Trường Phổ thông Năng khiếu (PTNK) là trường trung học phổ thông chuyên trực thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và được thành lập từ năm 1996.

Trường hiện có hai cơ sở: Cơ sở quận 5 (153 Nguyễn Chí Thanh, P.9, Q.5, TP.HCM) và Cơ sở Thủ Đức (trong khu đô thị ĐH Quốc gia TP.HCM). Nếu cơ sở 1 sừng sững 7 tầng lầu, được xem như là trường cấp 3 cao nhất của thành phố thì ở cơ sở Thủ Đức, PTNK gây ấn tượng bởi không gian rộng rãi, nhiều cây xanh, cơ sở vật chất khang trang.

Mới đây, cơ sở này được đưa vào sử dụng sân pickleball (môn thể thao có kích thước sân cùng luật chơi khá gần gũi với quần vợt, vợt thi đấu hao hao bóng bàn và bóng nhựa gần giống cầu mây) và sân bóng đá hoành tráng khiến nhiều học sinh trầm trồ.

Được biết, cơ sở 2 của Trường có diện tích 20.923 m², riêng diện tích xây dựng là 4.423 m². Với một tòa nhà 4 lầu cùng 2 sân cầu lông, Trường đã bắt đầu đi vào hoạt động từ năm học 2014-2015.

Năm học 2023 - 2024, chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 của Trường PTNK được phân bổ thành các lớp chuyên tương ứng với 2 cơ sở học tập. Trong đó, tại cơ sở Thủ Đức tuyển 245 học sinh vào 7 lớp chuyên định hướng lĩnh vực liên ngành (LN).

Các lớp chuyên tại cơ sở Thủ Đức sẽ được chú trọng đào tạo năng lực tư duy LN với nền tảng môn chuyên trong giải quyết các vấn đề thuộc lĩnh vực Khoa học tự nhiên, Công nghệ và khoa học xã hội như: Khoa học tự nhiên, Khoa học sự sống, Khoa học máy tính, Kinh doanh và quản lý, Công nghệ, Kỹ thuật, Ngôn ngữ, Văn hóa, Kinh tế, Chính trị, Xã hội… kết hợp với các hoạt động trải nghiệm để định hướng nghề nghiệp liên quan.

Điểm chuẩn các lớp chuyên liên ngành dao động 22,5 - 28,5 điểm. Đây là trường duy nhất ở TP. HCM năm học này tổ chức thi tuyển riêng, độc lập với kỳ thi lớp 10 của Sở Giáo dục và Đào tạo.

Ở PTNK có một câu nói được nhiều học sinh truyền tai nhau: "Ở phổ thông năng khiếu không có nội quy. Nội quy duy nhất đó là lòng tự trọng". Dù ít quy củ nhưng học sinh Phổ thông Năng khiếu luôn được đánh giá ngoan ngoãn, dễ thương, có khả năng tự học tốt, chủ động, sáng tạo trong học tập và trong các hoạt động. Có cá tính, có chính kiến và luôn dám nói ra chính kiến của mình.

"Nếu chỉ dùng một từ để mô tả điểm đặc biệt của Phổ thông Năng khiếu, tôi sẽ dùng từ tự do. Các thầy cô có thể thoải mái triển khai các cách tiếp cận dạy học của mình, vẫn tuân thủ chương trình nhưng không bị bó buộc, khắt khe. Học sinh cũng khá tự do trong các lựa chọn của mình. Ý kiến cá nhân được tôn trọng. Trường không có những nội quy, quy định dài dòng, chi tiết ", TS Trần Nam Dũng, Phó hiệu trưởng trường Phổ thông Năng khiếu từng chia sẻ.

Qua các kỳ thi Olympic quốc tế, trường đã đạt 32 huy chương, gồm 5 huy chương vàng, 16 huy chương bạc, 11 huy chương đồng. Từ năm 1995 đến nay, Trường Phổ thông năng khiếu đã có 767 học sinh giỏi cấp quốc gia, gồm 33 giải nhất, 165 giải nhì, 336 giải ba và 233 giải khuyến khích. Bên cạnh đó còn đạt rất nhiều huy chương Olympic truyền thống 30/4, các giải học sinh giỏi cấp thành phố… Ngôi trường này có truyền thống Olympia mạnh khi có 5 lần rinh cầu truyền hình về sân trường, trong đó 4 lần liên tiếp (2012-2015).

Trường PTNK đã 10 năm liền từ 2004 đến 2014 đạt tỷ lệ 100% tốt nghiệp trung học phổ thông. 5 năm liền từ 2012 đến 2016 đạt điểm trung bình cao nhất nước trong kỳ thi tuyển sinh đại học hằng năm. Cựu học sinh của trường làm việc và sinh sống ở khắp thế giới, trong khắp các lĩnh vực. Chỉ riêng ngành Toán, trường có đến hơn 30 giáo sư.

Trường được Nhà Nước đánh giá cao các thành tich đóng góp trong sự nghiệp giáo dục qua việc khen thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất (2018), Huân chương lao động hạng Nhì (2011), Huân chương lao động hạng Ba (2005), Bằng khen của Thủ Tướng Chính Phủ (2003, 2007), cờ thi đua của chính phủ (2010, 2016), cờ thi đua Bộ giáo dục và Đào tạo (2004, 2009, 2016, 2017, 2020).