Trên nền tảng mạng xã hội Xiaohongshu Trung Quốc, từ khóa "du học muộn" đang rộ lên với những câu chuyện về hành trình học tập tại các trường đại học phương Tây như Pháp, Anh và Mỹ của những  phụ nữ độc thân.

Những chia sẻ chân thật qua các bài viết cho thấy du học phương Tây đang là "tấm vé" cho hành trình tìm kiếm tự do của nhiều phụ nữ Trung Quốc ở độ tuổi từ giữa đến cuối 30.

Tuy nhiên, “tấm vé” này cũng đi kèm với những thử thách: học ngoại ngữ, thích nghi với môi trường học tập ở tuổi trưởng thành, và đối mặt với những áp lực, kỳ vọng xã hội từ quê hương. Hơn 57,5 triệu người theo dõi từ khóa  này, cho thấy đang có sự quan tâm đặc biệt đến lối sống độc lập và giáo dục bậc cao của phụ nữ.

Tờ South China Morning Post phỏng vấn một số nhân vật có các bài viết đang được chú ý. Trong đó có "ReadySetRun", tên thật là Claudia Ke.

Theo Claudia Ke, cô quyết định rời Trung Quốc ở tuổi 34 để theo học chương trình MBA tại trường Kinh doanh Burgundy (BSB), Pháp. Mặc dù có cuộc sống tương đối thành công tại quê hương Thượng Hải, bên cạnh những người bạn thân thiết, cô vẫn quyết định tạm gác tất cả để nộp đơn vào chương trình sau đại học ở châu Âu sau đại dịch.

Claudia Ke chia sẻ: "Phụ nữ Trung Quốc đang có xu hướng theo đuổi chương trình đào tạo bậc cao ở nước ngoài để tìm kiếm cơ hội mới, ngay cả khi họ chưa có định hướng tương lai rõ ràng”.

“Một cuộc sống mới”

Một tài khoản khác có tên "Susu in Cambridge" cũng đang thu hút sự chú ý. Theo chia sẻ, Susu sang Anh để theo học Tiến sĩ tại Đại học Cambridge ở tuổi 37.

"37 tuổi không phải dấu chấm hết mà là sự khởi đầu cho cuộc sống mới của tôi. Con số ấy cũng nhắc nhở tôi về việc sống trọn vẹn và hướng về tương lai", Susu viết vào tháng 11 năm ngoái.

Ở Trung Quốc, cô thường xuyên nhận được những câu hỏi tại sao chưa lập gia đình và ổn định cuộc sống. "Ngược lại, ở Anh, chẳng ai bận tâm đến tuổi tác của tôi. Con số ấy không quan trọng ở đây", cô nói.

Susu so sánh sự tự do cá nhân ở Anh với các “quy tắc” xã hội hà khắc tại Trung Quốc: tốt nghiệp đại học năm 22 tuổi, kết hôn năm 28 tuổi, và sinh con năm 30 tuổi.

Theo Claudia Ke, mỗi người đều có quyền sống theo cách mình mong muốn thay vì bị bó buộc bởi những mốc thời gian cứng nhắc.

"NEMO in Europe", một người dùng khác trên Xiaohongshu cho biết đã từ bỏ công việc ở Trung Quốc và đi du học Pháp ở độ tuổi 36. Trong bài viết hồi tháng 9/2023, cô chia sẻ rằng mình là sinh viên lớn tuổi nhất lớp. Tuy nhiên, cô nhận thấy việc lớn tuổi hơn đồng nghĩa với việc có thêm kinh nghiệm làm việc và hiểu rõ hơn về sở thích thực sự của bản thân - điều này giúp cô tự tin định hướng cho tương lai.

Cô khẳng định thêm: "Bất cứ ai cũng có quyền lựa chọn một khởi đầu mới”.

Những người phụ nữ bị bỏ lại

Có nhiều lý do khiến ngày càng nhiều phụ nữ Trung Quốc thế hệ Millennials (thường được dùng để gọi nhóm người sinh trong khoảng 1981-1996) theo đuổi môi trường sống lành mạnh hơn ở nước ngoài.

Một trong những lý do chính là định kiến xã hội. Tại Trung Quốc, phụ nữ độc thân trên 25 tuổi bị gán mác là “Sheng Nu” - một cụm từ mang nghĩa tiêu cực ám chỉ những người phụ nữ “ế” chồng.

Bên cạnh đó, theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Trung Quốc thuộc Đại học Bắc Kinh, khoảng cách giới tính về tỷ lệ thất nghiệp, giờ làm việc và mức lương tháng của phụ nữ Trung Quốc so với nam giới gia tăng đáng kể trong năm 2020 so với thời kỳ trước đại dịch.

Báo cáo chỉ ra rằng các bà mẹ đang đi làm và có con dưới 7 tuổi có tỷ lệ thất nghiệp cao hơn 43,8% so với những người phụ nữ độc thân. Ngoài ra, tỷ lệ này cao hơn 181% so với những ông bố đang đi làm và có con dưới 7 tuổi.

Gánh nặng về thể chất và tài chính khi mang thai và nuôi dạy con cái cũng khiến nhiều phụ nữ Trung Quốc không muốn có con.

Emily Huang, 29 tuổi, trả lời phỏng vấn vào tháng 2: “Tôi không muốn chi một phần thu nhập cho việc nuôi con vì quá tốn kém. Hiện tại, ưu tiên hàng đầu của tôi là làm sao  có quỹ hưu trí đủ sống".

Mặc dù Trung Quốc đã hủy bỏ chính sách một con gây tranh cãi và áp dụng chính sách ba con vào năm 2021 để thúc đẩy tỷ lệ sinh, dân số nước này vẫn giảm mạnh vào năm 2022, lần đầu tiên kể từ đầu những năm 1960. Năm 2023, dân số Trung Quốc tiếp tục giảm 2.080.000 người so với năm trước đó, đánh dấu 2 năm liên tiếp giảm dân số.

Bên cạnh đó, văn hóa làm việc căng thẳng của các công ty Trung Quốc cũng là một yếu tố lớn. Chế độ giờ làm "9-9-6" (từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày một tuần) khiến nhiều nhân viên phải chấp nhận  làm thêm giờ.

Nhưng đó chỉ là đối với những người có công việc ổn định. Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, khoảng 14,9% thanh niên đang thất nghiệp do thị trường lao động vẫn đang phục hồi sau suy thoái do đại dịch COVID-19.