Năm học mới đã bước sang tuần thứ ba nhưng nhiều nơi học sinh (HS) vẫn không có đủ sách giáo khoa (SGK).

Rất khó tìm mua đủ

Theo chương trình giáo dục phổ thông mới 2018, từ lớp 10, HS sẽ học các môn bắt buộc: Toán, văn, sử, tiếng Anh, giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng và hoạt động trải nghiệm, hoạt động hướng nghiệp, giáo dục địa phương. Các môn còn lại sẽ được dạy theo các môn chuyên đề lựa chọn.

Do SGK lựa chọn từ nhiều bộ sách nên phụ huynh rất khó khăn trong việc tìm mua. Chị Nguyễn Thanh Xuân, một người mẹ có con học lớp 10 tại một trường THPT đóng tại quận Cầu Giấy, TP Hà Nội, cho hay thật sự khốn khổ vì chạy ngược xuôi tìm sách cho con. Dù phải đi gom từ rất nhiều nhà sách nhưng vẫn chưa đủ bộ, thiếu sách bài tập một số môn. Nhiều trường ở Hà Nội đã khắc phục bằng cách photocopy SGK và in phiếu giao bài cho HS chờ đến khi mua được sách, tuy nhiên rất bất tiện.

Nhiều nơi vẫn thiếu sách giáo khoa - Ảnh 1.

Tìm mua sách giáo khoa cho con em tại nhà sáchẢnh: LAN ANH

Thiếu SGK lớp 10 ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của nhiều HS Trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội). Một số bài sử dụng nhiều khái niệm, nhiều hình ảnh đã khiến HS khó khăn vì phải ghi chép nhanh, nếu không sẽ rất khó theo kịp chương trình. Nhiều giáo viên cũng cho rằng do chưa có SGK nên nhiều HS không thể chuẩn bị bài trước ở nhà, sau khi học xong thì cũng không thể ôn tập và làm bài tập về nhà, không phát huy được các kỹ năng tự học, tự nghiên cứu theo mục tiêu chương trình. Chỉ 1-2 tuần đầu thì có thể cô trò khắc phục và không để ảnh hưởng quá nhiều, nhưng lâu hơn thì thực sự khó khăn.

Bắt đầu từ năm học 2022-2023, HS lớp 10 phải học nội dung bắt buộc là Giáo dục địa phương, với 35 tiết. Do chưa có tài liệu chính thức nên nhiều trường THPT trên cả nước chưa triển khai. Theo quy định, sau khi được sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), UBND tỉnh xây dựng, hoàn chỉnh nội dung, tài liệu phải gửi về Bộ GD-ĐT để thẩm định, phê duyệt. Hiện nhiều địa phương đang trong giai đoạn hoàn thiện nội dung tài liệu.

Sở GD-ĐT Đắk Lắk cho hay dự kiến tài liệu của sở này sẽ được phê duyệt vào khoảng tháng 12-2022, các trường sẽ triển khai dạy vào học kỳ II năm học 2022-2023.

Sẽ đủ SGK trong tháng 9?

PGS-TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD-ĐT, cho biết việc thiếu SGK, đặc biệt ở các lớp thay sách theo chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều nguyên nhân.

Đầu tiên là việc công bố danh mục SGK lớp 3, 7, 10 lựa chọn sử dụng trong nhà trường diễn ra chậm. Đối với SGK lớp 10, ở nhiều môn học, HS lựa chọn từ các tổ hợp môn học khác nhau nên tên sách cụ thể và số lượng tương ứng phụ thuộc rất nhiều vào lựa chọn của các em tại từng trường, từng địa phương, trong khi các nhà xuất bản (NXB) cũng có tình trạng xuất bản cầm chừng. Ông Thành cũng cho hay Bộ GD-ĐT đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu các NXB bảo đảm cung ứng đủ SGK cho HS; giám đốc các sở GD-ĐT bảo đảm cung cấp SGK cho HS; các sở GD-ĐT và các NXB phối hợp để bảo đảm đủ SGK cho HS, nhất là những địa phương còn thiếu nhiều.

Đại diện NXB Giáo dục Việt Nam cho biết đối với lớp 10, ngoài các môn học bắt buộc, HS có thể lựa chọn môn học theo nhu cầu và năng lực. Điều này dẫn đến việc khi đã vào năm học, HS mới lựa chọn môn học và chuyên đề học tập của các môn. Vị này khẳng định NXB Giáo dục Việt Nam đang khẩn trương in sách và dự kiến sẽ cung ứng đủ trong tháng 9 để HS sử dụng.

Liên quan việc SGK của các lớp chuẩn bị thay sách cũng rất thiếu, đặc biệt là lớp 4 và lớp 11, đại diện NXB Giáo dục Việt Nam cho hay năm học 2022-2023 là năm cuối cùng sử dụng SGK các lớp 4, 8 và 11 theo chương trình hiện hành nên các đại lý, cửa hàng bán lẻ không tiếp tục nhập hàng tại thời điểm khai giảng năm học để tránh tồn kho dẫn tới phải hủy bỏ. NXB Giáo dục Việt Nam đã thực hiện việc in và cung ứng đầy đủ theo đặt hàng của các địa phương trong cả nước và đang tiếp tục hỗ trợ HS, phụ huynh có nhu cầu mua sắm phát sinh nhỏ lẻ tại thời điểm sau ngày khai giảng. Phụ huynh, giáo viên và HS có thể liên hệ qua đường dây nóng của NXB để được hỗ trợ. 

TP HCM lo thiếu tài liệu Giáo dục địa phương

Tại TP HCM, khi bắt đầu năm học mới được 2 tuần vẫn còn hơn 7.000 HS chưa có SGK. Theo Sở GD-ĐT TP, trước ngày 15-9 còn 7.053 HS chưa có SGK. Thiếu nhiều nhất ở hệ giáo dục thường xuyên với 2.771 bộ, THPT 2.232 bộ và THCS hơn 2.000 bộ, riêng tiểu học đủ sách. Thiếu SGK tập trung ở các trường ngoài công lập, các trung tâm giáo dục thường xuyên và chủ yếu là HS của địa phương khác đến TP và đối tượng học viên giáo dục thường xuyên đăng ký nhập học trễ dẫn đến cơ sở giáo dục bị động trong việc chuẩn bị.

Ngay sau đó, Sở GD-ĐT TP đã gấp rút chỉ đạo rà soát nguyên nhân và phương án bổ sung sách cho HS. Đồng thời làm việc với NXB, các công ty phát hành sách liên quan và đề nghị các nhà sách trong hệ thống bảo đảm có đủ sách cung ứng cho HS. Đến nay, HS của TP HCM đã đủ SGK. Tuy nhiên, TP HCM cũng đối diện nỗi lo thiếu tài liệu Giáo dục địa phương. Tài liệu của các lớp 1, 2, 3, 6 đã được phê duyệt nhưng sở không có chức năng in ấn và phát hành. Sở đề nghị Bộ GD-ĐT hướng dẫn phương án thực hiện nhưng chưa thấy phản hồi; lớp 7 và 10 đã hoàn thành việc biên soạn, trình hội đồng thẩm định, phê duyệt. Sau khi UBND TP phê duyệt thì sẽ báo cáo Bộ GD-ĐT.

Đ.Trinh