Ho khan, còn được gọi là ho cấp tính, sẽ biến mất trong khoảng 3 tuần. Theo National Heart, Lung and Blood Institute (NHLBI - Viện nghiên cứu Tim, Phổi và Máu quốc gia), Mỹ, khi cơn ho kéo dài hơn 8 tuần, nó được coi là ho mãn tính. Đối với các bệnh nhân có tiền sử hen, lao phổi, huyết áp tăng, đau dạ dày, sụt cân nhiều, nên đến bác sĩ tìm nguyên nhân để điều trị tận gốc như: Hen, viêm phế quản mạn, suy tim sung huyết, viêm phổi, lao phổi, viêm họng, viêm amidan, ung thư phổi...

Ho có thể chỉ là một triệu chứng gây khó chịu, nhưng cũng có thể biểu hiện một bệnh lý nghiêm trọng.

Tiến sĩ Norman Edelman, cố vấn khoa học cấp cao của American Lung Association (Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ) cho biết có rất nhiều nguyên nhân gây ho mãn tính.

Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến ho mãn tính

Viêm xoang

Cảm lạnh hoặc dị ứng có thể phát triển thành viêm xoang - một tình trạng nhiễm trùng của xoang. Nó có triệu chứng phổ biến là xuất hiện chất nhầy dày đặc từ mũi và mũi sau khi chảy nước mũi có thể gây ho. Bạn cũng có thể bị đau ở hàm trên, răng, tai hoặc cổ họng. Theo Phòng khám Mayo, triệu chứng ho với viêm xoang có thể xấu đi vào ban đêm.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

GERD là tình trạng thức ăn di chuyển lên từ dạ dày vào thực quản, gây khó chịu hoặc ợ nóng. Tiến sĩ Zab Mosenifar, chuyên gia về phổi và phó chủ tịch của phòng Y khoa tại Trung tâm Y tế Cedars-Sinai, Mỹ, cho biết bạn có thể bị ho vào giữa đêm khi những hạt nhỏ thức ăn này chảy xuống đường thở.

Suyễn

Khi bị bệnh suyễn, lớp lót đường hô hấp bị sưng lên và bị viêm. Chúng có thể bị co lại bởi bất kỳ một trong những yếu tố kích hoạt nào, chẳng hạn như ô nhiễm không khí, lông của vật nuôi, phấn hoa, bụi, khói, hóa chất, thời tiết lạnh và căng thẳng... Theo Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ, ngoài ho, các triệu chứng hen suyễn khác bao gồm thở khò khè, đau thắt ngực và hụt hơi. Hầu hết mọi người đều có thể tự xử lý các triệu chứng bệnh của mình nhưng trong trường hợp các biểu hiện tồi tệ hơn thì cần đến bệnh viện kịp thời.

Trong khi bệnh suyễn thường được chẩn đoán ở trẻ em, nhưng cũng có không ít bệnh nhân bắt đầu phát bệnh ở tuổi trung niên. Trong số những người bị ho mãn tính đến khám tại phòng khám của mình, bác sĩ Mosenifar cho biết, hen suyễn là bệnh được chẩn đoán nhiều nhất. "Nó rất, rất phổ biến. Họ có thể đã mắc bệnh hen suyễn không triệu chứng hoặc bị trầm trọng hơn sau khi bị nhiễm trùng, hoặc thậm chí đã được kích hoạt lần đầu tiên", ông nói.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

"Nguyên nhân chính của COPD là hút thuốc. Các nguyên nhân khác bao gồm khói thuốc thụ động và tiếp xúc với ô nhiễm không khí, hút thuốc lá từ lò lửa hoặc khói hóa học", bác sĩ Edelman nói.

Ở Hoa Kỳ, thuật ngữ COPD đề cập đến cả khí phế thũng và viêm phế quản mạn tính. Ngoài ho mãn tính, các triệu chứng bao gồm làm sạch cổ họng khi thức dậy, viêm phổi thường xuyên, ngực, thở khò khè, thở dốc (đặc biệt là gắng sức), thiếu năng lượng, sưng chân... phòng khám Mayo cho biết.

COPD phát triển chậm và trở nên tồi tệ hơn theo thời gian - cuối cùng ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày như đi bộ và chăm sóc bản thân. Bệnh thường gặp ở độ tuổi từ trung bình đến lớn hơn. COPD là nguyên nhân thứ ba gây tử vong ở Hoa Kỳ theo NHLBI.

Xơ phổi

Bác sĩ Mosenifar nhận thấy tình trạng xơ hóa phổi, hoặc có sẹo của mô phổi sâu, thường gặp ở những người đàn ông đã từng hút thuốc lá. Nhưng theo NHLBI, nó có thể hoặc không có nguyên nhân rõ ràng. Các sẹo ở phổi sẽ ngăn ngừa việc chuyển oxy vào dòng máu.

Theo Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ, triệu chứng của bệnh xơ phổi bao gồm: Ho khan, ho; Khó thở; Mệt mỏi; Dần dần giảm cân mà không cần cố gắng; Thở nhanh, thở dốc... Xơ hóa phổi phổ biến nhất ở người lớn trung niên và lớn tuổi, nhiều người chỉ sống được 3-5 năm sau khi chẩn đoán.

Giãn phế quản

Khi bị giãn phế quản, đường hô hấp mất khả năng thanh lọc, thải ra chất nhầy và có xu hướng phát triển nhiễm trùng cao hơn. Nó có thể dẫn đến các vấn đề y tế nghiêm trọng khác. Mosenifar cho biết ông nhìn thấy chứng giãn phế quản phổ biến nhất ở phụ nữ trung niên đã từng bị phổi nhiễm trùng như viêm phổi trong quá khứ - thậm chí nhiều năm trước.

Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cho biết, các triệu chứng giãn phế quản bao gồm: Hằng ngày ho ra chất nhầy màu vàng hoặc xanh, mệt mỏi, thở dốc, sốt và/hoặc ớn lạnh, thở khò khè và có thể ho với chất nhầy... Theo NHLBI, điều trị sớm sẽ giúp cải thiện bệnh, tránh nguy cơ bệnh ngày càng nặng.

Bệnh lao

Ông Mosenifar nói khi ông nhìn thấy những bệnh nhân đang ho ra máu, trải qua những cơn đổ mồ hôi vào ban đêm và đến từ Mỹ Latinh hoặc Trung Đông nơi căn bệnh này phổ biến hơn, ông đã quyết định kiểm tra bệnh lao với những bệnh nhân đó. Theo CDC, các triệu chứng của bệnh lao cũng có thể bao gồm: Sự thèm ăn, giảm cân và sốt.

Ung thư phổi

Ung thư phổi thường do nguyên nhân là hút thuốc, nhưng những người không hút thuốc lá cũng có thể phát triển bệnh. Theo Viện Ung thư Quốc gia hoa Kỳ, nguyên nhân phổ biến thứ hai gây ra ung thư phổi là tiếp xúc với khí radon. Mức radon không an toàn có thể tăng lên trong nhà hoặc tại nơi làm việc nhưng rất dễ kiểm tra và có thể cải thiện được.

Theo Mayo Clinic, thật không may, hầu hết các triệu chứng của ung thư phổi không xuất hiện cho đến khi bệnh chuyển sang giai đoạn muộn. Các triệu chứng của ung thư phổi có thể bao gồm: Ho ra máu, thậm chí một lượng nhỏ; Ho mãi không giảm; Thay đổi ho mãn tính; Khó thở; Thở khò khè; Tức ngực; Khàn giọng; Giảm cân không mong muốn; Đau đầu; Đau xương.

Suy tim

Ho mãn tính cũng có thể là một dấu hiệu của suy tim, Edelman nói. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo bạn nên đi khám bác sĩ nếu bị ho cùng với một hoặc nhiều triệu chứng bổ sung sau: Thở dốc, buồn nôn, sưng tấy vì tích tụ chất lỏng, mệt mỏi hoặc chóng mặt, nhịp tim đập nhanh hoặc nhầm lẫn...

Dấu hiệu cảnh báo các cơn ho mãn tính là nguy hiểm

Các chuyên gia nói rằng ho mãn tính cần được xem xét với mức độ khẩn cấp cao hơn nếu nó được đi kèm với bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:

- Bạn đang ho ra máu

- Bạn đang giảm cân không rõ lý do

- Bạn bị đau ngực

- Bạn bị khó thở

Bí quyết giữ cho phổi khỏe mạnh

"Điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của phổi là ngăn ngừa bệnh phổi. Không hút thuốc, tiêm chủng đầy đủ, hạn chế tiếp xúc với những người bị ho..", Edelman nói.

- Cần chăm chỉ luyện tập thể dục thể thao phù hợp, ăn uống hợp lý, vệ sinh răng miệng, rèn luyện tính thích nghi với thời tiết, khí hậu, đặc biệt là vào những ngày lạnh.

- Nên tạo môi trường sống trong sạch đó mới có hiệu quả thiết thực, lâu dài cho sức khỏe. Tránh ở môi trường khô và lạnh (nhất là điều hòa); tránh các yếu tố gây kích thích như khói thuốc, khói than, bụi, mùi khí lạ, phấn hoa, lông súc vật. không ăn uống đồ quá nóng gây kích thích vòm họng, giữ ấm cổ, ngực.

- Ho thực chất là cơ chế bảo vệ tốt của bộ máy hô hấp. Nếu ho trong 3 ngày không kèm các triệu chứng như: đờm, máu mủ, khó thở, tức ngực, không sốt thì có thể áp dụng các liệu pháp dân gian như sử dụng chanh và mật ong trộn lẫn hoặc pha chanh với mật ong vào nước ấm để uống giúp trị ho, viêm họng. Hoặc có thể dùng các sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên như thuốc bổ phế Nam Hà, chớ nên lạm dụng kháng sinh. Đa phần các cơn ho đều bắt nguồn từ sự tổn thương của phế phổi. Vì thế khi bị ho cần những loại thảo dược bồi bổ phế phổi để điều trị từ gốc rễ của bệnh.