Trong thế giới của vị giác, muối không chỉ là 1 trong 5 chất tạo vị cơ bản mà nó còn có "quyền lực" lấn át hoặc nâng cấp 4 vị còn lại. 

Nó có thể tiết chế vị đắng, kiềm hãm mức độ chua, làm đậm đà thêm cho vị ngọt và vị umami. Tuy nhiên, muối không đơn thuần chỉ có một loại (màu trắng, nhuyễn) mà chúng ta sử dụng thường ngày, trái lại nó còn có đến hàng chục loại khác nhau.

Về cơ bản, muối được chia thành hai loại chính: Muối biển và muối mỏ. Muối biển là các hạt tinh thể muối còn lại sau khi nước biển bốc hơi. 

Còn muối mỏ là muối được khai thác từ sâu trong lòng đất - nơi các tinh thể muối của những đại dương bị các cơn địa chấn vùi lấp từ hàng triệu năm trước, kết hợp cùng các khoáng chất trong đất, tạo thành mỏ muối.

Với tính chất ấy, cả muối biển và muối mỏ đều chịu nhiều sự tác động của môi trường bên ngoài, phụ thuộc vào các loại khoáng vật sẵn trong đất hoặc đại dương mà được chia thành nhiều loại khác nữa, dựa vào các yếu tố như màu sắc, kết cấu hạt tinh thể, độ mặn, tạp chất...

Muối biển hạt

Với đất nước có biển như Việt Nam, hiển nhiên loại muối này không có gì xa lạ. Muối biển hạt chính là những hạt tinh thể muối thô sau khi nước biển bốc hơi. 

Chúng có kết cấu không đồng đều, khá to, rất giòn và dễ tan. Độ mặn tươi mới nhưng lại mang dư âm khá cao. Thông thường, trong các nhà hàng chuyên nghiệp, muối biển hạt thường chỉ được dùng cho các món thịt nướng. 

Thịt vừa nướng xong, rắc vài hạt muối biển tinh lên trên. Thực khách ăn thịt, cắn phải hạt muối giòn tan thơm vị biển, đảm bảo sẽ có một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời.

Muối biển xám Celtic

Đây là loại muối có nguồn gốc từ Pháp, cụ thể là ở vùng biển Celtic. Không chỉ sở hữu vẻ ngoài với sắc xám tái cực kỳ thú vị, mà hương vị của muối biển Celtic còn được nhiều đầu bếp nổi tiếng đánh giá là đậm đà, thơm mạnh hương biển và cực kỳ giàu khoáng chất. Thậm chí, muối biển xám Celtic còn được mệnh danh là "nữ hoàng" trong thế giới muối.

Tuy nhiên, để có được danh xưng cao quý và nhiều sự tán thưởng ấy, việc thu hoạch muối Celtic cũng lắm gian nan. Muối Celtic được lấy từ dưới đáy của các ruộng muối sau hàng trăm ngày làm việc với thủy triều lên xuống và chịu sự nung nấu từ mặt trời gay gắt.

Muối hoa

Đây là một loại muối có quê hương ở nước Pháp với cái tên thuần Pháp là Fleur de sel. Muối hoa được thu hoạch hoàn toàn bằng phương pháp thủ công ở vùng Noirmoutier, Guerande hoặc Brittany. Đặc biệt hơn, chúng chỉ có thể thu hoạch vào những ngày trời khô, nắng to và có gió nhẹ. 

Về tính chất, muối hoa có kết cấu tinh thể tựa như hoa tuyết, mỏng như giấy, vị mặn dịu êm (do được kết tinh ở vùng biển không chứa sulfate) nên được rất nhiều đầu bếp ưa chuộng dùng làm điểm nhấn cho nhiều món ăn cả ngọt lẫn mặn.

Muối đen Hawaii

Là vùng đất của núi lửa nên chẳng có gì khó hiểu khi muối ở Hawaii cũng có nhiều màu sắc khác thường, chẳng hạn như muối đen. Muối đen Hawaii được khai thác từ những vùng biển bao quanh các ngọn núi lửa, nơi đáy biển lắng đọng đầy than thực vật và nham thạch. 

Tinh thể của muối đen lớn, giòn tan, lại mang một màu đen tuyền đặc trưng do giàu khoáng chất, đặc biệt là than hoạt tính. Trong ẩm thực, muối đen hay được dùng cho các món hải sản nhằm tôn lên hương vị biển đặc trưng của chúng.

Muối đỏ Hawaii

Khác với muối đen, muối đỏ Hawaii được khai thác từ những khu vực có nhiều đất sét núi lửa. Chúng mang hàm lượng sắt cực kỳ cao nên mang màu đỏ cam vô cùng đẹp mắt. Chính vì vẻ ngoài lộng lẫy như thế, muối đỏ Hawaii hay được dùng để trang trí cho các món ăn tinh tế, giản dị như thịt trắng, cá hấp, đôi khi còn dùng nghiền chung cùng các loại rau quả khác để tăng màu sắc, cũng như là bổ sung thêm chất sắt cho món ăn.

Muối hồng Himalaya

Được mệnh danh là một trong những loại muối có tinh thể đẹp nhất và thuần khiết nhất trên thế giới, muối hồng Himalaya hiển nhiên thu hút được rất nhiều sự chú ý của các chuyên gia ẩm thực và cả những bà nội trợ thông thường. 

Được biết, chúng được khai thác từ mỏ muối Khewra trong dãy núi Himalaya thuộc lãnh thổ Pakistan. Tùy thuộc vào lượng oxit sắt, mỗi tinh thể muối hồng Himalaya sẽ có màu trắng sữa hoặc hồng đậm.

Không chỉ có vẻ ngoài bắt mắt và độ thuần khiết cao, muối hồng Himalaya còn có hương vị cực kỳ đậm đà, đồng thời cũng chịu nhiệt khá tốt. 

Vào một ngày hè đẹp trời, hãy thử pha một cốc Margarita có vành muối hồng Himalaya và chầm chậm thưởng thức để cảm nhận sự thú vị của loại muối này nhé.

Muối Kosher

Có nguồn gốc trong việc thanh tẩy của đạo Do Thái, muối Kosher có cấu trúc tinh thể là những mảng thô nên hay được các tín đồ Do Thái dùng để làm sạch máu động vật trước khi ăn. Ngoài ra hương vị của loại muối này hầu như không có gì khác mấy so với các loại muối thông thường. Ấy thế, chúng vẫn được khá nhiều đầu bếp ưa chuộng với lý do… mảng to dễ cầm trong tay và dễ rắc vào thức ăn.

Muối Aguni

Vốn là tên của một hòn đảo ở tỉnh Okinawa, Nhật Bản, nhưng do loại muối được sản xuất ở vùng biển này khá nổi tiếng, Aguni trở thành tên của loại muối này. Muối biển Aguni được đánh giá là có hương vị vô cùng đặc biệt, cấu trúc tinh thể là mềm mượt, hương thơm thoang thoảng đặc trưng của vùng biển phía Nam Nhật Bản và rất thích hợp cho các món ăn truyền thống xứ sở mặt trời mọc. Ngoài ra, muối Aguni còn hay được dùng chung với cà phê vì nó giúp tiết chế vị đắng, làm bật độ dịu ngọt đậm đà của cà phê.

Muối hồng sông Murray

Murray là tên con sông dài nhất ở nước Úc, nó đi qua nhiều vùng nên chứa trong mình rất nhiều khoáng chất, thế nên loại muối được khai thác từ sâu trong lòng sông cũng mang nhiều điểm đặc biệt. Tinh thể muối sông Murray khá mỏng, không đều và do được tiếp xúc gần với các loại tảo giàu carotene nên muối sông Murray mang màu hồng phớt rất dịu dàng, đẹp mắt.

Muối đen Kala Namak

Là loại muối được sử dụng phổ biến ở khu vực Nam Á, muối đen Kala Namak mang đậm màu sắc văn hóa của khu vực này. Gốc gác của loại muối này chính là muối đá ở khu vực Himalaya, sau đó được nung nóng trong nhiệt độ cao rồi trộn với các loại gia vị thảo mộc, trong đó có cả harad - một loại quả có chứa lưu huỳnh. Kala Namak có hương vị độc đáo, hơi hăng hăng và thường được dùng cho các món chay tại Ấn Độ.