Mùa hè là thời điểm dễ dàng nhất trong năm để tiếp nhận ánh nắng mặt trời và vitamin D. Nhưng đây cũng là thời điểm mà làn da dễ bị cháy nắng nhất. Hơn nữa, việc tiếp xúc không được bảo vệ với tia cực tím (UV) của mặt trời có thể gây hại cho da, mắt và hệ miễn dịch. Tổn thương da từ ánh nắng có thể dẫn đến ung thư da hoặc lão hóa da sớm.

Mặc dù chúng ta không thể ngăn ngừa hoàn toàn sự tác động của ánh nắng đối với làn da, tuy nhiên nếu áp dụng các biện pháp phòng ngừa hợp lý trong những ngày nắng nóng, chẳng hạn như sử dụng kem chống nắng, đội mũ chống nắng và mặc quần áo chống tia UV, ăn các thực phẩm chống tia cực tím... cũng sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, làn da được bảo vệ tốt hơn.

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo (Phòng khám da liễu Pensilia) sẽ cho chúng ta lời khuyên về cách bôi kem chống nắng, cũng như cách chọn lựa thực phẩm phù hợp trong những ngày mùa hè.

Trong điều kiện mùa hè nóng bức. Làm thế nào để chúng ta có thể bảo vệ làn da trước các tia có hại từ mặt trời, thưa bác sĩ?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Cách tốt nhất để bảo vệ bản thân trước tác hại của ánh nắng mặt trời là hạn chế tiếp xúc với nắng và luôn bảo vệ da.

Bằng cách:

- Bôi thường xuyên kem chống nắng chống nước phổ rộng với chỉ số SPF (Hệ số bảo vệ chống nắng) ít nhất là 30 cho tất cả các vùng da tiếp xúc.

- Mặc quần áo bảo hộ như áo sơ mi dài tay, quần dài, mũ rộng vành và đeo kính râm bất cứ khi nào có thể.

- Hãy nhớ rằng tia nắng mặt trời mạnh nhất trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Do đó nếu phải đứng ngoài nắng thì bạn nên tìm bóng râm.

- Bảo vệ môi của bạn bằng son dưỡng môi có chỉ số SPF thấp nhất là 15.

Kem chống nắng có thể bảo vệ được 100% làn da dưới ánh nắng hay không?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Kem chống nắng bảo vệ da khỏi bị cháy nắng và đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự xâm nhập của bức xạ tia cực tím (UV). Nhưng không có sản phẩm kem chống nắng nào chặn được 100% tia UV. Do đó, khi ra đường bạn nên sử dụng thêm cả khẩu trang, mũ chống nắng và đeo kính râm.

Chúng ta nên bôi kem chống nắng trước khi ra đường bao lâu? Bao lâu thì nên bôi lại?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Trước khi ra đường 30 phút, bạn nên bôi kem chống nắng. Chúng ta chỉ nên để lớp chống nắng trên da khoảng 4-5 tiếng và sau đó rửa mặt lại và bôi lại một lớp khác trên bề mặt da. Có một vị trí mà mọi người hay quên bôi kem chống nắng đó là vùng mắt. Đây là vùng da rất nhạy cảm và rất dễ bị bắt tia ánh sáng mặt trời. Khi bị ánh sáng mặt trời chiếu vào vùng da nhạy cảm và mỏng manh đó thì làn da rất dễ bị nhăn hoặc chảy xệ, dư da.

Vậy mỗi lần bôi, sử dụng bao nhiêu kem chống nắng là đủ, thưa bác sĩ?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Thông thường, lượng kem chống nắng bằng 1 đốt ngón tay là đủ để bôi được toàn bộ khuôn mặt.

Cần lưu ý gì khi chọn kem chống nắng?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Khi chọn kem chống nắng, bạn nên chọn loại chống nắng chống được đầy đủ các tia, bao gồm SPF (chống UVB), PA (chống UVA), HER Vi (chống ánh sáng nhìn thấy được), IR (chống hồng ngoại).

Khi da mặt có mụn, có nên bôi kem chống nắng hay không?

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Theo bác sĩ thì trường hợp này chúng ta không nên bôi kem chống nắng. Bởi việc dùng kem chống nắng sẽ góp phần làm bít tắc lỗ chân lông nhiều hơn, chưa kể các hoạt chất trong kem chống nắng có thể gây kích ứng da. Che nắng bằng khẩu trang vẫn là sự lựa chọn an toàn khi da đang có vết thương hở.

Xin bác sĩ có thể gợi ý một số loại thực phẩm nên ăn trong mùa hè để gia tăng hiệu quả chống nắng, cũng như tăng sinh collagen làm đẹp da.

BSCKII Da Liễu Nguyễn Phương Thảo: Bằng chứng cho thấy rằng chế độ ăn uống có thể thay đổi đáng kể cách da phản ứng với ánh nắng mặt trời. Lớp biểu bì là một hàng rào có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi môi trường bên ngoài, bao gồm bảo vệ da khỏi bức xạ UV và ô nhiễm.

Những thực phẩm có thể giúp giảm thiểu tác hại của tia UV lên da một cách tự nhiên đó là:

- Khoai lang: Beta-carotene và lycopene làm cho trái cây và rau quả có màu cam rực rỡ và cũng cung cấp cho da các chất chống oxy hóa, hoạt động như một lá chắn bảo vệ chống lại tia nắng mặt trời. Cơ thể chuyển hóa chất dinh dưỡng thực vật beta-carotene thành vitamin A, chất đã được chứng minh là có tác dụng giảm cháy nắng. Beta-carotene cũng khuyến khích cơ thể sản xuất melanin giúp bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời.

- Dâu tây: Dâu tây là một loại quả có tác dụng chống nắng tự nhiên vì chúng chứa 108% nhu cầu vitamin C mà cơ thể cần trong ngày. Hơn nữa, dâu tây còn chứa axit ellagic, giúp loại bỏ các gốc tự do và giảm sắc tố gây ra bởi tác hại của ánh nắng mặt trời.

- Trà xanh: Trà xanh thúc đẩy quá trình sửa chữa DNA do có chứa polyphenol Epigallocatechin Gallate (EGCG). Trà xanh cũng chứa catechin, là polyphenol có khả năng kháng khuẩn và giúp hỗ trợ chống viêm. Trà xanh cũng chứa nhiều vitamin B2 và E giúp hydrat hóa và bảo vệ da khỏi các tác nhân môi trường.

- Bột yến mạch: Bột yến mạch làm dịu vết cháy nắng nhờ đặc tính chống oxy hóa, kháng nấm và dưỡng ẩm. Hơn nữa, món ăn này còn có chứa chất diệt gốc tự do gọi là saponin. Bột yến mạch có thể được trộn với nước và sử dụng tại chỗ trên vết cháy nắng hoặc như một chất tẩy tế bào chết trước khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

- Dưa chuột: Dưa chuột giúp cơ thể sản xuất collagen. 96% dưa chuột là nước, vì vậy dưa chuột có khả năng dưỡng ẩm cực cao. Ngoài ra, dưa chuột có chứa vitamin C, axit caffeic, kali và vitamin K. Vitamin K giúp làm lành da, vì vậy rất tốt để làm dịu vết cháy nắng. Axit caffeic có nhiều chất chống oxy hóa và giúp bảo vệ da khỏi stress oxy hóa và tổn thương DNA.

- Cà chua: Tương tự như dâu tây, cà chua có chứa lycopene. Lycopene là một chất chống oxy hóa bảo vệ da khỏi tổn thương tế bào. Cà chua cũng chứa nhiều vitamin C - chỉ cần một cốc nước ép cà chua đã cung cấp tới 188,9% nhu cầu vitamin C hàng ngày của cơ thể. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chất phytochemical trong cà chua làm giảm cháy nắng khi nghiên cứu trên động vật.

- Dưa hấu: 92% dưa hấu là nước, vì vậy chúng rất tốt để giữ nước cho da. Dưa hấu cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho da như vitamin A, B6 và C. Dưa hấu cũng chứa chất chống oxy hóa lycopene và axit amin arginine. Cả hai đều giúp bảo vệ da khỏi ảnh hưởng đồng thời hỗ trợ quá trình lưu thông máu và hình thành protein.

- Cà rốt: Cà rốt chứa nhiều beta-carotene, mà cơ thể chuyển hóa thành vitamin A. Beta-carotene cũng làm giảm chứng viêm do cháy nắng. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời tạo ra các gốc tự do bổ sung vì vậy vitamin C từ cà rốt cũng rất tốt để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.