1. Tăng giá bán khẩu trang

Căn cứ khoản 1 Điều 11 và điểm b khoản 5 Điều 12 Luật Giá năm 2012, các cơ sở sản xuất, kinh doanh khẩu trang y tế phải niêm yết giá bán khẩu trang và không được bán cao hơn mức giá này.

Theo khoản 3 Điều 18 Nghị định 177/2013/NĐ-CP, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm phải niêm yết giá hoặc niêm yết giá không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng sẽ bị phạt từ 500.000 đồng - 01 triệu đồng; vi phạm nhiều lần, tái phạm sẽ bị phạt từ 01 - 03 triệu đồng.

Phạt tiền từ 05 - 10 triệu đồng đối với hành vi bán khẩu trang cao hơn giá niêm yết mà tổ chức, cá nhân định giá (khoản 3 Điều 12 Nghị định 109/2013/NĐ-CP).

 2. Không khai báo, che giấu dịch Covid-19 

Tại Quyết định 219/QĐ-BYT, Bộ Y tế đã bổ sung dịch bệnh Covid-19 vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A.

Theo đó, tại Điều 6 Nghị định 176/2013/NĐ-CP, người có hành vi vi phạm quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm bị xử lý như nhau:

- Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không khai báo khi phát hiện người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A.

- Phạt tiền từ 500.000 - 01 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau:

+ Che giấu hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A;

+ Không thực hiện việc xét nghiệm phát hiện bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

 3. Tung tin giả về dịch bệnh Covid-19

Trước khi Nghị định 15/2020/NĐ-CP có hiệu lực thi hành (ngày 15/4/2020) thì tại Nghị định 174/2013/NĐ-CP chưa có điều khoản riêng về xử phạt đối với hành vi đưa tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội mà quy định xử phạt chung đối với hành vi đưa tin giả mạo, sai sự thật (không phân biệt kênh đưa thông tin).

Căn cứ khoản 3 Điều 64 Nghị định 174/2013/NĐ-CP quy định mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về trang thông tin điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp như sau:

Phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

- Cung cấp nội dung thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

- Cung cấp nội dung thông tin không phù hợp với lợi ích đất nước;

- Giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác.

Từ ngày 15/4/2020, các quy định tại Nghị định 174/2013/NĐ-CP sẽ được thay thế bởi Nghị định 15/2020/NĐ-CP. Theo đó, tại Điều 101 Nghị định này quy định rõ hơn về mức phạt đối với hành vi tung tin giả mạo, sai sự thật trên mạng xã hội, cụ thể:

Phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.

- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân.

Ngoài việc phạt tiền, người có hành vi vi phạm buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.

Lưu ý: Đối với người có hành vi vi phạm như tung tin giả mạo, không đúng sự thật về dịch bệnh Covid-19 trước ngày 15/4/2020, nhưng bị lập biên bản vi phạm hành chính từ ngày 15/4/2020 thì áp dụng Nghị định 15/2020/NĐ-CP để xử phạt (theo khoản 2 Điều 123 Nghị định 15/2020/NĐ-CP).

4. Không đeo khẩu trang nơi công cộng

Căn cứ theo khoản 1 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng đối với hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch hoặc người có nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, căn cứ theo điều 240 bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 về tội làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người khi người nhiễm bệnh có hành vi không đeo khẩu trang làm lây lan dịch bệnh cho người khác. Trong trường hợp này, người vi phạm có thể bị phạt tù từ 01 đến 12 năm.

5. Đang cách ly mà bỏ trốn

Đối tượng được áp dụng trong trường hợp này là những người nghi nhiễm F1, F2. Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm của hành vi trốn khỏi nơi cách ly mà xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể:

* Xử phạt vi phạm hành chính: Bị xử phạt đến 10 triệu đồng

Theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế, người nào từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A sẽ bị phạt tiền từ 05 - 10 triệu đồng, đồng thời bị buộc thực hiện việc cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế.

* Xử lý hình sự: Có thể bị phạt tù với mức cao nhất là 12 năm

Theo Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015, người có hành vi đưa ra hoặc cho phép đưa ra khỏi vùng có dịch bệnh động vật, thực vật, sản phẩm động vật, thực vật hoặc vật phẩm khác có khả năng lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho người mà kết quả là làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, thì bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Nếu hành vi này làm chết người thì mức phạt lên đến 10 năm, chết từ 02 người trở lên thì mức phạt là 10 - 12 năm tù giam.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm.

6. Cơ sở kinh doanh hoạt động trong thời gian bị yêu cầu tạm đóng cửa

Căn cứ theo khoản 4 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì đối với hành vi không thực hiện quyết định áp dụng biện pháp hạn chế tập trung đông người hoặc tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ tại nơi công cộng sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đến 10.000.000 đồng.

7. Tự ý đưa người, phương tiện không có nhiệm vụ vào khu vực đang cách ly

Căn cứ theo khoản 6 điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì đối với hành vi đưa người, phương tiện không có nhiệm vụ mà ổ dịch tại vùng đã được ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng.

8. Từ chối tiếp nhận người bệnh vào cơ sở y tế

Căn cứ theo khoản 5 điều 9 Nghị định 176/2013/NĐ-CP thì với hành vi từ chối tiếp nhận người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A (cụ thể trong tình trạng hiện nay là dịch Covid-19) vào cơ sở y tế, chữa bệnh thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đến 30.000.000 đồng.