"Học sinh tỉnh lẻ không biết tham gia hoạt động ngoại khóa gì?", "Có dự án cộng đồng nào phù hợp với học sinh các tỉnh không", "Muốn lập CLB/dự án riêng nhưng không biết bắt đầu từ đâu"… là những thắc mắc của nhiều học sinh đến từ các tỉnh nhỏ, cách xa trung tâm thành phố lớn.

Bên cạnh đó, học sinh còn băn khoăn, mất phương hướng khi mỗi ngày có hàng trăm dự án cùng những CLB ra đời. Rất khó để kiểm tra, đánh giá được chất lượng, giá trị mang đến cho cộng đồng. Không ít các tổ chức, CLB kém chất lượng, uy tín thấp gây ra hàng loạt vấn đề: Mâu thuẫn giữa các thành viên, ban điều hành trục trặc, người thành lập không làm tròn trách nhiệm…  

Chính vì vậy, nhiều học sinh có ý định "làm đẹp" hồ sơ để đi du học hay để tăng kỹ năng mềm đã quyết định xây dựng dự án cộng đồng riêng. Tuy nhiên, đa số các bạn đều gặp vướng mắc bởi chưa có kinh nghiệm thực hiện hoạt động ngoại khóa. Vậy học sinh ở các tỉnh lẻ - nơi ít cơ hội tiếp cận các dự án, các workshop phát triển kỹ năng phải làm cách nào? Hãy nghe em Lê Thị Việt Anh, học sinh lớp 12 trường THPT thị xã Quảng Trị chia sẻ phương thức xây dựng dự án cộng đồng.

Hiện Việt Anh là nhà sáng lập tổ chức VANG – dự án phi lợi nhuận cung cấp cơ hội hoạt động ngoại khóa và đồng hành cùng học sinh Việt Nam trong việc phát triển kỹ năng lãnh đạo. Dự án đã thu hút hơn 1.300 lượt nộp đơn trở thành thành viên sau 2 năm hoạt động. Mỗi sự kiện trung bình khoảng 400 – 500 học sinh đăng ký tham gia. Fanpage Facebook thu hút hơn 14.000 lượt theo dõi. Ngoài ra, Việt Anh còn là nhà đồng sáng lập của Tiệm tạp hóa kỹ năng du học với hơn 14.000 thành viên.

Nữ sinh lớp 12 cho biết, để xây dựng một dự án cộng đồng mang lại nhiều giá trị tích cực là điều không hề dễ dàng. Việt Anh cùng các thành viên khác gặp nhiều khó khăn khi ở tỉnh lẻ bởi cơ hội tiếp cận nhà tài trợ, KOL/Influencer (người có ảnh hưởng) gặp hạn chế. Bên cạnh đó, nhiều thời điểm do việc học tập bận rộn cùng với những thách thức gặp phải khiến Việt Anh muốn bỏ cuộc. Điều này khiến dự án hoạt động chậm lại. Nhưng sau đó, bằng động lực và quyết tâm, em đã điều hành thành công, không chỉ mang lại cơ hội cho bản thân mà còn cho nhiều bạn học sinh khác.

01. VẤN ĐỀ NHÂN SỰ, BTC VÀ ĐIỀU HÀNH

Trước khi thành lập một tổ chức, Việt Anh chú trọng tìm người đồng hành, cùng chung định hướng và phong cách làm việc rất quan trọng. Điều này nhằm tránh trường hợp có thành viên rời bỏ giữa chừng vì trong quá trình làm việc sẽ không tránh khỏi việc xảy ra tranh cãi.

Ngoài ra, tìm các mảnh ghép đa sắc sẽ giúp tổ chức trở nên thú vị hơn bao giờ hết. Khi làm viêc, có thành viên hướng ngoại nên khá năng động, cởi mở trong giao tiếp và giúp khuấy động phong trào. Nhưng cũng có thành viên hướng nội, là người trầm tính, điềm đạm, luôn bình tĩnh giải quyết sự cố hay phân tích vấn đề một cách sâu sắc.

Để kiểm soát chất lượng công việc cũng như đánh giá thành viên một cách công tâm nhất, các tổ chức nên có nội quy, bảng tính điểm, bảng đánh giá bản thân và báo cáo tiến độ hàng tháng. Điều này giúp ban điều hành nắm được cụ thể công việc của từng thành viên.

Khi xây dựng dự án cộng đồng, các bạn học sinh nói chung và học sinh ở tỉnh lẻ nói riêng cần chú trọng đến những vấn đề sau:

02. VẤN ĐỀ TRUYỀN THÔNG

Trong quá trình diễn ra sự kiện, công tác truyền thông đóng một vai trò hết sức quan trọng. Có nhiều dự án tập trung chạy seeding và thậm chí là seeding vô tội vạ. Theo kinh nghiệm cũng như quan điểm của nữ sinh, seeding thôi là chưa đủ mà cần áp dụng những cách sau đây:

- Mời KOL/Influencer (người có ảnh hưởng) để đăng bài, đăng thông tin về sự kiện/dự án.

- Xin hỗ trợ truyền thông từ các CLB/dự án uy tín như: YBOX, Tiệm tạp hóa kỹ năng du học... Tuy nhiên, bạn không nên xin hỗ trợ vô tội vạ, tràn lan. Hãy xác định đúng đối tượng hướng đến để gửi thư mời. Chẳng hạn tổ chức Việt Anh sáng lập hướng đến phát triển kỹ năng mềm cho học sinh tỉnh lẻ nên sẽ xin hỗ trợ truyền thông ở các page confession (trang thông tin riêng), CLB thuộc các trường thay vì các dự án online.

- Đăng thông tin vào các group (hội nhóm) học sinh bằng cách viết bài chia sẻ nội dung hữu ích và cuối bài thêm thông tin của sự kiện/dự án.

03. VẤN ĐỀ ĐỐI NGOẠI

- Bảo trợ pháp lý: Các bạn có thể xin phía đoàn đội địa phương, hoặc các tổ chức uy tín như CSDS, VEO... và các doanh nghiệp: MiYork Education, Student Life Care, VSPACE...

- Kinh phí hoạt động: Việt Anh cùng các thành viên thuộc dự án thường có kinh phí thông qua 3 hình thức. Đầu tiên, nữ sinh xin tài trợ ở các doanh nghiệp, một số doanh nghiệp như: Student Life Care, VSPACE, DOL Đình Lực, IELTS Tutor và các doanh nghiệp địa phương. Ngoài ra, các bạn có thể tận dụng mối quan hệ gia đình của các thành viên trong dự án để gây quỹ. Thứ hai, Việt Anh cùng các thành viên gây quỹ cộng đồng. Cuối cùngg, dự án sẽ tổ chức bán một số mặt hàng như đồ ăn, đồ dùng học tập, phụ kiện… để gây quỹ.

04. VẤN ĐỀ ĐIỀU HÀNH SỰ KIỆN

Tùy vào tính chất, quy mô của sự kiện mà các bạn lập kế hoạch phát triển. Tuy nhiên, sự kiện cơ bản gồm những việc sau: Lên kế hoạch tổng quan - master plan, kế hoạch truyền thông, dự trù kinh phí, xin tài trợ và mời khách mời phù hợp. Đối với việc lập kế hoạch, bạn cần chia theo giai đoạn, vai trò và deadline (thời hạn) cũng như KPI (chỉ số đánh giá hiệu quả công việc) cho từng thành viên.