Một lệnh cấm thuốc lá điện tử chuẩn bị được áp dụng khẩn cấp trên toàn tiểu bang New York. Động thái được Thống đốc Andrew Cuomo xác nhận trong bối cảnh hơn 400 ca bệnh phổi bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử đã được ghi nhận tại Mỹ.
Cho tới nay, ít nhất 6 người trong số đó đã tử vong.
"Hút thuốc lá điện tử là một hành động nguy hiểm", Thống đốc Cuomo nói trong cuộc họp báo Chủ Nhật tuần trước. "Nó đang cuốn hút hàng triệu người trẻ vào cơn nghiện nicotine, ngay từ khi còn rất rất trẻ".
Thống đốc Cuomo cho biết kế hoạch sẽ bắt đầu bằng việc triệu tập Hội đồng Kế hoạch Y tế và Sức khỏe Cộng đồng New York. Tiến sĩ Howard Zucker, một ủy viên hội đồng sẽ chủ trì cuộc họp để ban hành một lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức sau khi nó kết thúc.
Jason Conwall, một phát ngôn viên của thống đốc cho biết lệnh cấm ban đầu sẽ áp dụng cho hàng ngàn loại thuốc lá điện tử có hương vị như xoài, kẹo cao su và kẹo bông. Bạc hà, một hương vị phổ biến được giới trẻ ưa chuộng, cũng sẽ bị cấm.
Tuy nhiên, thuốc lá điện tử có hương menthol và hương thuốc lá truyền thống lại nằm ngoài danh sách. Đó là loại được những người đứng tuổi ưa chuộng hơn.
Giải thích về giới hạn này, Thống đốc Cuomo cho biết một số dữ liệu khoa học cho thấy các sản phẩm menthol này có thể hỗ trợ người cai thuốc lá truyền thống. Nhưng văn phòng của ông cho hay, nếu trong tương lai các chuyên gia y tế nhất trí cấm cả thuốc lá điện tử menthol, nó cũng sẽ biến mất khỏi các kệ hàng trên toàn tiểu bang.
Mặc dù chưa có ca tử vong nào liên quan đến thuốc lá điện tử ở New York, Tiến sĩ Howard Zucker cho biết tiểu bang đã ghi nhận tới 64 người hút thuốc lá điện tử mắc bệnh phổi. "Chúng tôi cần giải quyết vấn đề này nhanh nhất có thể", ông nói.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, trong lúc các hợp chất gây bệnh trong thuốc lá điện tử chưa được xác định rõ ràng, không sử dụng thuốc lá điện tử là cách hiệu quả nhất để chặn đứng "dịch bệnh".
Thống đốc Andrew Cuomo xác nhận sẽ cấm thuốc lá điện tử có hương vị trên toàn tiểu bang New York
New York tuyên bố về lệnh cấm thuốc lá điện tử sau chưa đầy một tuần kể từ khi Nhà Trắng cho biết cũng sẽ xem xét một lệnh cấm tương tự trên toàn nước Mỹ. Trước đó, Michigan đã trở thành tiểu bang đầu tiên cấm thuốc lá điện tử có hương vị. California và Massachusetts, đang xem xét ban hành các lệnh cấm tương tự.
Hồi đầu tháng, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) cũng đã ban hành một cảnh báo đến người dân, khuyến cáo không nên hút thuốc lá điện tử - cho đến khi cơ quan này điều tra ra nguyên nhân của các ca bệnh phổi bí ẩn có liên quan.
Họp báo trên phương tiện truyền thông, CDC cho biết ít nhất 450 ca bệnh phổi không rõ nguyên nhân đã được phát hiện ở những người có tiền sử hút thuốc lá điện tử. Các bệnh nhân nhập viện với triệu chứng khó thở, đau tức ngực. Một số bị sốt, ho, nôn và tiêu chảy. Tính tới nay, ít nhất sáu bệnh nhân đã tử vong.
Nguyên nhân được nghi ngờ nhất cho đến lúc này là vitamin E acetate, một chất làm đặc cho tinh dầu thuốc lá điện tử khi hóa hơi có thể tạo ra phức hợp ảnh hưởng mạnh đến phổi.
Phản ứng với lệnh cấm ở New York, một số chuỗi cửa hàng bán thuốc lá điện tử tỏ ra lo ngại.
"Khi lệnh cấm có hiệu lực, doanh nghiệp của tôi sẽ chết", Amit Patel, một nhân viên của E Smoke & Convenience cho biết. Ông ước tính rằng tới 70% doanh thu từ cửa hàng của mình đến từ các loại thuốc lá có hương vị tới đây sẽ bị cấm.
Đa dạng các loại thuốc lá điện tử có hương vị đang được bán tại Mỹ.
Trong khi đó, Juul Labs Inc., nhà sản xuất thuốc lá điện tử lớn nhất nước Mỹ, cho biết họ sẽ tuân thủ đầy đủ các quy định của tiểu bang. Công ty từng phải nhận làn sóng chỉ trích khi tung ra thị trường các sản phẩm thuốc lá điện tử với nhiều hương vị hấp dẫn giới trẻ.
Từ năm 2017 tới nay, tỷ lệ học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ở Mỹ sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng lần lượt tới 50% và 75% . Số liệu thống kê của Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) cho thấy khoảng 3,6 triệu học sinh trung học cơ sở và trung học Mỹ đã dùng, hoặc thử dùng thuốc lá điện tử.
Trong 10 năm trở lại đây, thuốc lá điện tử bỗng tạo nên một trào lưu như một sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống. Đó là các cỗ máy chứa bộ phận làm nóng, hóa hơi chất lỏng mà người dùng có thể hít vào qua ống ngậm.
Nó nhanh chóng hình thành một ngành công nghiệp trị giá tới 2,6 tỷ USD, với hơn 20.000 cửa hàng phân phối trên toàn nước Mỹ. Những người ủng hộ thuốc lá điện tử nói rằng nó ít gây hại hơn và có thể hữu ích trong việc bỏ thuốc lá truyền thống.
Nhưng các chuyên gia cho biết thuốc lá điện tử không hề an toàn như được quảng cáo. Nhiều trong số các hợp chất hình thành từ quá trình hóa hơi thuốc lá điện tử có thể rất độc hại mà người tiêu dùng không nhận thức được.
CDC cho biết những ai còn đang sử dụng thuốc lá điện tử nên đi khám nếu có các triệu chứng bất thường như ho, khó thở, đau ngực, buồn nôn hoặc nôn.
Tham khảo Bloomberg, Nytimes
