chỗ trẻ sợ sệt, nhiều lần tạo thành phản xạ hoảng sợ về tâm lý, gây ra
những hành động tiêu cực của chúng trong hành động. Và lé tránh khi đến giờ học
của trẻ và dẫn đến việc trẻ mất tự tin vào chính bản thân mình.
Cũng
là dậy con học bài ở nhà nhưng với anh Hoà ở Hải Phòng lại có cách dậy khác. Anh
đã nắm bắt được tâm lý của con trong khi học bài. Anh Hoà nói : “ Khi cho con học
bài gì, anh đều xem qua một lượt rồi có hướng dẫn mẫu cho con rồi để con tự
giác ngồi học mà không cần luôn ngồi bên cạnh để xem con học. Như vậy, cháu học
bài với tâm lý rất thoải mái không gò bó, không có người giám sát mà kết quả học
tập rất tốt. Khi nào có chỗ nào không hiểu cháu gọi tôi ra để hướng dẫn”.
Đó
cũng chính là một nghệ thuật trong cách dậy con mà không phải bố mẹ nào cũng ý
thức ra điều này.
Bố
mẹ hãy biết lắng nghe để dạy con tốt hơn!
Trong
quá trình nuôi dưỡng và dạy bảo con, bố mẹ thường hay lấy quyền làm bố mẹ để áp
đặt con phải làm điều này điều kia, những việc làm hay suy nghĩ của con đều là
sai…chính điều này dẫn đến việc chệch hướng trong phương pháp dạy con của nhiều
bố mẹ.
Lắng
nghe cũng là một phương pháp tốt để dạy con. Nếu như bố mẹ không có những quan
sát và cảm nhận xem con cái đang muốn gì ở bố mẹ, tâm lý của trẻ ở từng độ tuổi
như thế nào từ đó có những lựa chọn kỹ năng dạy con, đó là yếu tố quan trọng để
hỗ trợ trẻ phát triển thuận lợi hơn.
Muốn
dạy con tốt, bố mẹ cần hiểu được con, để làm được điều này thay vì hay tra xét
con hãy thường xuyên trò chuyện với con thật cởi mở không gượng ép, gây niềm
tin cho bé. Khi trò chuyện với trẻ bố mẹ cần lắng nghe vừa là tôn trọng khi con
nói, vừa khuyến khích để trẻ nói những mong muốn của mình. Trong khi trò chuyện
tuỳ theo nội dung của câu chuyện để có những lời khuyên nhủ, nhắc nhở, giải quyết
tình huống, phân tích đúng sai, nhằm làm cho con hiểu và nhận thức đúng những
việc làm của mình.
Khen
ngợi trẻ cũng là cách dạy con tốt!
Tâm
lý của bé nào cũng vậy, rất thích được đón nhận những lời khen ngợi từ bố mẹ
khi làm được việc tốt. Khen ngợi, đó cũng là cách để khuyến khích trẻ tích cực
hơn trong học tập, làm việc và hoàn thiện mình hơn trong quá trình phát triển trí
tuệ. Những lời khen thưởng đúng mức sẽ giúp trẻ tạo dựng được sự tự tin và mạnh
dạn trong học tập.
Mẹ
bé Gia Hân tâm sự: “Mặc dù bé Gia Hân mới có 25 tháng nhưng rất hay trò chuyện
với mẹ. Mỗi khi bé tự mình xúc ăn hết bát cơm là mẹ khen ngợi bé ngoan và giỏi,
bé thích lắm lần sau lại nói với mẹ : Để con tự xúc cơm ăn cho. Có lúc được
khen Gia Hân cười rất tươi và tự khen mình luôn : Cún giỏi nhỉ “.
Bố
mẹ hãy là người luôn luôn lắng nghe để thấu hiểu những mong muốn của con trẻ, cảm
nhận để nắm bắt được những tâm lý của con mình, đưa ra và lựa chọn những kỹ năng
dạy bảo con một cách tốt nhất phát triển một cách toàn diện về thể chất cũng như
trí tuệ.
Lê
Gia Phong