Tôi vẫn nhớ rất rõ vị cà phê lúc ấy: thơm phức, đắng lẫn ngọt hài hòa, vị béo và mát lạnh. Tôi không phải là tín đồ của cà phê nhưng đã ngay lập tức "rơi vào lưới tình" với cà phê sữa đá. Nó như tiếng sét ái tình làm choáng ngợp hồn ta và không nói nên lời.

Mới đây, cà phê sữa đá của Việt Nam vừa được độc giả của TasteAtlas (một trang web được ví như "bản đồ ẩm thực của thế giới") xếp thứ 2 trong danh sách 10 loại cà phê ngon nhất thế giới với 4,6/5 sao.

TasteAtlas giới thiệu cà phê sữa đá Việt Nam là thức uống kết hợp giữa cà phê đậm đặc, sữa đặc và đá. Hạt cà phê được xay và pha trong phin, để nhỏ giọt từ từ vào cốc. Sau một khoảng thời gian, chúng ta sẽ có một cốc cà phê nguyên chất đậm đặc. Cà phê sữa đá thường được phục vụ trong một chiếc ly thủy tinh, bên dưới là một lớp sữa đặc, sau đó là cà phê đậm đặc, cuối cùng thêm nhiều đá, khuấy đều.

Vì sao cà phê sữa đá không chỉ làm mưa làm gió ở TP HCM mà còn được bạn bè quốc tế yêu thích đến như vậy? Có lẽ nhờ các đặc điểm như nhiều chuyên gia cà phê đã nhận định: vị đắng và ngọt hài hòa, có yếu tố mát lạnh phù hợp với thời tiết nóng nực; dễ pha chế tại nhà cũng như ở quán, có chứa các thành phần dễ kiếm trên thị trường như sữa đặc có đường và không đòi hỏi dụng cụ quá phức tạp.

Một người bạn hỏi tôi rằng liệu có thể phát triển món cà phê sữa đá lên tầm cao hơn nữa không? Tôi nhận thấy cũng như phở hay món nem, gỏi cuốn, vị ngon của cà phê sữa đá và các món ăn kể trên đã được dân tộc đẩy lên đỉnh cao rồi, vị đã hoàn hảo ở thời điểm này nên có chăng, chỉ là tìm kiếm nguyên liệu sạch và tốt hơn nữa.

Cà phê sữa đá có thể dùng phin pha truyền thống để pha ra ly cà phê cơ bản, rồi thêm sữa đặc có đường, thêm đá. Chúng ta cũng có thể dùng máy để pha một ly espresso cơ bản để pha cà phê, rồi thêm sữa đặc, sữa tươi, thêm đá. Thậm chí, bây giờ còn có phong trào dùng sữa hạt thay thế cho sữa bò, dù có dùng bất cứ nguyên liệu nào thì cà phê sữa đá vẫn là vị đắng nhẹ, ngọt vừa hài hòa.

Mỗi dân tộc đều có một phát minh riêng về những thứ liên quan cà phê, có nước phát minh ra dụng cụ pha, máy rang, máy xay, công thức cà phê. Việt Nam không có thế mạnh về phát minh dụng cụ thì lại có ưu điểm về công thức đồ uống và tự hào vì có cà phê sữa đá, cà phê trứng độc đáo, xứng đáng ghi điểm vào di sản đồ uống cà phê thế giới.

Phần lớn người dân TP. HCM chào buổi sáng với một ly cà phê sữa đá và một chiếc bánh mì để bắt đầu một ngày mới. Nhiều người rời xa thành phố, cứ thấy thiếu một cái gì đó, khi trở lại, mới thấy thì ra, mình cần một ly cà phê thơm ngọt ngào mát lạnh giúp tỉnh táo trước khi vào làm việc hay hò hẹn với bạn bè nơi quán xá, mới hạnh phúc làm sao!