Cứ mỗi dịp cuối năm, chị Ngọc Anh trú tại Hà Đông, Hà Nội lại tất bật chuẩn bị sắm sửa đồ đạc cho năm mới và bát đĩa mới là một trong những vật dụng đó. Vợ chồng chị đều là công nhân vì thế dù có nhu cầu sắm sửa nhưng chị luôn đặt tiêu chí đẹp rẻ lên làm tiên quyết. Thêm phần vì nhà có con nhỏ nên bát đĩa bằng nhựa là điều mà chị lựa chọn. Chị tâm sự: "Những sản phẩm này chẳng khác đồ bày bán ở siêu thị là mấy. Không những vậy chúng còn bền, con đập không vỡ". 

Tâm lý của chị Ngọc Anh cũng giống nhiều bà nội trợ khác. Đã từ lâu, đồ dùng gia đình bằng nhựa khá thân thiết với chị em nội trợ bởi chúng bền, đẹp, nhiều mẫu mã, không rơi vỡ lại nhẹ nhàng. Thế nhưng bên cạnh những loại bát đĩa bằng nhựa tốt, chất lượng cao, xuất hiện không ít những chợ cóc, con hẻm bày bán những loại bát đĩa với chất lượng không tốt, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. 

Nhiều bà nội trợ không ngờ tới rằng việc tiết kiệm một cách thiếu hiểu biết của mình sẽ khiến mầm bệnh, chất độc hại đi thẳng vào cơ thể người thân vì bát đĩa nhựa kém chất lượng thường chứa một lượng lớn melamine.

Theo nghiên cứu thuộc bộ Y tế Hoa Kỳ, những người thường xuyên ăn bằng bát đĩa nhựa chất lượng kém thì khả năng nhiễm chất độc melamine cao gấp 9 lần so với những người ăn bằng bát đĩa chất liệu men sứ.

Ở nhiệt độ bình thường, chất này chưa gây ra nguy hiểm, tuy nhiên ở nhiệt độ cao, cụ thể khi đựng đồ ăn nóng bằng bát đĩa nhựa chất lượng thấp thì melamine sẽ thâm nhập trực tiếp vào cơ thể.

Trả lời về vấn đề này, PGS.TSKH. Lưu Văn Bôi (Bộ môn Hóa Hữu cơ - Khoa Hóa học - ĐHKHTN – ĐHQG) cho biết, melamine-formaldehyt là một loại hóa chất hữu cơ được dùng rộng rãi trong sản xuất đồ nhựa, đồ chơi trẻ em, đồ dùng gia đình. 

Tuy không phủ nhận những lợi ích của đồ dùng bằng nhựa nhất là bát, đĩa nhựa mang lại trong cuộc sống hàng ngày. Nhưng việc người tiêu dùng hoặc những hàng quán vì ham rẻ mà sử dụng những loại bát đĩa nhựa không đảm bảo an toàn, không rõ nguồn gốc xuất xứ là vô cùng nguy hiểm đối với sức khỏe của chính bản thân người dùng.

Những loại bát đĩa này chủ yếu được làm bằng nhựa melamine formaldehyt. Chúng sẽ biến thành chất độc trong điều kiện nhiệt độ cao. Bên cạnh đó, chất tạo màu xanh đỏ tím vàng cho chính những bát đĩa kém chất lượng này chứa hàm lượng chì không thấp. Nếu dùng trong một thời gian đủ dài, điều kiện nhiệt độ đủ cao thì chất độc này sẽ bị bóc tách ra và ngấm thẳng vào đồ ăn. Khi vào cơ thể người, chất độc sẽ ảnh hưởng nặng và sâu đến hệ tiêu hóa và hệ thống thần kinh (gây mất ngủ, căng thẳng, giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ), chức năng gan thận cũng bị rối loạn. Bên cạnh đó, nếu hàm lượng chì vượt quá sẽ là nguyên nhân làm con người bị loãng máu, da xanh, hủy hoại hồng cầu thậm chí gây ung thư gan,… Nếu ăn, uống thực phẩm có lẫn melamine sẽ dẫn tới tổn thương khả năng sinh sản, gây sỏi thận hoặc sỏi bàng quang, dẫn tới ung thư bàng quang.

Được biết, melamine được tổng hợp lần đầu tiên năm 1834, chất này được tạo ra từ chất urê - một chất có thành phần nitrogen cao, đây là chất rắn màu trắng, có khả năng chịu nhiệt. Melamine là thành phần chính của công nghệ sản xuất các vật dụng gia đình: bát chén đĩa, formica: dùng trong công nghệ bàn ghế, tấm vách, bao bì, nhựa melamine dùng làm chất keo dán... và được coi là chất có hại cho sức khỏe.

Bên cạnh đó, một nghiên cứu tại trường đại học Harvard của Mỹ chỉ ra rằng, hợp chất sinh ra từ melamine kết hợp với axit xyanuric trong thực phẩm sẽ gây độc hại vô cùng. Chính vì vậy, người tiêu dùng đặc biệt là những bà nội trợ cần thông minh khi lựa chọn đồ dùng cho gia đình, bản thân. Với những đồ dùng không dùng được cho lò vi sóng thì tuyệt đối không nên dùng để quay thực phẩm.