NSƯT Thu Huyền sinh ra tại Hà Nội trong gia đình không có ai làm nghệ thuật, nhưng từ tấm bé chị đã mê ca hát và thích được “thể hiện” tài năng trước sự cổ vũ từ những người xung quanh. Được trời phú cho đôi mắt lúng liếng, khuôn mặt ưa nhìn và hàm răng khểnh làm duyên, Thu Huyền dường như đã mang nặng cơ duyên với chèo.
Người ta nói rằng, phụ nữ sau khi lập gia đình, chỉ cần nhìn vào nhan sắc của họ là biết cuộc sống của họ có tốt không, rồi hạnh phúc của họ có tròn đầy, viên mãn như mơ ước? Chẳng biết điều ấy thực hư thế nào nhưng sự tươi tắn của Thu Huyền và nét cười thẹn thùng, lung linh của người đẹp chèo lẳng này khi nhắc đến chuyện “giữ lửa” cũng khiến người ta cảm giác về những điều hết sức thú vị…
Gia đình hạnh phúc viên mãn của 2 NSƯT Tấn Minh và Thu Huyền.
Cuộc sống bình lặng và có đôi phần yên phận bên gia đình nhỏ lại là điều làm chị trẻ lâu hơn.
NSƯT Thu Huyền là một cái tên "đinh" trong làng chèo nước nhà, không xây dựng tên tuổi một cách ồn ào như những bộ môn nghệ thuật khác, nhưng nhắc đến Thu Huyền, nhắc đến Huyền "chèo" là người ta liên tưởng ngay đến vai Thị Mầu, đến ánh mắt sắc như dao cau của chị trên sân khấu. Có thể khi nhắc đến Huyền "chèo", người ta chỉ mường tượng ra hình ảnh bà xã của ca sĩ Tấn Minh, còn vị trí của chị trong làng chèo lớn đến thế nào lại ít người hình dung được.
Cứ đến giờ ăn cơm là cả nhà lại có mặt đông đủ, dù cho lịch diễn của 2 vợ chồng nghệ sĩ rất bận rộn.
"Thực ra sân khấu chèo đón rất đông khán giả và đối tượng của khán giả của chèo cũng đa dạng, người già, trung niên, và không thiếu khán giả trẻ. Đương nhiên không thể nói người trẻ đi xem chèo sẽ thích ngay được, các bạn còn nhiều hình thức giải trí hấp dẫn hơn là đến với chèo như một sở thích nghệ thuật nghiêm túc. Tôi cũng mơ ước sau này sẽ được như thế, khi mà khán giả trẻ nào đi xem thì người ta đều thích chèo theo một đặc điểm nào đó. Nhưng tôi cũng khuyên các bạn trẻ nên đi xem chèo, vì những vở chèo hiện đại bây giờ có tiết tấu cũng nhanh, chủ đề hiện đại, không nên giữ cái nhìn quá lạc hậu, cổ hủ với chèo".
NSƯT Thu Huyền những ngày bé đã mê ca hát và biểu diễn.
Sau khi có vở mới và vào tầm cuối năm NSƯT Thu Huyền lại bận, cả 3 đoàn đều chạy, nói chung kéo dài từ tầm tháng 10 dương lịch cho đến tầm tháng 4. Chị làm quản lý của đoàn 2, chịu trách nhiệm về nhân sự, cũng trong ban chuyên môn của nhà hát, thực hiện chọn vở, phân vai cho diễn viên. 3 đoàn đều hoạt động độc lập về vấn đề biểu diễn và 3 đoàn đều có diễn viên, nhạc công, hậu đài, nhưng những vở trọng tâm như Nàng Sita, Nguyễn Trãi, Cao Bá Quát thì phải cả 3 đoàn cùng tham gia. Công việc tất bật là vậy nhưng chưa khi nào thấy NSƯT Thu Huyền than mệt trong công việc, có lẽ cách diễn lí lắc với cái hồn của Thị Mầu đã ngấm vào chị, sự lạc quan luôn nổi lên trong nụ cười trẻ trung, hiền hậu và dễ lấy lòng người đối diện.
NSƯT Thu Huyền bắt đầu từ những vai diễn bé, nhưng nét cá tính của chị đã sớm bộc lộ.
Thời gian này, dù không còn tham gia nhiều vào nghiệp diễn, nhưng nếu có một vai diễn phù hợp thì tôi sẽ đảm nhiệm, nó còn phụ thuộc vào phân công của nhà hát, tiêu chí là luôn tạo điều kiện cho cho các lớp kế cận có cơ hội thể hiện. Nghệ thuật là luôn tìm hiểu khám phá, tôi diễn nhiều nhưng cũng muốn tự khám phá bản thân đa dạng hơn nữa chứ chưa dừng lại đâu nhé. Nhiều khi tôi nhìn thấy vai hay quá, đặc biệt, nằm trong bối cảnh lịch sử khác nhau, làm nảy sinh tố chất nhân vật rất hay, tôi cũng muốn diễn. Có những vai không được diễn, nhìn mọi người diễn, lại cứ thầm mong đợi là nếu vào tay mình thì nó sẽ ra sao". Thu Huyền nói lí do cô ít xuất hiện hơn trong các vở lớn.
NSƯT Thu Huyền "để đời" với vai diễn Thị Mầu trong trích đoạn "Thị Mầu lên chùa".
Nói về vai diễn Thị Mầu, chị nói: "Vai Thị Mầu ấn tượng nhất là với khán giả ấn tượng với tôi mới chính xác. Còn với tôi thì cũng không phải là thích nhất, mỗi vai diễn có những khoảnh khắc khác nhau, mỗi thời điểm, sự thăng hoa nó khác nhau. Trong chèo cổ, tôi thích vai nữ Chín (Đào Thương), hoặc có lúc diễn nữ Lệch (Đào Lệch) nên có nhiều cái để mình khám phá hơn. Tất nhiên, mức độ thành công của một vai diễn phụ thuộc nhiều vào khán giả.
Thế mới nói tính thời điểm rất quan trọng. Thời điểm trước, Thị Mầu không phải vai diễn được ca ngợi mà người ta lại ca ngợi cô Thị Kính, bây giờ thì người Việt lại thích tính cách của cô Thị Mầu hơn, mỗi thời người ta lại tìm được một diễn viên cho sở thích cá nhân. Đến khi tôi đóng vai đấy, lột tả được hết nhân vật, nên là người ta ấn tượng. Có những vai rất hay nhưng nó không phù hợp với thời điểm thì người ta cũng chỉ thích mức độ nào đó thôi. Người ta nói vui, gặp thời thì phất, cũng cách diễn đó có thể trong thời điểm người ta không thích, cũng là thất bại của người diễn viên. Vai Thị Mầu ngày xưa cũng có nhiều nghệ sĩ đã thử qua. Nếu tôi diễn vai đó trong thời điểm có nghệ sĩ diễn xuất sắc được công chúng đón nhận, thì tôi có diễn hay cũng không thể nào vượt qua được.". Chị bảo: "Có một chi tiết rất nhỏ nhưng được chú ý. Thực ra, loài hoa mà cô Thị Mầu cài lên mái tóc chính là hoa đại. Với bản tính lẳng lơ, khi lên chùa, Mầu ta thấy hoa đại rơi đầy thì nhặt một bông cài lên mái tóc để làm duyên".
NSƯT Thu Huyền có thân hình bé nhỏ và nhanh nhẹn, chính vì vậy những vai hề của cô cũng để lại dấu ấn sâu sắc.
Thị Mầu là một vai hay nhưng khó vào bậc nhất nhì trong những vai nữ lệch của chèo cổ. Thường những người diễn tốt vai này coi như đã được cấp “chứng chỉ” để đi diễn chèo. Thu Huyền ngày ấy vừa đi học lại vừa được diễn ngay tại đoàn, chịu khó học hỏi từ các anh chị, được thầy cô đánh giá cao khi tiếp thu rất nhanh các kiến thức về chèo, đáp ứng yêu cầu của giáo viên chuyên môn ngày đó là cô Mai Phong, sau này lại được NSND Dịu Hương trau truốt cho vai diễn Thị Mầu chuẩn mực và sắc nét. Sau đó, trong lần đi thi tại hội chèo toàn quốc, Thu Huyền đã vượt trội hơn hẳn 7 cô Thị Mầu và giành được Huy chương vàng. Từ đó, cái tên Thị Mầu răng khểnh cũng được nhiều người biết đến.
Thu Huyền tâm sự rằng, vào năm 1992, cũng là thời điểm cơ chế thị trường, rất nhiều công nghệ về truyền thông xuất hiện, khi đó các cây đa cây đề cũng thiệt thòi, nhưng có thể nói, có những người gặp thời, như nghệ sĩ Xuân Hinh chẳng hạn. Bây giờ Xuân Hinh cũng đã là một tượng đài, mà rất lâu sau này mới có người thay thế, trừ khi danh hài này giải nghệ. Ở các dòng khác NSƯT Thu Huyền cũng có thể lấy ví dụ rất sinh động. Khán giả mê đắm NSND Thu Hiền ở dòng nhạc dân ca, nhưng đến khi cô gần nghỉ, thì mới đến thời Anh Thơ, lí do là, khán giả Việt Nam, bao giờ cũng tìm một người để xây dựng hình tượng trong một thời kì.
Theo NSƯT Thu Huyền chia sẻ, nếu làm quá mới thì sẽ dễ là phá chèo, có nhiều người diễn như thuộc bài. Với nghề diễn, ngày xưa tương tác nhiều với khán giả hơn, giờ là sân khấu hộp nên xa cách, nếu người ta vỗ tay nhiều thì mình thăng hoa hơn, nhưng diễn viên chuyên nghiệp thì không thể diễn hỏng được dù cho khán giả cổ vũ không nhiệt tình. Nhiều người còn bị bảo diễn như thợ, hoặc không tìm được ra lối thoát, không đặt được mình vào nhân vật.
"Hàng năm tôi hay làm với Hồ Gươm Audio, trong đĩa hát cả dân ca cả chèo nhưng kiểu gì cũng phải mang âm hưởng dân ca. Nói vui chứ, Việt Nam mà xoá được đĩa lậu thì tôi ngang ngửa với các ngôi sao tầm cỡ về số lượng bán đĩa lâu rồi, nhưng bây giờ người ta vẫn mua đĩa 5.000 là nhiều. Thôi thì khán giả nhớ đến mình là được rồi, đĩa lậu 5.000 thôi mà đĩa xịn gần 100.000 thì người ta cũng phải tính chứ. Bao giờ dân mình giàu chi phí tinh thần cao lên thì mình mới đòi hỏi được những cái cao hơn".
Những bức ảnh cưới hạnh phúc của Thu Huyền và Tấn Minh.
Mối tình của họ trải qua nhiều thăng trầm, nhưng lại kín tiếng, nên ít người biết cho đến khi họ nên vợ nên chồng.
Thời điểm họ cưới nhau cũng là lúc Tấn Minh thăng hoa với những bản hit gắn liền cùng nhạc sĩ Đỗ Bảo...
...Thu Huyền khi đó lại chọn cách trầm lặng hơn để toàn tâm lo cho gia đình nhỏ.
Nói về 2 đứa bé trong gia đình, chị tâm sự: "2 đứa vẫn sợ tôi và anh Minh đấy. Ngày bé, bọn trẻ con sợ mẹ vì mẹ hay mắng và bố thì hay bênh. Nhưng bây giờ lại bắt đầu sợ bố, vì bố chiều nhưng nghiêm khắc, có khi bố không mắng nhưng tôi tạo một cơ sở giới hạn kiểu như ra thông tin khi không cho con làm việc gì “thôi mẹ sợ lắm không về bố mắng đấy”. Có thể bố không mắng đâu, nhưng các con cũng biết đâu là giới hạn để ngừng lại.
Có những lần, trước vai diễn, Huyền đã cất công đi nhặt về 1 túi hoa đại nhưng khi đi diễn, cô quên “đạo cụ” làm duyên của mình. Đến nhà hát rồi mới phát hiện ra, Huyền ngẩn ngơ cả người vì tiếc. Thương vợ và hiểu giá trị tinh thần của những bông hoa đại đối với buổi diễn của Huyền, Tấn Minh lại quay về nhà lấy hoa mang đến. Sắp ra sân khấu, nhìn thấy chồng hớt hải mang túi hoa đến, mắt Thu Huyền sáng bừng. Chỉ vậy thôi mà “Thị Mầu” nhà Tấn Minh cứ xúc động mãi. Chị vẫn bảo, anh chẳng biết nói những lời có cánh, nhưng hành động của anh lại rất chân thành và đầy trách nhiệm.
NSƯT Thu Huyền "chịu" Tấn Minh vì anh là một người đàn ông chân thành và nhiều trách nhiệm.
Cả Thu Huyền và Tấn Minh đều không phải là mối tình đầu của nhau, anh và chị tiến tới hôn nhân khi đã có khoảng thời gian gần 10 năm làm bạn, từ tình bạn, tình đồng nghiệp khi cùng là nghệ sĩ, cùng nhau đi diễn và cũng không ít lần chứng kiến bạn mình gặp những chuyện buồn vui trong tình cảm.
Hai người quyết định đi đến hôn nhân vào cuối năm 2004, khi cả hai đã gần 30 tuổi. Tình yêu và hôn nhân được xây dựng trên cơ sở tình bạn bền vững như thế đã mang lại cho cả hai những thấu hiểu và san sẻ trong cuộc sống. Hai người biết điều tiết để “chồng giận thì vợ bớt lời, cơm sôi nhỏ lửa biết đời nào khê”.
2 cậu con trai thông minh, ngoan ngoãn là món quà vô giá của cặp vợ chồng nghệ sĩ này.
Thu Huyền bảo Tấn Minh là người có lối sống rất điềm đạm và khép kín, trong khi Thu Huyền sống cởi mở với mọi người hơn. Tấn Minh là nước thì chị sẽ là lửa, hai thứ không đối nghịch mà bổ trợ cho nhau, chồng lạnh thì vợ phải nóng và ngược lại, như vậy mọi vấn đề sẽ được giải quyết êm xuôi. Vấn đề quan trọng và có ý nghĩa nhất mà cả Tấn Minh và Thu Huyền đang cùng nhau chia sẻ chính là việc chăm sóc và nuôi dạy 2 cậu con trai, điều ấy giúp đôi vợ chồng trẻ chắt chiu góp nhặt tình yêu thương vô bờ bến cho mái ấm vốn luôn sáng đèn…
