“Tại anh, tại ả”
Lâu nay, phụ nữ Việt Nam thường phải gánh chịu tất cả lỗi về tình trạng không có con. Nhưng theo GS.TS Trần Quán Anh - Giám đốc Phòng khám Tiết niệu và Nam học Tâm Anh, thực tế hoàn toàn không phải như vậy. Về mặt số liệu thống kê, đàn ông và đàn bà gặp rắc rối như nhau với vô sinh.
Trong vấn đề vô sinh nam thì có nhiều nguyên nhân dẫn tới căn bệnh này như: Rối loạn cương dương, nhiễm trùng hệ tiết niệu - sinh dục (viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt...), những bất thường bẩm sinh về nhiễm sắc thể giới tính hay mắc các tật như không tinh hoàn, tinh hoàn không xuống bìu, tắc ống dẫn tinh, cấu trúc bất thường của tinh trùng...
Cũng có thể do bệnh nhân mắc các yếu tố mắc phải như: Nghiện rượu, hút thuốc lá, sau hóa trị liệu, nhiễm độc tia xạ, giãn tĩnh mạch tinh, suy sinh dục (tại tinh hoàn và ngoài tinh hoàn), kháng thể kháng tinh trùng gây hiện tượng ngưng kết và bất động tinh trùng….
Tại các khoa Hiếm muộn của các bệnh viện phụ sản và các bệnh viện, phòng khám nam khoa đã có nhiều nam giới đi cùng vợ đến khám. Tuy nhiên, không phải đấng nam nhi nào cũng sẵn sàng cho chuyện này.
Hoàng Minh - 28 tuổi, kỹ sư tin học - không thoải mái khi xếp hàng chờ cùng vợ ở sảnh Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Bắt quen với một thanh niên khác cùng cảnh ngộ, Hoàng phàn nàn:
“Cả nhà tôi lẫn nhà vợ ép tôi phải đi khám để không ai đổ lỗi do chồng hay vợ. Nhưng nói thật, ông xem tôi hoành tráng thế này, nhà tôi mấy đời ai cũng đủ nếp đủ tẻ, vô sinh thế quái nào được”.
Người đàn ông được Hoàng tâm sự thì rụt rè: “Em cũng không rõ thế nào nhưng nhìn thấy bạn em mãi không có con nên mình đi sớm ngày nào hay ngày ấy. Hơn 1 năm vợ em không có bầu, em cũng lo lo. Thôi, cứ khám cho yên tâm, không sao thì càng tốt”.
Càng giấu, càng khó chữa
GS.TS Trần Quán Anh cho biết phần lớn nam giới đến Phòng khám đều bắt đầu khám với lý do trục trặc về sinh lý. Trong số những người đến khám, qua quá trình làm các xét nghiệm và điều trị mới biết mình không thể có con. Có bệnh nhân đã “sốc” khi biết được kết quả này, họ cứ nghĩ rằng nguyên nhân không có con là từ người vợ, chứ không phải do mình.
Có những cặp vợ chồng sống với nhau 10 năm không có con nhưng khi cần tìm ra nguyên nhân thì nam giới dứt khoát không chịu đi khám vô sinh mà bắt vợ phải đi. Nhiều người vợ tới thăm khám ở bác sĩ thì thở phào vì mình “vẫn chạy tốt” nhưng cửa ải khó khăn nhất là thuyết phục chồng tới bệnh viện kiểm tra.
BS Hồ Mạnh Tường (Khoa Hiếm muộn, Bệnh viện Từ Dũ) cho biết, vô sinh nam là một trong những nguyên nhân chính gây vô sinh. Thiểu năng tinh trùng chiếm đa số các nguyên nhân gây vô sinh nam. Trong nhiều trường hợp, kết quả nguyên nhân hiếm muộn là do người chồng có bất thường ở cơ quan sinh dục.
Phần lớn đàn ông chỉ nghĩ là mình bị “trục trặc” vì không hợp với vợ hoặc do mình hơi yếu (?!) Và cũng vì cái tôi “bản lĩnh đàn ông” không thể lôi ra để giãi bày nên nhiều người đành để “cái tiếng” cho vợ. Sự im lặng và không chịu đến các bệnh viện khám chữa của họ đã khiến nhiều gia đình đã tan nát và họ thì ngày càng “mắc kẹt”. Chỉ đến khi niềm mong mỏi có mụn con “nối dõi” trở nên quá xa vời họ mới chịu đến tìm bác sĩ.
Thăm khám, điều trị ngay khi sau 1 năm không có con
Điều đáng quan tâm là có những cặp vợ chồng đã đi khám và được kết luận là bình thường nhưng vẫn không thể có con. Trong các nghiên cứu ở cả trong và ngoài nước, có khoảng 10% cặp vợ chồng vô sinh được chẩn đoán chưa rõ nguyên nhân. Chính điều đó càng khiến các cặp này lo lắng, vấn đề băn khoăn nhất của họ là bình thường nhưng không có con thì liệu có phải điều trị?
Các chuyên gia vẫn khuyên, đối với các trường hợp được kết luận là vô sinh thì nên điều trị từ những biện pháp đơn giản nhất, như bơm tinh trùng vào buồng tử cung có kết hợp kích thích buồng trứng...
Áp lực công việc, sự thay đổi môi trường sống đang tác động mạnh đến “thiên chức” của các quý ông, không phân biệt tuổi tác, thành phần. Sự gia tăng đáng lo ngại chứng bệnh nam khoa, bệnh vô sinh ở nam giới đe doạ sự bền vững của các tổ ấm gia đình.
GS Trần Quán Anh cho hay, không có một toa thuốc nào duy nhất chữa cho mọi bệnh nhân vô sinh. Tốt nhất, nếu một năm sau khi cưới mà chưa có con, cả hai vợ chồng cùng nên đi khám để tìm nguyên nhân và chữa trị sớm. Đặc biệt, với các quý ông, khi gặp những vấn đề trục trặc về y học tình dục, khả năng sinh con, hãy vượt qua ngại ngần tìm đến cơ sở khám chữa bệnh chuyên khoa để được tư vấn và điều trị.
Trong một khảo sát tình trạng hiếm muộn với 1.000 phụ nữ châu Á, trong đó có cả Việt Nam, do Merck Sorono (Đức) phối hợp với Bệnh viện Đại học Quốc gia ở Singapore nghiên cứu đã nêu rõ hạn chế về nhận thức của phụ nữ Việt Nam về vấn đề vô sinh và là nguyên nhân khiến phụ nữ chậm chọn lựa điều trị vô sinh và phải chịu nhiều hậu quả.
Đáng lo ngại khi tới 83% phụ nữ Việt Nam không nghi ngờ tình trạng sinh sản của người chồng và 70% phụ nữ được khảo sát không nghi ngờ tình trạng sinh sản của họ.
Có tới 56% không biết rằng, đàn ông có thể vô sinh ngay cả khi anh ta có thể sản xuất ra tinh trùng, cũng như vẫn cương dương; 54% phụ nữ không biết rằng là các các cặp vợ chồng được xem là vô sinh nếu không có thai sau một năm cố gắng.
