Sữa thực vật hay sữa thuần chay có ở khắp mọi nơi. Từ những quán cà phê nhỏ xíu đến những nhà hàng xa hoa, sữa làm từ thực vật không còn là thứ xa xỉ dành cho người sành ăn, mà là một phần trong chế độ ăn uống hàng ngày của mỗi người.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 90% người trưởng thành trên thế giới không dung nạp đường lactose. Và lý do khác là sự ra đời của Veganism - một lối sống tìm cách loại trừ tất cả các hình thức bóc lột và tàn ác đối với động vật để làm thức ăn, quần áo hoặc bất kỳ mục đích nào khác. Từ đó, sữa thực vật ngày càng được ưa chuộng hơn cả. Với nhu cầu về sữa thực vật đang tăng lên, chúng ta hãy tìm hiểu một số loại sữa thuần chay phổ biến nhất và lợi ích mà chúng đem lại khiến hiện nay tạo thành trào lưu làm mưa làm gió đến vậy nhé! Trước tiên bạn cần biết:
Sữa thực vật là gì?
Sữa thực vật là một loại sữa thay thế những loại sữa không có đường sữa như sữa bò. Chúng thường được làm từ hạnh nhân, hạt điều, yến mạch, dừa… Cũng được gọi là sữa, sữa có nguồn gốc thực vật không hề độc hại mà còn đem lại nhiều lợi ích khác nhau. Lượng chất béo thấp trong những loại sữa này cùng hàm lượng protein dồi dào làm cho sữa thuần chay trở thành một sự thay thế hoàn hảo cho sữa bò hoặc sữa dê - về cơ bản là sữa có đường sữa.
Chế độ ăn với sữa thực vật giúp cải thiện tiêu hóa, ngăn ngừa mụn trứng cá, thúc đẩy giảm cân, cải thiện mức độ trao đổi chất và năng lượng mà không gây ra bất kỳ tình trạng viêm nào dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn xấu trong đường ruột.
Những loại sữa thực vật hiện nay đang vô cùng được ưa chuộng
Sữa đậu
Sữa đậu là sự thay thế phổ biến nhất cho sữa bò. Các nghiên cứu đã khẳng định rằng sữa đậu nành là cân bằng dinh dưỡng nhất trong số các sản phẩm thay thế sữa thực vật. Nghiên cứu đã so sánh sữa dựa trên thực vật với các lựa chọn tương tự khác. Sữa đậu nành có giá trị dinh dưỡng gần nhất với sữa bò. Được làm từ đậu nành, sữa đậu nành là loại phù hợp nhất cho người không dung nạp lactose.
Lợi ích: Giàu protein, sữa đậu nành có thể đem lại một chế độ ăn uống cân bằng. Các nguồn estrogen và progesterone trong chế độ ăn uống có trong sữa đậu nành giúp cân bằng nồng độ hormone ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh. Sữa có nguồn gốc thực vật cũng không có cholesterol, chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn và axit béo không bão hòa đa cần thiết giúp giảm cholesterol, tăng cường sức khỏe tim mạch.
Tác dụng phụ: Sữa đậu nành có hàm lượng calo cao - có thể dẫn đến tăng cân. Vì đậu nành là một trong những chất gây dị ứng phổ biến, uống sữa đậu nành có thể gây sưng, nổi mề đay, tiêu chảy, đầy hơi, đau đầu và nôn ở một số người.
Sữa hạnh nhân
Đây là lựa chọn phổ biến thứ hai của sữa thuần chay. Sữa hạnh nhân được thực hiện bằng cách ngâm hạnh nhân trong nước, sau đó trộn và lọc các chất rắn. Sữa hạnh nhân không đường có lượng calo thấp và ít carbohydrate nên rất phù hợp với chế độ ăn ít carb. Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng sữa hạnh nhân là một sự thay thế hiệu quả cho trẻ em và người lớn bị dị ứng hoặc không dung nạp sữa. So với gạo và sữa đậu nành, sữa hạnh nhân tự nhiên có nhiều vitamin và khoáng chất nhất bao gồm đồng, kẽm, sắt, magiê, canxi, kali…
Lợi ích: Sữa hạnh nhân có hàm lượng cao các axit béo không bão hòa đơn có thể hỗ trợ giảm cân và kiểm soát cân nặng. Loại sữa thuần chay này là nguồn cung cấp vitamin chống oxy hóa tự nhiên. Sữa hạnh nhân không đường không làm tăng lượng đường trong máu, do đó, nó là lựa chọn thực phẩm hoàn hảo cho những người mắc bệnh tiểu đường.
Tác dụng phụ: Một số nhãn hiệu sữa hạnh nhân có chứa đường và đây không phải sự bổ sung lành mạnh. Nhiều thương hiệu có chứa các chất phụ gia như carrageenan để làm dày và ngăn ngừa sự phân tách các thành phần trong sữa có thể gây viêm ruột. Những người bị dị ứng hạt cây nên tránh sữa hạnh nhân. Nó cũng không thích hợp cho trẻ em vì ít protein và calo.
Sữa yến mạch
Có vị ngọt tự nhiên từ yến mạch, sữa yến mạch rất bổ dưỡng và chứa chất xơ hòa tan. Chứa hàm lượng vitamin và canxi dồi dào, sữa có hàm lượng chất béo bão hòa thấp. Chất xơ hòa tan trong nó mang lại cho sữa một kết cấu kem và so với các loại sữa thực vật khác, sữa yến mạch có lượng calo và carbohydrate cao nhất.
Lợi ích: Sữa yến mạch có lợi cho những người không dung nạp gluten hoặc bệnh celiac. Sữa yến mạch chứa nhiều beta-glucans (chất xơ hòa tan) giúp giảm cholesterol trong máu, giàu canxi và vitamin D giúp tăng cường sức khỏe của xương. Chất xơ hòa tan trong sữa yến mạch giúp tiêu hóa chậm và giúp bạn cảm thấy no lâu hơn. Nó cũng giúp ổn định lượng đường trong máu.
Tác dụng phụ: Không uống sữa yến mạch ngọt hoặc pha thêm hương vị vì chúng có chứa rất nhiều đường. Sữa yến mạch có thêm đường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tiêu hóa và có thể làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột.
Sữa dừa
Được làm từ cùi dừa, sữa dừa có hương vị dễ chịu và ít protein hơn sữa hạnh nhân. So với các loại sữa có nguồn gốc thực vật khác, sữa dừa chứa một lượng nhỏ chất béo có lợi cho sức khỏe tổng thể của mỗi người.
Lợi ích: Các chất béo triglyceride trong nước dừa giúp cải thiện mức năng lượng của một người. Nó có thể giúp cải thiện hệ thống miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch bằng cách thúc đẩy mức cholesterol tốt và giảm mức độ lipoprotein gây ra cholesterol xấu, có liên quan đến các bệnh tim mạch.
Tác dụng phụ: Sữa dừa rất giàu chất béo bão hòa có thể gây tăng cholesterol LDL xấu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Tiêu thụ quá nhiều sữa có thể dẫn đến tăng cân. Sữa dừa cũng chứa carbohydrate lên men có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy hoặc táo bón ở những người mắc hội chứng ruột kích thích.
Sữa gạo
Được làm bằng cách kết hợp gạo xay một phần và nước, sữa gạo có hương vị ngọt ngào và có nhiều hương vị khác nhau. Vì xuất phát từ một loại ngũ cốc, sữa gạo có hàm lượng carbohydrate cao. Sữa gạo là loại ít gây dị ứng nhất so với các lựa chọn khác và có lượng mangan và selen cao nhất so với các sản phẩm thay thế sữa khác.
Lợi ích: Sự hiện diện của chất chống oxy hóa trong sữa giúp ngăn ngừa sự tấn công của nhiễm trùng và tăng cường hệ thống miễn dịch. Sữa gạo có hàm lượng chất béo rất thấp, khiến nó phù hợp cho chế độ ăn kiêng giảm cân. Nó có lợi cho những người bị cholesterol cao. Với nguồn vitamin B dồi dào, sữa gạo có thể giúp cải thiện sự trao đổi chất, tuần hoàn và chức năng thần kinh. Nó được chứng minh để thúc đẩy sức khỏe tim mạch.
Tác dụng phụ: Sữa gạo giàu carb nên đây không phải lựa chọn hoàn hảo cho người mắc bệnh tiểu đường. Uống sữa gạo không được kiểm soát có thể gây ra rủi ro sức khỏe cho trẻ sơ sinh và trẻ em do nồng độ asen vô cơ.