Tiết Minh (tên đã được thay đổi) 44 tuổi, là chủ một cửa hàng kim khí nhỏ ở Chiết Giang, Trung Quốc. Hàng ngày anh buôn bán và sống rất nhàn nhã, Tiết Minh cũng không uống rượu, hút thuốc.

Vào tháng 9 năm ngoái, Tiết Minh bắt đầu có triệu chứng ho. Ban đầu anh nghĩ nhiệt độ chênh lệch giữa sáng và tối khiến cơ thể bị lạnh nên cũng không quan tâm lắm. Anh mua siro ho và thuốc cảm về uống, thấy tình trạng ho có giảm, anh không đi khám nữa. Sau đó, cơn ho lại xuất hiện và liên tục kéo dài suốt một năm, lúc nào Tiết Minh cũng cảm thấy cổ họng ngứa ngáy, khó chịu.

Tháng trước, Tiết Minh bị đau đầu không rõ nguyên nhân, cơ thể cũng có dấu hiệu phát sốt. Gia đình khuyên anh đi khám sớm.

Sau một loạt các cuộc kiểm tra, Tiết Minh được chẩn đoán mắc bệnh ung thư biểu mô tuyến giai đoạn cuối ở phổi.

Tiết Minh thắc mắc với bác sĩ: "Rõ ràng tôi không hút thuốc, không uống rượu và không mắc các bệnh liên quan như viêm phổi, vậy tại sao tôi lại bị ung thư phổi?".

Tại sao bạn bị ung thư phổi nếu bạn không hút thuốc hoặc uống rượu?

Theo số liệu gánh nặng ung thư toàn cầu năm 2020 do Tổ chức Y tế Thế giới công bố, có 9,96 triệu ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới và 1,8 triệu ca tử vong do ung thư phổi. Đây là bệnh ung thư có số ca tử vong lớn nhất. Quá trình điều tra nguyên nhân ung thư phổi cho thấy trong số tất cả các bệnh nhân ung thư phổi, gần 70% nam giới phần lớn là do tiếp xúc với khói thuốc trong thời gian dài.

Vậy tại sao một số người lại bị ung thư phổi mặc dù họ không hút thuốc hay uống rượu?

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có nhiều yếu tố liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh ung thư phổi, có thể chia thành yếu tố bên trong và yếu tố bên ngoài. Yếu tố bên trong như yếu tố di truyền, tâm lý, yếu tố bên ngoài như hút thuốc lá, môi trường, nghề nghiệp...

Trong đó, hút thuốc lá là "thủ phạm" lớn nhất. Trong hàng trăm chất độc hại có trong thuốc lá thì có tới 69 chất liên quan đến ung thư phổi, xác suất mắc bệnh sẽ tăng lên khi thời gian tiếp xúc với thuốc lá tăng lên. Thống kê cho thấy, trong số 10 bệnh nhân tử vong vì ung thư phổi thì có 9 người là người hút thuốc lá.

Theo chia sẻ của các chuyên gia trên kênh thông tin y tế WebMD, ngoài hút thuốc, uống rượu, sự xuất hiện của ung thư phổi còn liên quan đến các yếu tố sau:

Yếu tố môi trường như thời tiết khói mù, ô nhiễm công nghiệp, khói bếp… Hầu hết các loại khí này đều chứa "chất độc" vô hình, có thể gây hại trực tiếp cho phổi. Năm 2013, Tổ chức Y tế Thế giới đã khẳng định, ô nhiễm không khí là một nguyên nhân gây ra ung thư phổi. Có rất nhiều thứ trong không khí mà chúng ta hít phải như rác, khí thải, hóa chất, bụi. Nhưng ô nhiễm không khí nói chung, đặc biệt là ngoài Hoa Kỳ, là một vấn đề lớn vì số lượng người phải hít thở nó mỗi ngày.

Tiếp xúc với các chất độc hại: Các chất gây ung thư được công nhận bao gồm amiăng, than đá, khí mù tạt, dầu khoáng, crom, niken, trong đó amiăng là nguyên nhân chính gây ung thư phổi. Vì vậy, những ai làm công việc liên quan các chất này sẽ có nguy cơ ung thư phổi cao hơn.

Mắc bệnh phổi trước đây: Theo số liệu lâm sàng, một người bị viêm phế quản mãn tính, khí phế thũng, xơ phổi và các bệnh khác thì xác suất phát triển thành ung thư phổi cũng cao hơn so với người bình thường;

Yếu tố di truyền: Ung thư phổi có những bất thường trong gen, bao gồm đột biến gen EGFR T790M, đột biến ERBB2 G660D,… Mặc dù những bất thường về gen này tương đối hiếm nhưng có mối tương quan di truyền cao với ung thư phổi.

Nếu có 4 dấu hiệu bất thường ở đầu, hãy cảnh giác sự xuất hiện của ung thư phổi

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, ngoài các triệu chứng phổ biến như ho và ho ra máu, cơ thể cũng sẽ trải qua một số thay đổi trước khi phát bệnh ung thư phổi. Nếu thấy 4 dấu hiệu bất thường xuất hiện ở đầu như dưới đây, hãy cảnh giác với sự xuất hiện của ung thư phổi.

1. Sụp mí

Đôi mắt sưng húp và sụp mí cũng là dấu hiệu ban đầu của bệnh ung thư phổi. Khi mô ung thư trong phổi ép vào dây thần kinh mặt hoặc mắt, nó có thể khiến mắt bệnh nhân sưng húp, giống như mắt gấu trúc to.

2. Sưng mặt

Khi các tế bào ung thư phổi bắt đầu di căn, xâm lấn các hạch bạch huyết hoặc chèn ép tĩnh mạch chủ trên, hội chứng tắc tĩnh mạch chủ trên xảy ra, biểu hiện là sưng phù ở mặt, chi trên, cổ và các bộ phận khác.

3. Sốt

Ung thư phổi giai đoạn đầu thường hiếm khi gây sốt, nhưng khi khối u chặn khí quản, gây viêm phổi tắc nghẽn, hoặc hoại tử mô khối u thì các triệu chứng sốt vẫn có thể xảy ra.

4. Đau đầu

Khi tế bào ung thư phổi di căn lên não có thể bị đau đầu, người bệnh thường nhầm với bệnh cao huyết áp hoặc thoái hóa đốt sống cổ nên không coi trọng.

3 nhóm nguy cơ cao cần tầm soát ung thư phổi sớm

Trong cuộc sống, nhiều người coi các triệu chứng của bệnh ung thư phổi là chuyện nhỏ, cứ chần chừ việc đi khám, kết quả là khi phát hiện thì bệnh đã trở nặng. Vì vậy, việc tầm soát ung thư phổi sớm là rất quan trọng, đặc biệt là đối với 3 nhóm nguy cơ cao này.

1. Những người thường xuyên hút thuốc lá

Những người hút một gói thuốc lá mỗi ngày trong 20 năm liên tục, hoặc 2 gói mỗi ngày trong 10 năm liên tục, đặc biệt ở người cao tuổi, có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn những người khác.

2. Người bị bệnh phổi

Những người bị bệnh phổi, đặc biệt những người đã từng bị hen suyễn, lao phổi... cũng dễ bị ung thư phổi.

3. Người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phổi

Những người đã từng mắc bệnh ung thư phổi trong gia đình hoặc người thân trong gia đình cũng nên cảnh giác với bệnh ung thư này.

Ung thư phổi tuy có tỷ lệ tử vong cao nhưng tỷ lệ sống sớm cũng rất cao, sau khi điều trị phẫu thuật tỷ lệ sống 10 năm có thể lên tới 90%. Phát hiện sớm và điều trị sớm có thể cứu sống bệnh nhân ung thư phổi, vậy nên, đừng chủ quan với sức khỏe của chính mình.