Chưa hết hãi hùng trước những vụ hoa quả, thực phẩm, sữa Trung Quốc bị nhiễm độc. Những ngày gần đây, người tiêu dùng Việt Nam vô cùng hoang mang trước thông tin đồ chơi độc hại gây nguy hại sức khỏe trẻ em.

Thú nhún là đồ chơi được rất nhiều trẻ em mầm non yêu thích, gần như trẻ nào cũng được bố mẹ sắm một con. Tuy nhiên, theo kết quả phân tích của Cục Quản lý Chất lượng sản phẩm, hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, Bộ Khoa học & Công nghệ) công bố những ngày gần đây thì các mẫu thú nhún được kiểm tra chứa hàm lượng phthalate bất thường có nguy cơ gây vô sinh ở trẻ trai, dậy thì sớm ở trẻ gái.

Hiện tại, chưa có số liệu về các giá trị gây độc hay lượng tối đa cho phép sử dụng phthalate trong nhựa theo tiêu chuẩn Việt Nam. Nhưng tại thị trường Mỹ và châu Âu, chất hóa dẻo gốc phthalate như DOP đang dần bị tẩy chay do tính độc hại của chúng. 

PGS. TS Trịnh Lê Hùng, Khoa hóa học, Trường đại học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, các hợp chất phthalate là những chất phổ thông, được sử dụng rộng rãi như chất hóa dẻo để làm mềm các vật liệu dễ vỡ, đặc biệt là polyme. Trong số các chất hóa dẻo gốc phthalate thì DOP và DBP là các loại chất hóa dẻo được sử dụng phổ biến nhất trong sản xuất sản phẩm nhựa PVC, PP và PE. Tuy nhiên, ít ai biết rằng các hợp chất phthalate tiềm ẩn mối nguy hại cho con người nếu sử dụng quá mức cho phép, có thể gây ra hàng loạt các chứng bệnh ở con người và gây ngộ độc ở trẻ em. 

Tiếp xúc lâu dài, lượng phthalate tích tụ lớn còn có thể gây ung thư, hủy hoại thận, phá hủy hệ thống hormone của cơ thể. Một số hóa chất gốc phthalate ảnh hưởng đến nội tiết đã được xác định là dibutylphtalate (DBP). Đối với trẻ em, khi tiếp xúc hỗn hợp hóa chất này nguy cơ rất cao mắc các bệnh về hen suyễn và dị ứng. 

Theo nhận định của các chuyên gia, DOP còn có ảnh hưởng đến hormone trong cơ thể, đặc biệt là với trẻ em có cơ quan sinh dục chưa hoàn chỉnh. Nếu bị nhiễm chất này lâu dài, các bé trai có thể bị nữ tính hóa, vô sinh nam, còn trẻ em gái có nguy cơ dậy thì quá sớm...

Ngoài thú nhún, dư luận cũng đã từng xôn xao về lồng đèn nhựa Trung Quốc chứa chất gây ung thư. Kết quả kiểm nghiệm của Viện Khoa học vật liệu ứng dụng và Viện Công nghệ hóa học đối với 2 mẫu đèn lồng nhựa Trung Quốc đang bán trên thị trường cho thấy, muối cadimi trong sơn phủ có hàm lượng cao gấp 123 lần mức cho phép trong Bộ tiêu chuẩn an toàn đồ chơi trẻ em do Bộ Khoa học - công nghệ Việt Nam. 

Cidimi là chất được sử dụng như là chất tạo màu, độ bóng trong nhiều loại nhựa. Nhưng sử dụng với hàm lượng vượt quá mức như trên thì đây cũng là chất độc hại nhất với cơ thể người, có thể gây ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi, dị tật thai nhi...

Đối với chất này, chỉ cần cầm nắm đèn lồng trực tiếp là có thể bị nhiễm cidimi. Sau nhiều năm tiếp xúc đèn lồng nhiễm cidimi với hàm lượng quá cao sẽ tích lũy nhiều trong thận và phát bệnh.

Không chỉ có thú nhún, đèn lồng nhựa, rất nhiều đồ chơi khác dành cho trẻ em cũng nhiễm bị nhiễm độc. Tiến sĩ Hùng dẫn chứng, năm 2011, Tổ chức Hòa bình Xanh và IPEN vừa công bố một khảo sát cho thấy, 1/3 đồ chơi Trung Quốc có chứa kim loại nặng như chì, còn có nhiều chất độc khác trong sản phẩm như chì, arsenic, cadmium, thủy ngân, antimon hoặc crôm. Tất cả 6 loại kim loại nặng này đều có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho hệ thống thần kinh và miễn dịch của trẻ nhỏ.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh Hoa Kỳ cũng đã cảnh báo, không có ngưỡng an toàn giữa việc tiếp xúc với chì và trẻ em. Những đồ chơi chứa độc có thể nhiễm độc vào trẻ em không chỉ qua cách nhai, tiếp xúc mà có thể thâm nhập vào cơ thể trẻ qua đường hô hấp hoặc qua nước nóng.

---