Bệnh nhân Đ.V.H. (66 tuổi, trú tại Tổng Cọt, Hà Quảng, Cao Bằng) được đưa vào viện trong tình trạng vật vã, kích thích, tức ngực, khó thở, thở rít, tím tái, xuất tiết nhiều đờm dãi, mạch nhanh, tê lưỡi, rối loạn nhịp tim. Trước đó, bệnh nhân uống nhầm rượu ngâm củ ấu tàu.

Tại bệnh viện, các bác sĩ đã đặt nội khí quản, thở máy, chống độc, chống loạn nhịp tim, vận mạch... cho bệnh nhân. Sau 2 ngày điều trị, bệnh nhân ổn định, bỏ được máy thở, các chỉ số sinh tồn trở về giới hạn bình thường.

Theo BSCKI Đỗ Tiến Anh, Khoa Cấp cứu, củ ấu tàu (còn có tên gọi là ô đầu, ú tầu, gấu tầu, củ gấu rừng) là rễ của cây ô đầu thường mọc hoang hoặc được trồng ở các tỉnh vùng biên giới phía Bắc như: Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai… Thành phần độc tố chính của của ấu tàu là aconitin (chất gây tê đầu lưỡi) và các alcalloid khác…

Nhập viện vì uống nhầm rượu ngâm củ ấu tàu - Ảnh 1.

Ngộ độc củ ấu tàu thường gặp nhiều ca ngộ độc nặng, hiện nay chưa có chất giải độc đặc hiệu. Việc điều trị ngộ độc chỉ bằng các phương pháp xử trí ngộ độc chung và điều trị triệu chứng, nên nhiều ca ngộ độc tử vong rất thương tâm và đáng tiếc.

Khi ăn cháo hoặc uống rượu ngâm củ ấu tàu có độc tính, các triệu chứng ngộ độc thường xuất hiện ngay, người bệnh có cảm giác tê bì quanh miệng, môi, lưỡi, nôn, rối loạn hệ thần kinh, co giật. Nặng hơn là các rối loạn tim mạch nguy hiểm đến tính mạng như: Ngoại tâm thu nhịp đôi, nhịp ba, nhịp nhanh thất, nhịp chậm xoang, cơn nhịp nhanh kịp phát trên thất… các rối loạn này có thể gây trụy mạch, trụy huyết áp dẫn đến tử vong nhanh chóng.

Vì củ ấu tàu rất độc, nên người dân tuyệt đối không tự ý sử dụng. Khi sử dụng các chế phẩm có thành phần là củ ấu tàu phải hết sức thận trọng theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc có kinh nghiệm. Không tự chế biến củ ấu tàu làm thức ăn nếu không biết cách chế biến để loại bỏ độc tố. Tuyệt đối không được uống rượu ngâm củ ấu tàu, sẽ ngộ độc có thể dẫn đến tử vong. Các loại rượu ngâm củ ấu tàu dùng để xoa bóp phải được dán nhãn rõ ràng, cất giữ cẩn thận, tránh xa tầm tay trẻ em. Khi có biểu hiện ngộ độc, bệnh nhân cần được nhanh chóng đưa đến bệnh viện để xử trí kịp thời.