Tạp chí uy tín của Mỹ Foreign Policy đã vinh danh nữ giám đốc điều hành, cũng là đồng sáng lập Fargreen vào “Top 100 nhà tư tưởng hàng đầu thế giới” nhờ sáng kiến dùng rơm trồng nấm, cải thiện việc đốt rơm rạ gây ô nhiễm môi trường diễn ra rất phổ biến tại Việt Nam.

Foreign Policy cho biết, nông dân Việt Nam đốt hàng triệu tấn rơm mỗi năm khi cần dọn dẹp sạch sẽ cánh đồng chuẩn bị cho mùa vụ tiếp theo. Tập quán sản xuất này đã tạo nên lớp khói dày làm ô nhiễm mô trường cũng như góp phần làm trái đất nóng lên.

Là một cô gái trẻ 28 tuổi, sinh ra và lớn lên ở vùng quê Hà Nam, Khánh Trang chứng kiến bố mẹ đã vất vả làm việc, bươn chải để kiếm sống bằng nông nghiệp. Cô gái này cũng cho biết, việc đốt rơm rạ trước hết ảnh hưởng đến sức khỏe của những người nông dân như bố mẹ cô. Và đó chính là động lực chính để cô gái trẻ nuôi ước mơ sẽ mang kiến thức, kỹ năng của mình vào lĩnh vực phát triển, hỗ trợ những người nông dân cải thiện cuộc sống theo hướng đi lên bền vững hơn.

Mùa Hè năm 2012, Trang tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội và giành học bổng toàn phần khóa đào tạo thạc sĩ Quản trị kinh doanh doanh nghiệp xã hội của Đại học Tổng hợp bang Colorado, Mỹ. Từ những kiến thức thu thập được, Trang đã nhìn thấy giải pháp cải thiện tình trạng đốt rơm rạ tràn lan tại Việt Nam. Và Công ty Fargreen - một doanh nghiệp xã hội ra đời.

Cơ hội kinh doanh từ phế phẩm

Khánh Trang cho biết, sứ mệnh của Công ty là giải quyết các vấn đề về môi trường do tập quán sản xuất và xây dựng cộng đồng nông nghiệp bền vững hơn. Nữ giám đốc điều hành cho lắp đặt phòng thí nghiệm sản xuất đầu tiên ở Hải Dương nhằm đưa công nghệ vào sản xuất, đào tạo kỹ năng trồng lúa cho nông dân.

Tiếp theo, Fargreen áp dụng công nghệ sử dụng rơm như chất nền để trồng nấm chất lượng cao. Nhờ vào quá trình này, Fargreen giúp dừng việc xuất ra khí thải nhà kính (GHG) và giúp người nông dân tăng thêm 50% thu nhập.

Công ty đã hợp tác với các hộ nông dân ở Hải Dương để trồng thử nghiệm mùa nấm đầu tiên hồi đầu năm 2015 và đã thu hoạch thành công. Mỗi cá nhân tham gia chương trình trồng nấm rơm đã kiếm được thêm khoảng 50.000 đồng/ngày, theo báo cáo của Công ty. Fargreen đã thu mua toàn bộ nấm rơm của nông dân và phân phối cho nhà hàng cũng như chợ đầu mối tại Hà Nội, Foreign Policy cho biết.

CEO 28 tuổi cho biết thêm, trồng nấm rơm tại Việt Nam không mới nhưng Fargreen khác biệt ở chỗ là chỉ sử dụng duy nhất cơ chất rơm rạ mà không thêm bất kỳ phụ liệu nào khác như bông phế thải hay dùng các chất kích thích hoặc hoá chất gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và môi trường trong quá trình nuôi trồng.

Do đó, “Nấm của chúng tôi là loại nấm duy nhất tại Việt Nam được chăm sóc trong các nhà trồng với hệ thống tưới công nghệ cao chỉ sử dụng nước uống cho việc tưới sản phẩm. Việc tiếp xúc với sản phẩm từ khi thu hái đến đóng gói đều đảm bảo quy chuẩn vệ sinh môi trường nghiêm ngặt”, nhà sáng lập Fargreen cho biết.

Tạp chí danh giá của Mỹ nhận xét, nữ CEO trẻ tuổi này không chỉ nhìn ra lợi ích của việc trồng nấm, tăng thu nhập, giảm khí thải độc hại mà còn có tầm nhìn về cơ hội kinh doanh nấm tại Việt Nam. Bởi có 80 – 90% số lượng nấm tiêu thụ tại Việt Nam phải nhập từ các nước khác, mà trong đó phần lớn là Trung Quốc. “Nếu được nhân rộng trên toàn Việt Nam và cả ở những quốc gia trồng lúa khác, mô hình này sẽ có thể cải thiện đời sống nông dân và làm giảm thiểu lượng khí thải độc hại”, Foreign Policy kết luận.

Trước đó, Khánh Trang từng chiến thắng 200.000 Euro khi tham gia cuộc thi Postcode Lottery Green Challenge 2014 - một cuộc thi sáng chế những sản phẩm/dịch vụ thông minh, thân thiện với môi trường nhằm góp phần chống lại hiện tượng biến đổi khí hậu. Trước khi tham gia khóa học thạc sĩ tại Mỹ, Trang từng làm việc 4 năm trong tổ chức phi chính phủ Đông Tây hội ngộ (East Meets West Foundation - EMW).

Khánh Trang cũng là Chủ tịch hội sinh viên quan tâm đến các vấn đề về phát triển bền vững của trường (CSU Net Impact) khi theo học tại Đại học Tổng hợp bang Colorado. Đồng thời, Trang được nhận học bổng vào trung tâm ươm mầm tài năng kinh doanh trẻ của trường để phát triển ý tưởng khởi nghiệp Fargreen. Cô gái này cũng đã trở thành thành viên của Echoing Green - một trong những tổ chức đỡ đầu cho các doanh nhân xã hội lớn nhất ở Mỹ; thành viên chính thức của TED (TED Fellow 2015).

"Top 100 nhà tư tưởng hàng đầu thế giới" còn có những nhân vật nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng sâu rộng như Đức Giáo hoàng Francis, ca sĩ da màu Mỹ Akon. Foreign Policy cho biết, những người lọt vào top 100 này đều sử dụng tầm ảnh hưởng của mình, bằng cách này hay cách khác để tiến hành các cuộc vận động với mục tiêu làm trong sạch trái đất. Thông điệp cuối cùng của những hành động này là “Thế giới nên ngừng dửng dưng với biến đổi khí hậu trước khi quá muộn”.