Mùa hè, nhu cầu sử dụng các sản phẩm làm mát và điện gia dụng tăng cao. Từ điều hòa, tủ lạnh đến quạt điện đều có lượng mua tăng đáng kể. Tuy nhiên, trước khi xuống tiền để chốt đơn một sản phẩm nào đó, bạn có từng suy nghĩ tới yếu tố tiết kiệm điện. 

Vậy muốn mua một sản phẩm điện gia dụng tiết kiệm điện thì cần căn cứ vào yếu tố nào là quan trọng. Xin thông báo, đó chính là nhãn năng lượng.

Nhãn năng lượng là gì?

Hiểu đơn giản, nhãn năng lượng là nhãn dán trên thiết bị, cung cấp cho người tiêu dùng thông tin mức tiêu thụ năng lượng của thiết bị đó.

Tại Việt Nam, có hai loại nhãn năng lượng là nhãn xác nhận (hình ngôi sao) và nhãn so sánh (hình chữ nhật). 

- Nhãn xác nhận (hình ngôi sao) là nhãn dán xác nhận việc sản phẩm có hiệu suất sử dụng, tiêu thụ điện đạt hoặc vượt chuẩn hiệu suất năng lượng (HEPS) do Bộ Công Thương đề ra tại thời điểm sản phẩm được kiểm nghiệm. 

Mức tiêu thụ và sử dụng điện được chứng minh qua các kết quả thử nghiệm, đo lường đánh giá của Bộ Công Thương.

- Nhãn so sánh (hình chữ nhật) là nhãn được dán cho các sản phẩm lưu thông trên thị trường, thể hiện xếp hạng đánh giá mức hiệu suất năng lượng (từ 1 sao đến 5 sao) và các thông số chi tiết liên quan tới xuất xứ, tiêu chuẩn đánh giá, hiệu suất tiêu thụ điện năng của sản phẩm.

Trên nhãn năng lượng so sánh sẽ gồm các thông tin: Hãng sản xuất, Xuất xứ, Tên/mã sản phẩm, Dung tích, Mức tiêu thụ điện, Số chứng nhận, Cấp hiệu suất năng lượng (xếp hạng tứ 1 tới 5 sao, được Bộ Công Thương cho điểm thông qua việc đo lường và đánh giá các kết quả thử nghiệm về tiêu thụ điện của sản phẩm). 

Vậy nhãn 1 sao, 2 sao tới 5 sao nghĩa là gì?

Tùy vào hiệu suất tiêu thụ điện của từng thiết bị mà Bộ Công thương xác nhận thiết bị đó được gắn nhãn 1, 2 cho tới 5 sao. 

Đây là những con số công bố mức tiêu thụ năng lượng của các thiết bị điện.

Nhãn 5 sao được coi có cấp độ tiêu thụ và sử dụng điện năng tiết kiệm nhất trong bảng xếp hạng tiết kiệm điện do Bộ Công Thương công bố, dĩ nhiên các sản phẩm được gắn nhãn 5 sao cũng thường có giá thành cao hơn so với các sản phẩm khác.

Lưu ý là con số này không thể phản ánh lượng điện năng tiêu thụ trong quá trình sử dụng hàng ngày của bạn vì nó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ví dụ như số lần đóng mở cửa tủ lạnh, lượng thực phẩm bỏ vào và ngay cả nhiệt độ môi trường của nhà khách.

Do đó, chỉ số này chỉ nên dùng để tham khảo, so sánh giữa các sản phẩm trước khi quyết định chọn mua. Sản phẩm có chỉ số năng lượng càng cao thì càng tiết kiệm điện.

Người tiêu dùng nên chọn mua thiết bị dán nhãn mấy sao thì tốt?

Nếu các sản phẩm cùng loại, cùng công suất và chức năng thì sản phẩm 5 sao là sản phẩm tối ưu nhất. Càng ít sao càng tốn điện. 

Đặc biệt với một số thiết bị như bóng đèn huỳnh quang, đèn compact, tăng phô thì nên chọn mua loại có dán nhãn xác nhận hình ngôi sao (tức nhãn xác nhận). Đó là những sản phẩm tiết kiệm năng lượng.

Các nhãn năng lượng nước ngoài được dán trên các thiết bị điện gia dụng có được công nhận ở Việt Nam không?

Câu trả lời là Không. 

Nhãn của nước ngoài chỉ được dùng để người mua tham khảo và so sánh khi chọn mua thiết bị. Các thiết bị đã được dán nhãn ở nước ngoài vẫn phải dán nhãn của Việt Nam theo quy định.

Những sản phẩm dán nhãn có phải là sản phẩm tiết kiệm điện không?

Câu trả lời cũng là Không. 

Chỉ những sản phẩm được dán nhãn xác nhận hình ngôi sao là sản phẩm tiết kiệm năng lượng. Với loại nhãn so sánh hình chữ nhật thì chỉ cấp độ từ 4 hoặc 5 sao mới được xem là thiết bị tiết kiệm năng lượng.

Người tiêu dùng có bắt buộc phải mua các thiết bị dán nhãn không?

Người tiêu dùng không cần bắt buộc phải mua các thiết bị dán nhãn. Tuy nhiên, việc sử dụng thiết bị dán nhãn là việc chúng ta nên làm để loại bỏ dần những sản phẩm lạc hậu, không tiết kiệm và còn giúp giảm tiền điện trong gia đình.

Một số lưu ý với các sản phẩm điện trong gia đình

Đối với điều hòa

Điều hòa thường là một thiết bị tiêu thụ điện lớn nhất trong gia đình. Chính vì vậy, việc lựa chọn và sử dụng hợp lý sẽ góp phần giảm đáng kể số tiền điện mà bạn phải chi trả hàng tháng.

Ngoài việc lựa chọn các sản phẩm trang bị công nghệ Inverter tiết kiệm điện thì bạn còn phải biết cách lựa chọn công suất máy sao cho phù hợp. Mức tiết kiệm điện có thể lên tới 30% hoặc nhiều hơn nữa nếu bạn đáp ứng hai điều kiện trên. 

Ngoài ra, hai yếu tố cũng khá quan trọng trên nhãn năng lượng của máy lạnh là: công suất làm lạnh và hiệu suất sử dụng năng lượng. Để tối ưu hóa việc tiết kiệm điện, bạn nên chọn loại điều hòa có công suất làm lạnh tương thích với diện tích phòng.

Ở nhãn năng lượng của máy lạnh hoặc điều hòa không khí có một chỉ số có thể đánh giá khá chính xác việc tiết kiệm điện của máy, đó là chỉ số hiệu suất năng lượng (EER hoặc CSPF) nhưng thường ít được biết đến. Máy có chỉ số hiệu suất năng lượng càng cao thì càng tiết kiệm điện năng hơn.

Đối với tủ lạnh

Xếp sau máy lạnh và máy điều hòa, tủ lạnh cũng tiêu tốn khá nhiều điện năng sử dụng trong gia đình do thời gian sử dụng quanh năm. Chọn sản phẩm theo dán nhãn năng lượng không chỉ góp phần loại bỏ các loại tủ lạnh kém chất lượng mà còn giúp bạn dễ dàng loại trừ các sản phẩm có hiệu suất năng lượng thấp.

Nếu điều kiện dư dả, bạn cũng nên chọn loại tủ lạnh Inverter, tuy giá thành có cao hơn dòng thông thường nhưng khả năng tiết kiệm có thể lên tới 20% điện năng tiêu thụ. Tất nhiên là việc chọn mua tủ lạnh thích hợp với nhu cầu sử dụng của gia đình cũng sẽ giúp bạn tiết kiệm điện năng hiệu quả hơn.

Đối với máy giặt

Máy giặt sử dụng trong gia đình có hai loại chính: Máy giặt lồng ngang (hay còn gọi là máy giặt cửa trước) và máy giặt lồng đứng (hay còn gọi là máy giặt cửa trên). Ngoài chức năng cơ bản là các chương trình giặt cài sẵn, các kiểu máy giặt hiện nay còn có thêm nhiều tính năng khác như giặt bằng nước nóng và sấy khô quần áo khá tốn thời gian và công suất điện tiêu thụ. 

Chính vì thế, tùy vào nhu cầu và điều kiện kinh tế, các gia đình lựa chọn loại máy giặt có chức năng phù hợp để sử dụng kết hợp so sánh nhãn năng lượng để chọn được sản phẩm tiết kiệm điện nhất cho gia đình.

Đối với quạt điện

Do là thiết bị làm mát phổ biến bậc nhất trong các gia đình nên quạt điện cũng được yêu cầu phải có dán nhãn xế hạng năng lượng.

Tuy nhiên, quạt điện thường có mức tiêu thụ điện không nhiều nên thường người dùng không đặt nặng việc nhãn xếp hạng tiết kiệm điện của loại thiết bị này có mấy sao mà chú trọng vào kiểu dáng, tiện ích mà sản phẩm mang đến cho mình và điều này có thể xem là khá hợp lý.