Vì suy nghĩ nước muối sinh lý vô hại lại phòng và chữa được một số triệu chứng bệnh hô hấp phổ biến ở trẻ em nên có rất nhiều mẹ "săn lùng" để tìm mua loại sản phẩm này.
Nước muối sinh lý được nhiều gia đình Việt tin dùng như một loại thuốc phòng bệnh, thậm chí là… chữa bệnh
Thời gian gần đây, một loại nước muối sinh lý Physiogica (hay Physiologique) – sản phẩm nước muối sinh lý nổi tiếng của công ty Gifrer có nguồn gốc từ Pháp đang nhận được rất nhiều sự quan tâm và là lựa chọn tin dùng của nhiều mẹ Việt. Sản phẩm này được người bán quảng cáo bằng rất nhiều thông tin hữu ích cho người dùng. Do vậy, thậm chí dù đang được bán với mức giá cao hơn nhiều so với nước muối sinh lý thông thường, song loại nước muối sinh lý này vẫn được rất nhiều mẹ bỉm sữa ưa chuộng. Mức giá của sản phẩm nước muối sinh lý Physiogica dao động từ 100.000 – 150.000 nghìn đồng/vỉ gồm 10 tép.
Nói qua về sản phẩm, nước muối sinh lý Physiogica dạng tép gồm ba loại với ba màu: hồng, vàng, xanh và được quảng cáo với ba công dụng khác nhau: màu hồng dùng để nhỏ mắt, mũi hằng ngày; màu vàng có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ điều trị viêm kết mạc, ngăn ngừa viêm nhiễm đường hô hấp trên còn màu xanh được dùng cho các trường hợp bị nghẹt mũi, khô mũi.
Physiologique được bày bán phổ biến ở các cửa hàng đồ xách tay, thậm chí là trên các trang mạng xã hội và sàn giao dịch thương mại điện tử...
Không thể phủ nhận, cái hay và cũng là ưu điểm đặc biệt của nước muối sinh lý Physiologique là đóng dạng tép nhỏ, dùng một lần rất tiện lợi bởi nước muối sinh lý vốn là môi trường tốt để các vi khuẩn bên ngoài xâm nhập vào và sinh sống trong đó. Nếu như với nước muối sinh lý dạng lọ 10ml, việc mở và đóng nắp sau mỗi lần sử dụng có khả năng không đảm bảo vệ sinh, thì mỗi tép nước muối Physiologique chỉ sử dụng một lần nên có phần an toàn hơn.
Còn về công dụng thực sự của nó đến đâu vẫn còn là một dấu hỏi bị bỏ ngỏ.
Nước muối sinh lý Physiologique thực sự có tác dụng kháng viêm hay trị nghẹt mũi?
Liên quan tới vấn đề này, chúng tôi đã trao đổi với TS. DS Phạm Đức Hùng (từng thực tập ở Đại học Harvard, Mỹ; tốt nghiệp Tiến sĩ tại Đại học Leuven, Vương quốc Bỉ; hiện làm việc tại Bệnh viện Nhi Cincinnati, Ohio, Mỹ) để tìm hiểu rõ hơn về độ an toàn cũng như công dụng của loại nước muối sinh lý đang được rất nhiều mẹ Việt ưa chuộng.
TS. DS Phạm Đức Hùng cho biết: "2 công dụng trong y học được xác thực của nước muối sinh lý là giúp làm giảm khô niêm mạc mũi, thường dùng ở nơi có khí hậu khô, hoặc giúp cho em bé đang bị nghẹt mũi, giúp làm mềm đàm trong mũi để xì ra dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, nếu chỉ đơn thuần là nước muối sinh lý thì sản phẩm này cũng không thực sự khác biệt với các loại nước muối sinh lý thông thường khác.
Một số thành phần khác có trong các loại nước muối sinh lý Physiodose nếu nói về tác dụng diệt khuẩn hay kháng viêm như quảng cáo thì đều chưa được chứng minh rõ ràng, hầu hết vẫn chỉ là các thành phần tạo màu, tạo nhũ hoặc bôi trơn."
Cụ thể hơn, sản phẩm nước muối sinh lý Physiogica (Gifrer) dạng tép bao gồm ba loại với ba màu: hồng, vàng, xanh và được quảng cáo với ba công dụng khác nhau theo từng loại như sau:
- Nước muối sinh lý Physiogica (Gifrer)tép hồng dùng để nhỏ mắt, mũi hằng ngày. Thành phần: natri clorid 0,9%, đủ nước tinh khiết đến 100ml.
- Nước muối sinh lý Gifrer tép vàng có tác dụng kháng viêm, kháng virus. Dùng trong các trường hợp trị viêm mũi, sổ mũi, kháng viêm. Thành phần chính bao gồm: Dung dịch natri clorid 0,9%, polysorbate 80, chiết xuất lá thyme, vi lượng đồng sulfate pentahydrate và glycerol.
- Nước muối kháng viêm Gifrer tép xanh trị nghẹt mũi, khô mũi. Thành phần chính: natri clorua 2,3g và sodium hyaluronate 0,06%.
Với các thành phần kể trên, người bán hàng quảng cáo rằng các chất giữ ẩm (glycerol) với cơ chế hydrat hóa niêm mạc, làm loãng đờm, tan đờm, tăng sự lưu thông dịch nhầy trong mũi họng, giúp làm sạch, giữ ấm niêm mạc mũi; và dịch chiết cỏ xạ hương có trong loại màu vàng có hoạt tính kháng virus, giúp chống viêm tự nhiên; còn muối đồng có tác dụng sát trùng trong trường hợp viêm mũi họng.
Tuy nhiên, TS. DS. Phạm Đức Hùng phân tích tác dụng thực và công dụng y học theo nghiên cứu khoa học (tính đến thời điểm hiện tại) của các thành phần "được cho là" có hiệu quả đặc biệt với sức khỏe của người tiêu dùng như sau:
"Glycerol là một chất được dùng chủ yếu để trị táo bón do tính hút nước của nó. Glycerol cũng được dùng ngoài da để giữ ẩm, giúp da bớt khô. Tuy nhiên không có ghi nhận y khoa nào về tác dụng chống viêm của glycerol, đặc biệt là dùng theo đường mũi.
Khi lựa chọn nước muối sinh lý dùng cho trẻ nhỏ, tốt nhất bố mẹ nên dùng loại nước muối sinh lý tinh khiết và không có chất bảo quản (Ảnh minh họa).
Trong khi đó, cỏ xạ hương (thyme) có hai thành phần quan trọng là thymol và carvacol. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy hai chất này có hoạt tính kháng viêm và kháng khuẩn, tuy nhiên đa phần là dùng mô hình tế bào, chứ chưa có nghiên cứu lâm sàng trên người. Dịch chiết cỏ xạ hương có thể có tác dụng trị viêm phế quản hay ho, song vẫn cần tiến hành nghiên cứu làm rõ thêm.
Còn muối đồng - copper sulfate pentahydrate có tác dụng diệt khuẩn nhưng lại không dùng trực tiếp cho người như thuốc. Tác dụng diệt khuẩn của muối đồng thường dùng trong lâm nghiệp như: diệt côn trùng, nấm, và vi khuẩn; ngừa vi sinh trong trái cây, rau củ và dùng với nước khử khuẩn để vệ sinh nhà vệ sinh, hồ bơi, phòng tắm.
Trước đây còn được dùng làm chất gây nôn trong y khoa nhưng đã bị loại bỏ vì có thể gây độc tính nặng. Ngoài ra muối đồng có thể dùng để trị thiếu máu do thiếu đồng trong cơ thể, nhưng cần bác sĩ, nhân viên y tế kê đơn và cho sử dụng."
Khuyến cáo về việc sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ nhỏ
- Tránh dùng tay chạm vào đầu của ống/lọ nước muối, nếu có lỡ chạm thì rửa đầu ống với nước nóng và để khô, dùng khăn giấy lau lại.
- Nước muối sinh lý hầu như không có tác dụng phụ, nếu mũi trở nên quá khô, ngứa và đau sau khi sử dụng, các triệu chứng này kéo dài và trở nặng thì cần liên hệ dược sĩ và bác sĩ gấp.
- Khi lựa chọn nước muối sinh lý dùng cho trẻ nhỏ, tốt nhất bố mẹ nên dùng loại nước muối sinh lý tinh khiết và không có chất bảo quản.
