Ít ngày trước, bé L.H.Q. (13 tuổi, ngụ tại Đức Hoà, Long An) được đưa đến bệnh viện trong tình trạng sốt cao liên tục, co gồng co giật toàn thân và méo miệng, tổn thương thần kinh mặt, tay chân yếu liệt nhưng qua thăm khám triệu chứng màng não lại không xác định được bệnh cảnh rõ ràng.

Bé L.H.Q.

Thành "cậu bé đầu móp" sau 4 ngày sốt cao

Cha của H. cho biết trước khi nhập viện, em bị sốt, đau đầu 3 ngày. Đến ngày thứ 4 tình trạng nặng hơn, ói nhiều và gồng cứng tay chân. Khi gia đình đưa em đến bệnh viện địa phương thì em đã lơ mơ, không tiếp xúc nên bé tiếp tục được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM).

Lúc này em đã vào hôn mê do phù não nặng, được đặt ống giúp thở, chống phù não và chụp CT khẩn chẩn đoán. Siêu âm và chụp CT, các bác sĩ phát hiện có tụ mủ dưới màng cứng lượng nhiều, chèn ép não và đè xẹp não thất bên phải.

Ekip Ngoại Thần kinh sau khi hội chẩn quyết định mổ khẩn tháo rửa và dẫn lưu mủ cho em, đồng thời mở sọ để giải áp.

Cha bệnh nhi cho biết con sốt cao 4 ngày.

"Bệnh nhi phải mở hộp sọ để giải áp vì phần não phù sẽ ép lên phần não lành khiến máu không thể lên nuôi não sẽ gây tổn thương não nhiều, nặng hơn. Các trường hợp chấn thương sọ não hoặc nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương nhiều và phù não, mất sọ hoặc hư sọ, chấn thương máu tụ cần bỏ một phần sọ ra ngoài để não bớt phù" - thành viên kíp mổ chia sẻ.

Kết quả lúc mổ khiến các bác sĩ hoang mang, khi mủ dày đặc bao phủ khoang dưới màng cứng, ấp đầy và chèn ép mô não. Hậu phẫu, các bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực tiếp tục tiến hành kiểm tra dịch màng não tủy.

Phần não sau khi được tháo nắp hộp sọ.

Kết quả dịch não tủy của trẻ phát hiện protein tăng cao 4-5 lần ở trẻ bình thường, bạch cầu lấp đầy dịch não tủy...

"Đây là một ca bệnh viêm màng não mủ cực kì nguy cấp. Bởi triệu chứng thần kinh khởi phát sớm và rầm rộ, nguy kịch tử vong nhanh chóng nếu không được xử trí kịp thời. Bé đã được sử dụng kháng sinh đặc biệt có thể thấm vào màng não với liều cao hơn so với bình thường, truyền tĩnh mạch dài ngày, theo dõi hậu phẫu thần kinh phức tạp..." - bác sĩ Nguyễn Cát Phương Vũ thông tin.

Sau gần hai tuần điều trị và được dẫn lưu mủ, vết mổ của bé hoàn toàn ổn định. Em tỉnh táo, nhận biết được cha mẹ, tay chân yếu liệt dần hoạt động lại được.

Bé đang tập vật lý trị liệu, được chuyển Khoa Nhiễm điều trị và theo dõi với cái đầu móp sau mổ.

Bệnh nhi cùng bác sĩ sau khi được cứu sống.

Các bác sĩ cho biết nếu không có gì thay đổi, bé sẽ được phẫu thuật lắp lại nắp hộp sọ. Hiện sọ đang được nuôi tại Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.

40% bệnh nhân tử vong vì viêm màng não mủ nếu điều trị chậm trễ

Các bác sĩ cho biết, viêm màng não mủ là một thể nặng của viêm não mô cầu. Đây là một bệnh rất nguy hiểm, thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng thành dịch.

Bệnh lây truyền qua đường hô hấp và diễn tiến rất nhanh, có thể cướp đi sinh mạng bệnh nhân chỉ trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng.

Ở thể viêm màng não mủ, tỷ lệ tử vong 30-40% nếu điều trị không kịp thời.

Bệnh nhân còn sống cũng có thể để lại di chứng nặng nề như bại liệt, điếc...

Triệu chứng của bệnh viêm màng não mủ rất đa dạng có thể liệt kê như:

- Viêm họng, mũi đến nhiễm khuẩn huyết, viêm não...

- Thời kỳ ủ bệnh từ 1-10 ngày. Dấu hiệu đặc trưng nhất là ban xuất huyết "hình sao" do hoại tử nội mạch dưới da. Ban xuất hiện sớm khoảng từ 5-15 giờ hoặc muộn hơn. Ban có thể xuất hiện toàn thân và thường ở các đầu ngón chân, tay, vành tai, cánh mũi.

- Xuất hiện các nốt ban to và ở trung tâm có nốt đen, sau đó tạo thành nốt phỏng rồi hóa thành mủ. 

- Gan, lách to ra nhanh.

- Huyết áp giảm dần và có thể tụt trong trường hợp sốc nhiễm khuẩn.

Nếu bị phù nề não, thường có vật vã, mạch chậm, huyết áp tăng vọt, rối loạn hô hấp và hôn mê. Bệnh nhân có thể tử vong do suy hô hấp vào những giờ đầu (trong vòng 48 giờ) hoặc 2-3 ngày sau.

Bác sĩ khuyên phụ huynh nên chủ động tiêm ngừa cho trẻ.

Riêng với trẻ em, biểu hiện khởi bệnh là sốt cao, quấy khóc, nôn trớ, viêm đường hô hấp.

Do bệnh dễ lây qua tiếp xúc gần và qua đường hô hấp, các bác sĩ khuyên người dân luôn đeo khẩu trang khi tiếp xúc và không dùng chung vật dụng sinh hoạt hàng ngày với người bệnh.

Cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi làm việc. Chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh.