Nếu ai từng nghe bài "Hà Nội 12 mùa hoa" thì đều biết rằng mỗi tháng trong năm, Hà Nội đều có những sắc hoa rực rỡ tô điểm phố phường báo hiệu thời gian theo cách riêng của tự nhiên. Mặc cho 4 mùa không còn luân hồi giống như xưa nữa, nắng mưa thất thường với những xáo trộn nho nhỏ khiến cuộc sống sinh hoạt của người Hà Nội cũng thay đổi ít nhiều, song những loài hoa nở theo từng mùa vẫn chăm chỉ đến hẹn lại lên.

Mùa xuân hoa đào, mùa hạ hoa sen, mùa thu hoa sữa, mùa đông hoa cải... gì cũng có, nhưng dường như tác giả " Hà Nội 12 mùa hoa" đã quên mất một nàng thơ xinh đẹp duyên dáng có tên cúc họa mi. Cứ tầm tháng Mười hoặc Mười Một, gió lạnh se se là loài hoa giản dị này bắt đầu bung nở. Chính ra, mùa đông người ta nhớ đến cúc họa mi nhiều hơn là thạch thảo tím - loài hoa được nhắc đến trong bài hát quen thuộc kia.

Những xe chở đầy hoa len lỏi trên từng con phố, biến cơn nắng hanh hao khô ráp của Hà Nội lúc giao mùa trở nên mềm mại khó tả. Bận mải đến mấy, đi trên đường chỉ cần bắt gặp một nhành cúc họa mi trắng xinh bên ô kính quán cafe, hay trên chiếc ban công cổ kính nào đó, bỗng thấy si mê đến lạ. Nếu là cả một gánh hàng hoa chở cúc trắng như mây, thì khỏi phải nói bởi trong lòng thấy thích thú vô cùng, có khi chẳng ngại ngần mà dừng xe, lựa 1 bó cúc mi thật to rồi chở theo niềm vui xinh xẻo ấy đến chỗ làm, mang về nhà, khoe với mọi người rằng mình đã kịp làm một điều yêu dấu cho mùa đông năm nay.

Rồi mỗi mùa đi qua, người Hà Nội lại có sở thích tao nhã là đi chụp ảnh cùng hoa. Ngày giáp Tết, các bà các mẹ, hội chị em xúng xính áo dài váy đẹp ra Hàng Mã, vườn đào, chợ hoa Quảng Bá... để chụp bằng được vài tấm lấy sắc hương xuân. Hạ sang, hồ Tây kín người chụp cùng sen hồng sen trắng. Thu về, các cô gái trẻ lại mơ mộng về những khung hình với lá vàng, hoa sữa nồng nàn khắp các góc phố.

Đến cuối thu đầu đông, thì cúc họa mi chính là loài hoa được nhắc tên nhiều nhất. Người người nhà nhà đổ xô đến các vườn cúc, hoặc tìm mua bằng được một bó cúc mi cho hợp với tiết trời hanh hao.

Mỗi loài hoa đều mang ý nghĩa riêng, nhưng cúc họa mi thì có lẽ chẳng ai biết ý nghĩa của nó là gì. Chỉ biết ngay từ cái tên nghe đã thấy tinh khôi, mong manh và ai ngắm nhìn cũng thấy tâm hồn mình thật trong sáng, nhẹ nhàng, như bắt gặp thiếu nữ Hà thành mặc áo dài đi ngang qua vậy.

"Em thuở ngày xưa chưa biết gì

Anh thường hay tặng cúc họa mi...".