Trẻ nhỏ cũng dùng trà, sâm, nhung?
Đáp ứng nhu cầu dùng đồ bổ cho trẻ, nhiều cửa hàng, đặc biệt các trang web chuyên rao bán những mặt hàng này xuất hiện nhan nhản, giới thiệu từ những sản phẩm (SP) thông dụng như sữa, phô mai, váng sữa đến các loại kẹo bổ sung vitamin, canxi, thuốc tăng trưởng chiều cao, trà, hồng sâm, nhung hươu, sữa dê viên nén dành cho trẻ, thậm chí có SP khuyên dùng cho cả trẻ sơ sinh.
Ghé cửa hàng chuyên bán thực phẩm ngoại nhập dành cho trẻ em trên đường Cách Mạng Tháng Tám (Q.10), chúng tôi được nhân viên giới thiệu đủ loại thực phẩm dinh dưỡng (TPDD) đóng hộp, hàng chục loại kẹo bổ sung vitamin, canxi, sắt… cho trẻ.
Đưa chúng tôi xem bịch kẹo yaourt khô đủ vị trái cây dành cho bé tập nhai, nhân viên này quảng cáo “đây là thực phẩm “xanh” nhập từ Mỹ, không có chất bảo quản, với 99% sữa chua tự nhiên và trái cây bổ sung vitamin A, C, E hỗ trợ miễn dịch tự nhiên cho trẻ”.
Phô mai ngoại bày bán ở vỉa hè.
Chúng tôi thắc mắc “thực phẩm xanh là gì” thì nhân viên này ậm ờ “là thực phẩm hữu cơ tốt cho sức khỏe!”. Không biết tốt đến đâu nhưng bịch kẹo chừng 20 viên giá đến 95.000đ. Chưa kể các loại kẹo bổ sung vitamin, canxi được giới thiệu xuất xứ Mỹ, Nhật, Pháp, giá bán lên đến 200.000 - 500.000đ/hộp.
Một số cửa hàng rao bán sữa dê dạng viên nén Goat Milk Tablets xuất xứ Úc với giá 350.000đ/hộp, được quảng cáo “bổ sung vi chất, bồi dưỡng sức khỏe, phát triển trí não, tăng trưởng cơ thể, bổ sung dưỡng chất sắt và canxi…, dùng cho trẻ từ một tuổi trở lên”.
Nhiều bà mẹ bị “hấp dẫn” bởi lời quảng cáo về hiệu quả tăng chiều cao cho trẻ, nhưng để đạt hiệu quả phải uống mỗi ngày, liên tục trong ba - sáu tháng, tức trẻ phải uống ít nhất 10 hộp, các bà mẹ phải mất trên ba triệu đồng trong khi chưa biết hiệu quả thế nào.
Thậm chí, các SP trà, sâm, nhung cũng được rao là “bổ dưỡng cho trẻ”, giá bán lên đến hàng triệu đồng/hộp. Có SP tinh chất hồng sâm chỉ 10% lại “hét” hàng loạt tác dụng “bồi bổ cơ thể trẻ; làm tăng tính miễn dịch, sức đề kháng chống lại bệnh tật; giúp trẻ ăn ngon, ngủ ngon, da dẻ hồng hào; tăng khả năng hấp thụ thức ăn; tốt cho trẻ biếng ăn, còi xương, suy dinh dưỡng…”. Nhiều SP trà dạng cốm hương trái cây còn được nhà sản xuất khuyên dùng cho trẻ một tuần tuổi!
Coi chừng bổ... ngửa!
PGS-TS Nguyễn Thị Bay - Trưởng bộ môn Bệnh học Khoa Y học cổ truyền, ĐH Y Dược TP.HCM, khuyến cáo: “Nếu tùy tiện cho trẻ dùng sâm, nhung sẽ làm khí lực tăng, dẫn đến trẻ tăng trưởng nhanh, thiếu cân bằng, có thể kích thích quá trình phát dục sớm, thậm chí làm ức chế một số chức năng tiết chất đề kháng tự nhiên của cơ thể.
Đối với những trẻ mắc các bệnh lý, suy nhược sau bệnh cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng dùng phù hợp với từng thể trạng”.
Thực phẩm dinh dưỡng, cháo đóng gói sẵn "xách tay" được bày bán tràn lan.
Nhiều SP được người bán giới thiệu là TPDD cho trẻ dù nguồn gốc, chất lượng không rõ ràng nhưng không ít bà mẹ vẫn mua cho con dùng với tâm lý “hàng ngoại là hàng tốt”. Thậm chí, trái cây nghiền, cháo đóng bịch quảng cáo nhập từ Nhật; nước mắm, dầu ăn Hàn Quốc… dành riêng cho trẻ với giá từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng/SP nhưng không hề có thông tin tiếng Việt, đơn vị nhập khẩu; ngày sản xuất, hạn sử dụng cũng không rõ ràng.
Mong muốn con khỏe mạnh, thông minh, cao lớn, nhiều bà mẹ chỉ cần nghe có thuốc bổ cải thiện chiều cao, phát triển trí thông minh là sẵn sàng chi tiền thoải mái để mua cho con dùng.
Theo BS Đào Thị Yến Phi - Trưởng bộ môn Dinh dưỡng ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, chiều cao của trẻ phụ thuộc vào các yếu tố di truyền (23%); môi trường, giấc ngủ, vận động (35%); dinh dưỡng chỉ chiếm 32%, còn lại phụ thuộc vào các yếu tố khác như bệnh lý… Không có loại thuốc nào làm tăng chiều cao của trẻ nên các bà mẹ không nên lạm dụng, tự ý cho trẻ dùng.