Ám ảnh giảm cân

Nguyễn Quỳnh (28 tuổi, sống tại Hà Nội) cao 1m63, nặng 58kg, thường xuyên bị bạn bè trêu là béo. Vốn trọng hình thức, ngay sau khi nhận được nhiều ý kiến không mấy tích cực, Quỳnh lập tức lên kế hoạch giảm cân trong thời gian tới.

Cô bắt đầu cắt tinh bột, mua nhiều rau xanh, hoa quả trong tủ lạnh. Đồng thời, cô nàng cũng vội vàng đăng ký tập gym, thậm chí cô còn lên mạng tìm hiểu mua thuốc giảm cân, việc mà từ trước đến nay cô chưa từng làm.

"Mục tiêu của tôi bước đầu là giảm 5kg trước, nếu chưa cân đối tôi sẽ giảm tiếp", Quỳnh tâm sự.

Lê Hân (26 tuổi, Hà Nội) cũng gặp trường hợp tương tự vào 3 năm trước, khi cô nàng chỉ cao 1m53 nhưng nặng 55kg. Mỗi lần đi ra ngoài, cô thường bị bạn bè giễu cợt và bị gọi là ‘béo’.

Quá uất ức vì bị "body shaming" (miệt thị ngoại hình), cộng thêm việc mỗi lần lướt mạng xã hội được nhìn mọi người có body rất đẹp, Hân quyết tâm giảm cân, cô lao vào giảm cân một cách chóng vánh.

"Ban đầu tôi muốn giảm từ 3-5 kg trong 1 tháng đầu, tôi bắt đầu không ăn cơm, chỉ ăn rau và uống nước lọc. Sau 3 ngày đầu, tôi bị bủn rủn chân tay, người không còn sức sống. Đến ngày thứ 4 tôi bị ngất do tụt huyết áp. May bạn cùng phòng đã phát hiện và đưa đến bệnh viện kịp thời", Hân nhớ lại.

Vì sao giới trẻ ám ảnh giảm cân?

Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Ngọc Hoàng, thành viên hội tâm lý trị liệu Việt Nam, nhu cầu thay đổi ngoại hình của bản thân đã có từ rất lâu. Nhưng sự phát triển của truyền thông, công nghệ thông tin và đặc biệt là các mạng xã hội khiến cho các xu hướng được tạo nên nhanh chóng hơn, phổ biến mạnh mẽ hơn và tất nhiên là tác động đến mọi người nhiều hơn.

Xu hướng "thân hình người dây" xuất hiện trong thời gian gần đây như một chuẩn mực về một vóc dáng lý tưởng. Xu hướng này đến từ những ca sĩ, diễn viên, người nổi tiếng trên các mạng xã hội Hàn Quốc, Trung Quốc... thông qua các hình ảnh, video, phim ảnh.

Việc chạy theo xu hướng không chỉ bắt nguồn từ sự yêu thích cá nhân đối với thần tượng hay mong muốn có được ngoại hình được coi là chuẩn mực. Nó còn có thể là sự thể hiện bản thân, mong muốn trở nên mới lạ, hợp thời, mong muốn được hòa hợp trong một nhóm xã hội, được mọi người yêu thích hơn.

"Bên cạnh đó, việc chạy theo xu hướng cũng có liên quan đến vấn đề tâm lý cá nhân khi ai đó đã từng có những trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ liên quan đến ngoại hình, cân nặng. Họ có thể từng bị body shaming, bị phán xét và chê trách vì những khuyết điểm của mình, từ đó dẫn đến việc tìm mọi cách để giảm cân, chạy theo xu hướng với suy nghĩ rằng như vậy sẽ trở nên đẹp hơn, không bị chê bai hay phán xét. Những đánh giá của người xung quanh khiến cho họ rất bận tâm và chạy theo xu hướng như là cách để phản ứng lại những đánh giá đó", anh Hoàng phân tích.

Chuyên gia tâm lý Nguyễn Ngọc Hoàng lấy ví dụ trong khi một cô gái "béo" thường bị bạn bè trêu chọc thì những cô gái có "thân hình người dây" được nhiều người yêu quý, giúp đỡ. Cô gái đó nhận thấy thân hình thon gọn mang lại cảm giác được tôn trọng từ người khác nên đã tìm cách giảm cân. Các biện pháp khoa học như ăn kiêng, tập luyện để giảm cân cần khoảng thời gian dài mới đem lại hiệu quả. Cho nên cảm giác chán nản dễ dàng xuất hiện nếu mong muốn giảm cân chưa được thực hiện ngay.

Do đó, dù biết sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng họ vẫn đi tìm các biện pháp giảm cân hiệu quả nhanh chóng như uống thuốc giảm cân để đạt được mục đích. Khi mục tiêu không thực hiện được, họ có thể càng cảm thấy tự ti, thất bại về bản thân, từ đó dẫn đến mất kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình.

Phương pháp giảm cân an toàn

TS. Tạ Thanh Sơn, từng nghiên cứu tại Viện Công nghệ sinh học và sinh học dược phẩm Marburg (Đức), cho biết phương pháp giảm cân lành mạnh nhất vẫn là phương pháp cổ điển: tập thể dục nhiều, ăn uống cân bằng và ngủ đủ giấc. Chế độ ăn kiêng một chiều không được khuyến khích, vì chúng gây ra thiếu hụt chất dinh dưỡng và thường gây ra hiệu ứng yo-yo (là quá trình lặp lại liên tục giữa việc bạn ăn kiêng giảm cân thành công sau đó lại trở về tình trạng tăng cân).

Để tránh những rủi ro về sức khỏe, mọi người có thể sử dụng các sản phẩm giảm béo tự nhiên, ví dụ như ớt. Chất cay của ớt, capsaicin, là một hợp chất nitơ tự nhiên và tốt gấp đôi cho vóc dáng của bạn.

Thứ nhất, ớt làm tăng sinh nhiệt và tăng nhiệt độ cơ thể, qua đó cơ thể sử dụng nhiều năng lượng hơn. Thứ hai, capsaicin hỗ trợ tiêu hóa. Điều này rất quan trọng để cơ thể có thể phân hủy chất béo.

Tập thể dục: Không có cách nào tốt hơn cho việc giảm cân bằng việc tập luyện thể dục thường xuyên. Vận động nhiều làm tăng tiêu hao năng lượng và làm mỡ biến mất. Ngoài ra, các khối cơ được hình thành và da được săn chắc.

Uống đủ nước: Để giảm cân, bạn nên uống đủ nước hoặc trà không đường. Uống nhiều nước cũng làm giảm cảm giác đói và giảm lượng thức ăn được tiêu thụ. Nên tránh đồ uống có cồn và đường.

Ăn chậm: Nếu bạn ăn nhanh và vội vàng sẽ dẫn tới ăn quá nhiều. Điều này không chỉ dẫn đến cảm giác no khó chịu mà còn làm tăng cân. Cảm giác no dễ xảy ra hơn khi bạn nhai chậm và kỹ.

Ngủ đủ giấc: Khi bạn ngủ, cơ thể bạn đang hoạt động mạnh và sử dụng rất nhiều năng lượng. Thời gian nghỉ ngơi cố định vào ban đêm cũng quan trọng đối với sức khỏe.

Chất xơ: Chất xơ có tác dụng rất tốt. Ăn nhiều rau, củ với nhiều chất xơ sẽ giúp giảm hấp thụ chất béo và tăng cảm giác no.

"Ngoài ra, để tránh rơi vào cách giảm cân tiêu cực, chúng ta cần có một giải pháp lành mạnh, đặt mục tiêu rõ ràng đối với việc giảm cân. Có quá nhiều trở ngại đang dẫn đến hành vi không lành mạnh của cá nhân. Vì vậy, việc tìm kiếm một chuyên gia tâm lý để hỗ trợ tìm ra vấn đề và từ đó thay đổi những hành vi, lối sống không lành mạnh là vô cùng cần thiết", chuyên gia Nguyễn Ngọc Hoàng cho hay.