Một nghiên cứu mới đây mô tả chẩn đoán y khoa về bệnh nhân nam, 67 tuổi, bị nhiễm trùng kiết lỵ Entamoeba histolytica. Đây là hậu quả của một lần quan hệ tình dục giữa bệnh nhân với người trên cùng chuyến bay.
Vào tháng 7 năm 2018, khi các bác sĩ Pháp tiếp xúc với bệnh nhân thì thấy ông ta bị tiêu chảy kèm máu, sốt nhẹ và áp-xe gan. Xét nghiệm mầm bệnh đã xác nhận thủ phạm chính là do amip gây nên.
Điều đặc biệt là người bệnh xuất hiện biểu hiện hiếm gặp khi cả gan lẫn đường ruột đều bị tấn công. Hiện tượng này không hề phổ biến trong các tài liệu y khoa.
Ngay cả khi xét tới cách thức truyền nhiễm cũng rất lạ lùng. Bệnh nhân này chưa bao giờ đặt chân ra ngoài phạm vi châu Âu.
Ảnh vi mô của u nang Entamoeba histolytica (CDC, George Healy/Wikimedia commons).
Nhưng các bác sĩ sau đó sớm phát hiện người bệnh có một bạn tình mới và cô ấy thừa nhận có mối quan hệ gần gũi với một người đàn ông đã được chẩn đoán mắc bệnh lỵ amip đường ruột (không rõ lý do vì sao người phụ nữ này lại biết, nhưng đó là những gì bản báo cáo đã viết).
Được biết, nam bệnh nhân trên đã hoàn toàn hồi phục với tốc độ nhanh chóng sau khi được điều trị bằng thuốc metronidazole và tiliquinol-tilbroquinol. Ông đã vô cùng may mắn. Khoảng 100.000 người trên khắp thế giới phải bỏ mạng mỗi năm vì bệnh lỵ amip, chủ yếu tại các quốc gia đang phát triển.
Bản thân bệnh nhiễm trùng này không hề hiếm gặp. Khoảng 50 triệu người trên toàn thế giới bị nhiễm trùng dạng amip tiềm ẩn nguy cơ chết người này. Thông thường, nguyên nhân do hấp thụ đồ ăn hoặc nước bẩn ở khu vực có nhiều ký sinh trùng.
Các nang amip – loài động vật nguyên sinh – cũng lưu trú trong đất hoặc bên dưới những móng tay cáu bẩn. Chúng tìm đường thâm nhập ruột nếu bạn đưa tay vào miệng mà không chút nghi ngờ gì.
Tuy nhiên, khi đã xuất hiện bên trong cơ thể nạn nhân, trùng kiết lị E. histolytica có thể dễ dàng nhân bản trong ruột trước khi trở lại môi trường bên ngoài thông qua chất thải vật chủ.
Một số amip cứng đầu chọn ở lại đường ruột vật chủ, sau đó, xâm nhập thành ruột để tiến hành chuyến đi vào máu để "tới thăm" các cơ quan nội tạng khác, bao gồm phổi, não và gan.
Sự thật là E. histolytica nên được coi là một bệnh lây nhiễm qua đường tình dục tiềm tàng với bất cứ người nào sống hay ghé thăm một quốc gia, nơi các bệnh nhiễm trùng dạng đó không hề hiếm gặp.
Nhóm bác sĩ cố vấn trong trường hợp nam bệnh nhân trên bày tỏ: "Với những người đã đi đến các vùng có ký sinh trùng, bệnh lỵ amip có thể cần được xem xét bên cạnh bệnh giang mai, HIT, viêm gan B và C khi tiến hành chụp chiếu để phát hiện bệnh lây nhiễm qua đường tình dục".
Các nhà khoa học đang cố gắng làm rõ vấn đề có bao nhiêu trường hợp lỵ amip được lây truyền qua đường tình dục.
Hay cải thiện chất lượng giáo dục sức khỏe giới tính có giúp giảm tỷ lệ nhiễm trùng E. histolytica hay không.
Xét trên hoàn cảnh bệnh lây nhiễm qua đường tình dục đang gia tăng ở một số khu vực như Mỹ, đây chính là thời điểm tốt để nhắc nhở mọi người về việc đảm bảo an toàn khi quan hệ tình dục.
