Mỗi quốc gia trên thế giới lại có cho riêng mình một nền văn hóa ẩm thực riêng biệt, với những nét đặc trưng không trộn lẫn. Tuy nhiên, chỉ một vài trong số đó đạt được độ phổ biến vươn ra tầm cỡ thế giới, chẳng hạn như sushi, sashimi của Nhật Bản, đậu phụ Tứ Xuyên của Trung Quốc, hay phở của chính Việt Nam chúng ta.

Nước Nga - chủ nhà World Cup 2018 cũng vậy. Họ có một món ăn mà có lẽ bạn vào bất kỳ nhà hàng đồ Tây nào cũng thấy trong thực đơn. Đó là salad Olivier - hay còn được gọi với cái tên thân thuộc hơn là salad Nga .

Salad Nga - món salad phá cách đặc biệt nhất thế giới

Tại sao lại là phá cách? Bạn biết đấy, salad thường là tên gọi chung cho các món ăn được từ rau sống, gần như 100% nguyên liệu là tươi và chưa qua chế biến.

Thế nhưng vào năm 1860, đầu bếp người Bỉ Lucien Olivier đã trình làng một món salad ngược lại hoàn toàn, khi gần như tất cả mọi nguyên liệu trong món này đều được luộc chín.

Chính sự phá cách đặc biệt đã giúp món salad mang tên chính ông trở thành món đặc trưng của Hermitage - một trong những nhà hàng nổi tiếng nhất Moscow thời bấy giờ.

Về cơ bản, món ăn gồm có khoai tây, trứng gà luộc, sốt mayonnaise, dưa chuột muối và thịt xông khói. Tất cả được cắt nhỏ thành từng khối có kích thước nhỏ như hạt đậu, và tùy thuộc theo khẩu vị và ẩm thực từng quốc gia mà món ăn có những biến thể khác nhau.

Tuy nhiên...

Tất cả chúng ta đều chưa bao giờ được ăn salad Nga chuẩn vị

Dù đã trở nên thực sự phổ biến trên toàn thế giới, thì tất cả các đầu bếp hiện nay đều không biết công thức chính xác của món salad Nga Olivier là gì. Nguyên do là bởi Olivier đã giữ kín nó, luôn tự tay chế biến trong một gian bếp bí mật và không chia sẻ cho bất kỳ ai.

Chỉ biết rằng đĩa salad nguyên bản do Olivier đưa ra có chứa ức gà, lưỡi bê, trứng cá muối, xà lách, đuôi tôm, vịt xông khói... tùy thuộc vào thời điểm. Sốt dùng để trộn salad là mayonnaise - nhưng là loại đặc biệt được làm từ giấm Pháp, mù tạt và dầu oliu. Còn công thức chính xác thì không ai biết cả, vì nó đã theo Olivier xuống mồ từ lâu rồi.

Vào đầu thế kỷ 20, Ivan Ivanov - bếp phụ trong nhà hàng của Olivier đã nhăm nhe ý định ăn trộm công thức. Trong một lần Olivier phải ra ngoài đột xuất, Ivanov lẻn vào khu bếp "bí mật" ấy để xem trộm tất cả nguyên liệu.

Vốn là một người thông minh, Ivanov nhanh chóng ước lượng ra công thức. Sau đó ít lâu, tay đầu bếp xin nghỉ việc, mở một nhà hàng riêng với món đặc trưng là "salad thủ đô" (capital salad), gần như tương tự với salad Olivier.

Tuy nhiên, rất nhiều người đánh giá món salad thủ đô của Ivanov chỉ là phiên bản chất lượng kém hơn so với Olivier. Điều này có nghĩa rằng công thức của Olivier còn một thứ gì đó bí ẩn mà chưa ai biết đến.

Salad Olivier chúng ta ăn ngày nay đều không phải công thức "chuẩn"

Dù vậy, món salad của Ivanov vẫn được nhiều người ưa thích. Sau này, ông bán công thức cho các nhà sách ẩm thực.

Các nguyên liệu dùng trong salad cũng dần được thay thế để hạ giá thành, đưa món ăn trở nên phổ biến hơn đến với công chúng yêu ẩm thực.

Salad Nga Olivier trong văn hóa của các nước

Với người Nga, salad Olivier luôn được dùng trong các dịp mừng năm mới, bởi cái tên của nó trong tiếng Nga đồng nghĩa với tên của một ngày lễ lớn.

Kể từ khi món ăn ra đời và trở nên phổ biến, thì nó cũng trở thành một truyền thống mà người Nga luôn thực hiện, tạo ra một nét văn hóa riêng biệt.

Trong văn hóa phương Tây, salad Nga Olivier luôn có mặt trong thực đơn các ngày lễ tết

Không chỉ tại Nga, mà nhiều nước phương Tây khác như Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Bulgari, Macedonia... cũng rất chuộng món salad này, dù chỉ là những biến thể khác nhau. Chẳng hạn, người Hy Lạp không có thịt, ở Iran thì lại cho thịt gà thay vì jambon, thịt nguội, còn người Tây Ban Nha thì cho cả cá ngừ.

Tuy vậy, nguyên liệu chính của món salad này vẫn luôn được giữ gìn, đó là cà rốt và khoai tây luộc.

Tham khảo: Olivier Salad fact