Chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa cả nước sẽ bước vào kỳ nghỉ lễ Tết Nguyên đán 2025. Tết Nguyên đán càng tới gần thì người lao động càng háo hức, mong chờ tiền thưởng Tết, thưởng lương tháng thứ 13 - khoản tiền ghi nhận công sức, hiệu quả làm việc trong suốt một năm. Tuy nhiên, đây không phải là khoản bắt buộc nên dựa theo quy chế từng doanh nghiệp cùng với thoả thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động trong hợp đồng lao động mà người lao động sẽ nhận được khoản thưởng này hay không và dưới những hình thức khác nhau.
Như trường hợp của chị L., 31 tuổi ở Hà Nội, tháng 9/2024 chị đã có bầu 9 tháng và tạm nghỉ việc để sinh con. Hiện tại sắp đến Tết Nguyên đán, chị lại đang trong thời gian nghỉ thai sản nên chị thắc mắc liệu có được thưởng Tết như mọi năm chị vẫn được thưởng là trung bình 1 tháng lương hay không? Và nếu có thì cách tính như thế nào?
Đang nghỉ thai sản có được thưởng Tết không?
Điều 104 Bộ luật Lao động 2019, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc.
Đối chiếu với quy định trên, thưởng Tết, thưởng lương tháng thứ 13 là khoản tiền người sử dụng lao động sẽ trả thêm cho người lao động vào dịp cuối năm nếu giữa các bên có thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc theo nội quy của từng doanh nghiệp.
Như vậy, khác với tiền lương, tiền thưởng không phải là khoản chi bắt buộc của người sử dụng lao động đối với người lao động. Do đó, trong tình huống người lao động nữ đang nghỉ thai sản, doanh nghiệp có thể thưởng Tết hoặc không.
Trong trường hợp của chị L., nếu công ty của chị có quy định về việc thưởng cuối năm cho nhân viên và có thoả thuận trong hợp đồng lao động thì chị L. cũng sẽ được thưởng.
Mặt khác, thời gian nghỉ thai sản của lao động nữ hiện nay là 6 tháng, trong khi đó thưởng Tết là khoản tiền ghi nhận công sức, hiệu quả làm việc trong suốt một năm. Do đó, trường hợp lao động nữ đang nghỉ chế độ thai sản, doanh nghiệp vẫn có thể căn cứ vào các yếu tố này để xét thưởng Tết cho nhân viên.
Như vậy, nếu trong doanh nghiệp có chế độ thưởng Tết, thì lao động nữ đang nghỉ thai sản vẫn có thể nhận được khoản thưởng này. Mức thưởng Tết như thế nào do doanh nghiệp tự xem xét, quyết định.
Cách tính như thế nào?
Như đã nói, khoản thưởng này không phải là bắt buộc, do đó tùy theo chính sách, quy định, thoả thuận giữa các bên cũng như tình hình kinh doanh, phúc lợi của doanh nghiệp mà mỗi doanh nghiệp sẽ áp dụng quy chế khác nhau.
Nhưng hầu hết các doanh nghiệp hiện nay đều có những khoản, phần thưởng cuối năm cho người lao động. Quy chế phổ biến về mức thưởng tại các doanh nghiệp như sau:
Tính thưởng theo tiền lương trung bình.
Với nhân viên đi làm đủ 12 tháng trở lên:
Mức thưởng = tiền lương trung bình 12 tháng
Như trường hợp của chị L., công ty chị cũng áp dụng theo cách thưởng này, vậy tiền thưởng Tết chị L. được thưởng sẽ là bao nhiêu?
Ví dụ: Tiền lương tháng 1 đến tháng 6 của chị L. là 12.530.000 đồng, từ tháng 7 đến tháng 9 là 10.245.000 đồng.
Thưởng Tết của chị L. được tính như sau:
[(12.530.000 x 6 tháng ) + (10.245.000 đồng x 3 tháng)]/12 tháng = 9.076.000 triệu đồng.
Lưu ý: Tiền thưởng sẽ được xem là khoản thu nhập chịu thuế (sẽ bị tính thuế thu nhập cá nhân). Do đó, khi đã được nhận tiền thưởng Tết, chị L. sẽ phải chịu tiền thuế thu nhập cá nhân nếu khoản thưởng đạt mức phải đóng.
Với nhân viên chưa làm đủ 12 tháng
Mức thưởng = số tháng làm việc trong năm/ 12 (tháng) x tiền lương trung bình
Chẳng hạn, một nhân viên vào công ty từ tháng 3/2024, có mức lương từ tháng 3 đến tháng 10 là 8 triệu đồng, từ tháng 11 đến tháng 12/2024 là 10 triệu đồng.
Thưởng Tết của nhân viên này được tính như sau:
Tiền lương trung bình = [(8 triệu x 7 tháng) + (10 triệu x 2 tháng)]/12 tháng = 6.333.000 đồng.
Thưởng = 10 tháng làm việc thực tế/ 12 tháng x 6.333.000 đồng = 5.277.000 đồng.
Tính thưởng Tết theo năng suất lao động và thâm niên công tác
Mức thưởng = Tỉ lệ thưởng (% năng suất lao động + % thâm niên công tác) x Tiền lương trung bình hàng tháng
Chẳng hạn, một lao động có thời gian làm việc tại công ty 3 năm với mức lương hằng tháng là 15 triệu đồng, chất lượng công việc trong năm được đánh giá đạt 70%. Được biết, thâm niên công tác từ 2-3 năm là 50%. Theo đó, tiền thưởng Tết của bạn sẽ được tính như sau:
Tiền thưởng Tết = 15 triệu đồng x (70% + 50%) = 18 triệu đồng.
(Tuy nhiên, đây chỉ là công thức mang tính tham khảo vì mỗi doanh nghiệp áp dụng một chính sách thưởng Tết riêng).