Cháu L.T.L 15 tuổi, xã Trung Sơn, huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ vào viện trong tình trạng đau đầu, chóng mặt nhiều, vã mồ hôi, da niêm mạc nhợt, mạch nhanh, sốt cao 39,5 độ C, ho khan, đau bụng quanh rốn.

Trước đó, người bệnh hoàn toàn khỏe mạnh và không có yếu tố dịch tễ về bệnh truyền nhiễm, đã tự ý điều trị bằng lá cây tại nhà 10 ngày.

Ngay lập tức, người bệnh được các bác sỹ cho thở oxy, thiết lập đường truyền tĩnh mạch và đặt Monitor theo dõi các chỉ số sinh tồn.

Qua thăm khám ban đầu, cháu L. tiếp xúc được, mạch nhanh 125 lần/phút, huyết áp tụt: 80/50 mmHg, nhịp tim nhanh, phổi 2 bên có rale (*Ran).

Chẩn đoán ban đầu theo dõi sốc nhiễm khuẩn/viêm phổi, người bệnh được truyền dịch bù điện giải, dùng thuốc hạ sốt, kháng sinh… tuy nhiên huyết áp vẫn không được cải thiện (huyết áp vẫn tụt), người bệnh được chỉ định dùng thuốc vận mạch duy trì bằng bơm tiêm điện.

Qua kết quả cận lâm sàng, người bệnh có tổn thương phổi nặng (nhu mô phổi hai bên có đám mờ và dải mờ từ rốn phổi tan tỏa xung quanh); công thức máu tế bào hạt giảm 3 dòng, chức năng gan suy giảm, men gan tăng gấp 3 lần bình thường. Người bệnh được chẩn đoán xác định là sốc nhiễm khuẩn đường vào hô hấp/suy gan cấp do ngộ độc thuốc nam, bác sỹ tiến hành đặt catheter tĩnh mạch trung tâm, tiếp tục sử dụng thuốc vận mạch, bù nước điện giải, kháng sinh, corticoid... và theo dõi sát toàn trạng người bệnh.

Đây là một trường hợp tiên lượng rất nặng, nguy cơ tử vong cao, tuy nhiên, với sự nỗ lực của đội ngũ bác sỹ, điều dưỡng tại Khoa, sau một ngày điều trị tình trạng người bệnh được cải thiện, huyết động ổn định, được dừng các thuốc vận mạch.

Sau 5 ngày điều trị tích cực, chăm sóc toàn diện, sức khỏe người bệnh ổn định hơn, đã cắt sốt và tự thở (không cần hỗ trợ thở oxy). Sau 12 ngày điều trị, toàn trạng người bệnh ổn định, các kết quả cận lâm sàng bình thường và được chỉ định ra viện.

Theo BS CKI. Đinh Xuân Hạnh - Trưởng Khoa Cấp cứu Hồi sức tích cực & Chống độc, TTYT Yên Lập, tỉnh Phú Thọ cho biết, trong thành phần thuốc nam có thể chứa nhiều chất độc hại dễ tạo phản ứng, ảnh hưởng nhanh và trực tiếp đến các bộ phận trong cơ thể.

Hoặc có thể gây dị ứng hoặc ngộ độc gây suy gan thận cấp ngay từ ngày đầu tiên sử dụng hoặc ngấm dần vào cơ thể, sau 10 - 20 ngày hoặc lâu hơn mới biểu hiện tình trạng ngộ độc.

Ở mức độ nhẹ, thuốc nam gây các rối loạn đường tiêu hóa như nôn, đau bụng, chán ăn… Nặng hơn nữa, dẫn đến các biểu hiện nhiễm độc như tan máu, suy thận, viêm gan nhiễm độc, hoặc nhiễm độc thần kinh dẫn đến rối loạn ý thức hôn mê hay liệt tứ chi.

Ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường đầu tiên, người bệnh cần ngưng thuốc và đến ngay các cơ sở y tế khám, điều trị.

Người bệnh không nên chủ quan, tự ý mua hoặc tự lấy thuốc nam hay còn gọi là thuốc đông y để sử dụng. Người bệnh nên đến cơ sở y tế uy tín, cơ sở thuốc gia truyền được cấp phép theo quy định của Nhà nước để khám, chữa bệnh và dùng thuốc theo sự hướng dẫn của thầy thuốc.

Đừng bao giờ tin vào các “thần dược” hoặc những thầy lang hành nghề không có giấy phép, kẻo "tiền mất, tật mang".