Không phải do yếu tố di truyền, để có được một thể lực tốt nhất ngay từ khi còn nhỏ, các ông bố, bà mẹ ở xứ sở hoa anh đào đã xây dựng được cho con em của mình một chế độ ăn uống vô cùng khoa học, trong đó có những nguyên tắc không thể phá vỡ.

Ở Nhật Bản, có một cụm từ quen thuộc đó là "Shokuiku", được phát triển bởi Sagen Ishizuka, một bác sĩ và dược sĩ, vào năm 1896. 

Shokuiku có nghĩa là "giáo dục về thực phẩm và dinh dưỡng", nó khuyến khích phụ huynh và nhà trường dạy cho trẻ biết được nguồn gốc thực phẩm mà trẻ ăn uống hàng ngày và ảnh hưởng của nó đến cơ thể như thế nào. 

Cho đến hiện tại, Shokuiku là một phần không thể thiếu trong chương trình giáo dục của trẻ em Nhật Bản và đó chính là lý do vì sao những đứa trẻ lớn lên tại đây lại là những đứa trẻ mạnh khỏe nhất thế giới. Theo UNICEF, trong số 41 quốc gia phát triển ở Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Nhật Bản là quốc gia duy nhất có ít hơn 1/5 trẻ em bị thừa cân.

Yuko Tamura, hiện đang là dịch giả văn hóa, Tổng Biên tập tờ Japonica, cộng tác viên song ngữ thường xuyên của The Japan Times, và hơn hết là một người mẹ đang nuôi dạy con gái nhỏ ở Nhật Bản, chia sẻ rằng: Để nuôi dạy được những đứa trẻ tự lập, thích phiêu lưu và vui thú với ăn uống, thì những ông bố bà mẹ của Nhật Bản cũng đã phải nỗ lực để tạo ra những khác biệt đầy kỷ luật trong cách chăm con của mình.

1. Thực hiện phương pháp Shokuiku từ sớm

Ở Nhật Bản, các bác sĩ thường xuyên đề cập đến Shokuiku và khuyến khích các bà mẹ hay những người chuẩn bị làm mẹ thực hiện chế độ bữa ăn cân bằng, hay còn gọi là "ichiju-sansai".

Thành phần dinh dưỡng của bữa ăn này bao gồm cơm và súp miso (canh tương được nấu từ nước dùng (dashi) và tương miso), một món giàu protein và một món phụ là rau (ví dụ như nấm hoặc rong biển). Khi trẻ lớn hơn, gia đình và nhà trường sẽ dạy các em về thói quen ăn uống lành mạnh một cách thường xuyên. 

Năm 2005, chính phủ đã thông qua Đạo luật cơ bản về Shokuiku để tuyên truyền và thúc đẩy việc áp dụng Shokuiku. Một số trường mầm non cho trẻ được tự thu hoạch rau để dùng cho bữa trưa, trong khi ở trường tiểu học, trẻ sẽ có cơ hội tìm hiểu về các trang trại sản xuất rau, cá và các thực phẩm khác thông qua những chuyến đi thực tế.

2. "Hộp cơm Bento" - vũ khí tương tác

Hơn 95% trường tiểu học và trung học cơ sở ở Nhật Bản có hệ thống bữa trưa học đường. Các bữa ăn đều do các chuyên gia dinh dưỡng lên kế hoạch và toàn bộ học sinh sẽ được tham gia tích cực vào quá trình chuẩn bị bữa trưa.

Ngoài ra trẻ cũng có thể lựa chọn việc mang những hộp cơm bento "homemade" cho bữa ăn của mình, những hộp cơm này có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền và thúc đẩy thực hiện Shokuiku. 

"Giáo viên mẫu giáo của con gái tôi yêu cầu học sinh nói về những gì có trong hộp cơm trưa của nhau. Hoạt động tương tác này làm cho giờ ăn trưa trở nên thú vị và trẻ sẽ được khuyến khích thử những món ăn mới hoặc mạnh dạn bày tỏ sự không thích đối với một số món ăn khi chúng tìm thấy trong hộp cơm bento của bạn bè", theo Yuko. 

Lựa chọn bữa trưa bento thay vì đồ ăn nhanh cũng cho phép trẻ có được khẩu phần rau và trái cây theo mùa phù hợp, đồng thời tránh các thực phẩm giàu chất béo và phụ gia thực phẩm. Các bữa ăn thường được chế biến từ các nguyên liệu tươi ngon "của nhà trồng được, chẳng hạn như cá tuyết nướng với ngô ngọt và cải chíp, ăn kèm với súp minestrone và một hộp sữa".

3. Chế biến đồ ăn giàu dinh dưỡng và bảo quản theo từng đợt

Vấn đề lớn nhất của các bà mẹ trong chăm sóc con cái đó là việc chế biến đồ ăn cho trẻ mất rất nhiều thời gian. "Khi con gái tôi bắt đầu học mẫu giáo, tôi đã phải vật lộn với một số quy định ở trường như không ăn đồ ăn nhẹ nhiều đường hoặc chất béo, như khoai tây chiên, bánh quy hoặc caffeine. Không thể phủ nhận một điều, đây là những món chế biến rất nhanh và không tốn nhiều thời gian", Yuko chia sẻ. 

"Nhưng sau đó, tôi học được rằng việc chuẩn bị các món dưa chua tự làm đơn giản và đông lạnh các loại rau, trái cây giàu dinh dưỡng khác theo từng đợt nhỏ, dự trữ các bữa ăn theo khẩu phần không chỉ đơn giản hóa việc nấu nướng hàng ngày của tôi, mà còn đảm bảo rằng tôi có thể chuẩn bị bữa trưa giàu chất dinh dưỡng cho con, ngay cả khi sản phẩm tươi sống ở nhà đang thiếu hụt".

4. Uống trà thay nước ngọt

"Tôi không hạn chế việc cho con gái uống nước ép trái cây. Nhưng thật may mắn, trong suy nghĩ của con bé, từ "soda" có nghĩa là "xui xẻo", vì vậy mà tôi có thể hạn chế được việc con bé nạp loại đồ uống này vào cơ thể", Yuko cho biết. 

Trong phương pháp của Yuko, ngay từ đầu, bà mẹ bỉm sữa này đã giới thiệu cho con gái của mình trà lúa mạch, loại trà giàu khoáng chất không chứa caffeine. 

Đây là sự lựa chọn phổ biến của người dân Nhật Bản ở mọi lứa tuổi và là sự thay thế tuyệt vời cho các loại trà có đường và đồ uống có hương vị mua ở cửa hàng, trà lúa mạch cũng có tác dụng cắt giảm lượng calo nạp vào hàng ngày. 

"Một cách khác mà tôi thực hiện Shokuiku tại nhà là làm sinh tố với trái cây tươi và sữa chua, quan trọng là con gái tôi sẽ được tham gia hoạt động này cùng với mẹ. Chúng tôi nói về việc trái cây phát triển như thế nào và nó đến từ đâu. Những trải nghiệm như thế này sẽ mang lại thói quen ăn uống lành mạnh ngay từ ngày hôm nay cho con bé", cô nói.

Nguồn: CNBC