Tiền tấn sắp đến rồi?
Đề xuất mới đây của Bộ Tài chính được xem là thay đổi quan trọng với kinh doanh casino tại VN vì trước đó có hay không cho người Việt vào casino đang là vấn đề tranh cãi.
Với các ông chủ sòng bạc, nếu đề xuất này hiện thực sẽ thu hút đầu tư và phát triển du lịch một cách nhanh chóng. Theo lập luận quen thuộc của các ông chủ này, dường như hàng tỷ đô la sẽ nhanh chóng đến với VN.
Theo tính toán của nhiều nhà đầu tư, nếu điều kiện về casino được nới lỏng, VN có thể trở thành một trung tâm casino khu vực, với tiềm năng doanh thu 3 tỷ USD mỗi năm. Con số này tương đương một nửa doanh thu casino Singapore 2013.
Có vẻ casino ở Singapore đang là mẫu hình đưa ra cổ vũ cho VN. Casino chính thức được hoạt động 3 năm ở Singapore, với tổng vốn đầu tư khoảng 9 tỷ USD, góp phần thu hút du khách đến tăng mạnh tới 50%, từ 10-11 triệu - lên17 triệu/năm. Nhưng điều mà ai cũng biết, hàng chục năm trước đó, chính sách của ông Lý Quang Diệu là nói không với casino.
Ông Colin Pine, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Dự Án Hồ Tràm, tỏ ra rất phấn khởi khi biết rằng Chính phủ sẽ sớm có khung pháp lý rõ ràng dành cho casino.
"Chúng tôi rất khó hoạch định phát triển và kinh doanh hiệu quả khi mà khung pháp lý dành cho casino chưa được ban hành chính thức. Nếu qui định với một ngành nghề không rõ ràng, sẽ rất khó cho các nhà đầu tư đưa ra các quyết định chiến lược. Đặc biệt là đối với nhà đầu tư bỏ hàng trăm triệu, thậm chí là hàng tỷ USD", ông Colin Pine nói.
Vị tổng giám đốc này tỏ ra rất trông đợi vào nguồn tiền từ dân đánh bạc trong nước. Bởi theo ông này, các casino Việt Nam khó lòng cạnh tranh được với casino trong khu vực nếu cấm người Việt vào chơi.
Ông nói: "Việc quyết định có cho phép công dân Việt Nam tham gia chơi tại casino hay không là một câu hỏi chính đáng cần được các cấp chính quyền xem xét. Thực tế có rất nhiều người VN đánh bạc tại các casino ở Cam-pu-chia, Singapore hay Ma Cao, mang lại nguồn doanh thu về thuế đáng kể cho các quốc gia này, chứ không phải Việt Nam".
Ông Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch Lienvietpostbank, cho rằng, nếu cho người Việt Nam vào casino sẽ kích được một lực cầu rất lớn, tthúc đẩy VN trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các công ty điều hành sòng bạc lớn của thế giới như Las Vegas Sands, Genting Bhd, Nagacorp và Penn National Gaming...
"Những tập đoàn này đã lặng lẽ sự quan tâm tới thị trường VN nếu người Việt được phép vào casino. Ở Singapore, nguồn thu từ loại hình kinh doanh này chiếm 3 - 5% GDP. Nếu VN thành công có thể góp 5% GDP và thu hút 30 - 50 nghìn lao động
Đánh giá đề xuất mới là một tín hiệu mở về chính sách nhưng ông Hà Tôn Vinh, một chuyên gia tư vấn casino, nhấn mạnh, về nguyên tắc, có thể sẽ cho người Việt Nam vào chơi. Tuy nhiên, cho như thế nào và khi nào cho thì vẫn chưa biết. Sau 6 năm với rất nhiều bản dự thảo ra đời, dự thảo Nghị định vẫn chưa tiến triển là bao.
Đã tính hết hệ lụy?
Ông Hà Tôn Vinh đưa ra con số ước tính, Việt Nam đang mất khoảng 800 triệu USD tiền thuế mỗi năm từ những người Việt sang Campuchia chơi bạc.
Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng, trên thực tế hiện nay vẫn chưa cấm được triệt để việc đánh bạc dưới các hình thức và quy mô khác nhau. Nhiều người Việt có tiền vẫn sang đánh bạc tại Campuchia, Macau, Singapore để thỏa cơn ghiền. Vì vậy, đã đến lúc nên cho phép người Việt Nam chơi casino.
Rất trông đợi việc nới lỏng các quy định, VN có thể trở thành một trung tâm casino. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia vẫn cảnh báo đây là một lĩnh vực kinh doanh hết sức phức tạp, rất khó ngăn được những hệ quả xấu nếu không quản lý tốt.
Ông Nguyễn Mại, nguyên Chủ nhiệm Uỷ ban đầu tư nước ngoài, từng nói "không" với casino: "Casino là cờ bạc gây rất nhiều hệ luỵ xấu. Ngay cả tại Singapore, một quốc gia đã mở cửa 2 sòng bài lớn thì hiện nay, cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề xã hội sau đó".
Thậm chí, tại cuộc họp của UBTV Quốc hội tháng 4, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Ksor Phước đã nói: "Việc cho người Việt vào chơi cần cân nhắc kỹ lưỡng. Khi chưa chắc chắn thì không nên vội vàng". Thậm chí, theo ông Phước, mở cửa cho người Việt vào chơi casino, "cũng không béo bở gì đâu, không khéo mất nhiều hơn được".
Theo chuyên gia Lê Đăng Doanh, đây là một lĩnh vực kinh doanh hết sức phức tạp, mặc dù có lợi nhuận. Ngay cả các nước phát triển, như Singapore có kinh nghiệm và rất chặt chẽ trong quản lý casino nhưng vẫn khó ngăn được những hệ quả xấu đối với xã hội. Việt Nam phải đưa ra quy định hết sức chặt chẽ, nhất là phải đảm bảo được sự giám sát của cơ quan quản lý đối với hoạt động kinh doanh nhạy cảm này.
"Vấn đề bây giờ là phải có các quy định cụ thể để tránh những tệ nạn hay những hiện tượng xã hội đau lòng xảy ra, như vay mượn, nhảy lậu, phá sản, gia đình tan nát. Trước không chính thức hoá việc này, các hiện tượng trên cũng đã xảy ra. Ngoài ra, cần phải xem xét đánh thuế ra sao để tránh lợi nhuận siêu ngạch chảy vào túi 1 số doanh nghiệp", TS Doanh khuyến nghị.
Một số đề xuất hạn chế được nhiều người đề cập là nên thu vé vào cửa thật cao. Ở Singapore khách nội địa phải nộp 100 USD, Việt Nam có thể định mức vé 500 USD. Giá vé vào cửa như vậy cũng không hề đắt so với chi phí một người Việt bỏ ra để bay sang nước ngoài đánh bạc và nó sẽ hạn chế được rất nhiều người Việt vào casino.
Trước các lo ngại này, ông Colin cho hay, thực tế đã chứng minh hình thức an toàn nhất và hiệu quả nhất là mô hình casino đặt trong các khu nghỉ dưỡng phức hợp lớn nằm bên ngoài các trung tâm đô thị lớn và hoạt động trong một khuôn khổ pháp lý rõ ràng. Các quốc gia có casino đều có cách để đảm bảo việc đánh bạc tại đây không tạo ra các vấn nạn xã hội khó quản lý. Điều quan trọng nhất là phải có một khung pháp lý chặt chẽ, luôn được tuân thủ nghiêm chỉnh tại bất kì điểm kinh doanh nào
"Singapore thu phí đối với người bản địa khi vào chơi casino để người thu nhập thấp không dành quá nhiều thời gian đánh bạc. Quốc gia này cũng có cơ chế khi một người chơi bạc có quá nhiều vấn đề thì sẽ không thể vào casino chơi nữa", ông Colin cho biết.
Theo chuyên gia xã hội học Trịnh Hòa Bình, cho phép người Việt chơi thì chắc chắn sẽ có nhiều người kéo vào các casino. Vì vậy, quan trọng nhất là tạo hành lang pháp lý và tổ chức hoạt động sao cho hiệu quả, hạn chế các hệ lụy và tác động xấu. Nếu quản lý lỏng lẻo thì tệ nạn sẽ gia tăng.
"Việc này nên làm từ từ, có thể ban đầu chỉ cho phép người Việt vào 1 casino thôi, sau đó rút kinh nghiệm, hoàn thiện các quy định và cơ chế quản lý mới tiếp tục mở rộng", ông Bình nói.
Chắc chắn, đề xuất mới này sẽ còn gây ra nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, kể cả khi Nghị định kinh doanh casino được ban hàng thì việc người Việt vào chơi casino vẫn chưa thể trở thành hiện thực ngay. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã giao Bộ Tài chính tiến hành thí điểm tại casino Vân Đồn để rút bài học kinh nghiệm trước khi chính thức cho phép.