Sáng sớm, dưới chân đền Cờn (phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An), gió từ biển lùa vào lạnh cắt da thịt, những người phụ nữ hành nghề nướng cá trích vẫn dậy từ sớm, tất bật chuẩn bị công việc cho một ngày mới. Những ngày đầu xuân, lượng khách thập phương đổ về đền Cờn rất đông cũng là thời điểm bán cá trích nướng đắt khách nhất trong năm.
"Dù lạnh có hôm xuống đến 8, 9 độ nhưng ngày nào chúng tôi cũng phải dậy từ 5 giờ sáng để chuẩn bị bàn ghế, thực phẩm, nhập cá, bếp than…
Khoảng 8h sáng là có khách ghé ăn cá rồi. Ngoài thưởng thức tại chỗ, du khách còn mua mang về làm quà biếu nên cá phải nướng sớm hơn, dự trữ để kịp bán cho khách. Những ngày này, chúng tôi làm việc luôn tay từ sáng sớm đến tối mịt. Dù mệt nhưng cũng tranh thủ để kiếm thêm thu nhập", chị Mai chia sẻ.
Từ hàng chục năm nay, cá trích nướng đền Cờn trở thành một đặc sản của vùng biển, thu hút khách. Cá trích được chọn nướng thường là những mẻ cá vừa được đánh bắt đưa lên bờ, tươi rói. Sau khi rửa sạch, cá được nướng trực tiếp trên bếp than.
Bếp than nướng cá được làm rất đơn giản, chỉ một cái thau bằng nhôm không còn sử dụng, bỏ đầy than củi rồi nhóm bếp cho than đỏ. Phía trên gác một vỉ nướng tự chế. Người nướng cá ngồi trực bên bếp than, lật đi lật lại từng con cá đến độ vừa chín tới.
"Muốn cá nướng đạt chất lượng thì phải ngồi canh và lật cá liên tục. Nếu nướng chín quá hoặc cháy sẽ có vị đắng và khô. Cá vừa chín tới ăn sẽ ngon, thơm, béo ngậy. Bình quân mỗi ngày tôi cũng nướng được từ một đến 2 yến cá cho khách ăn trực tiếp và mang về làm quà. Trừ tất cả các chi phí cũng được từ 500.000 đến 800.000 đồng", bà Nhung (50 tuổi, trú phường Quỳnh Phương) vui vẻ chia sẻ.
Cá được bán với giá từ 3000 đến 7000 đồng/ con tùy thuộc vào kích cỡ lớn, nhỏ. Giá này đã bao gồm nước chấm, rau để thực khách thưởng thức tại chỗ. Mỗi khách ăn từ 5 đến 7 con, dao động từ 20.000 đến 30.000 đồng là có thể thưởng thức món đặc sản dân dã miền biển này.
Chị Hoàng Thị Thanh (trú huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An) chia sẻ, "năm nào cũng vậy, ra giêng cứ mồng 9, mồng 10 (âm lịch), đại gia đình tôi lại tổ chức dâng lễ, thắp hương đền Cờn cầu an, cầu lộc đầu xuân năm mới. Đã đến đây thì dù sớm dù muộn chúng tôi cũng nán lại để thưởng thức món cá trích nướng bếp than. Tính ra chỉ mất khoảng 200.000 đến 300.000 đồng là đại gia đình tôi đã có bữa ăn vừa lạ miệng, vừa thơm ngon".